Devler zirvesinde Çin'den kritik geri adım
Güncelleme Tarihi:
İki süpergücün Washington'daki kritik zirvesinde ABD Başkanı Barack Obama, Hu Jintao'ya Çin'in para birimi yuan ve insan hakları meseleleriyle ilgili kaygılarını sert bir dille iletti. Zirveden yuan konusunda bir şey çıkmazken, Çin insan haklarıyla ilgili olarak yumuşama sinyalleri verdi.
Her iki lider de işbirliği konusunda çok olumlu açıklamalar yaptı ancak ticaret ve güvenlik konularında 2010 yılı boyunca iki süpergüç arasında tansiyona neden olan meselelerde çok ciddi bir ilerleme kaydedilemedi.
Hu, Beyaz Saray’da şeref kıtasıyla ve 21 el silah atışıyla karşılanmasına rağmen iki liderin zirvesinde görüş ayrılıkları öne çıktı.
Beyaz Saray’da düzenlenen ortak basın toplantısında çeviri sorunları damga vururken, Obama Hu’yla Çin’in insan haklarına saygı göstermesi bağlamında “çok açık” konuştuğunu ifade etti. Obama Pekin’in yuanı güçlendirmek için yeterince çaba göstermediğini de söyledi.
Hu yuanla ilgili sessizliğini korurken bir gazetecinin insan haklarıyla ilgili sorusuna ilk başta yanıt vermedi, sonra da çeviri problemleri yüzünden soruyu tam olarak duyamadığını söyledi. Ancak Hu daha sonra Çin’in insan hakları konusunda yapması gereken çok şey olduğunu belirtti.
Adının açıklanmasını istemeyen bir ABD’li yetkili ikili görüşmenin yarısının ekonomik meseleler üzerine olduğunu söyledi.
Ortak basın toplantısında konuşan Obama, “ABD ve Çin’in, işbirliği yaptığı takdirde çok büyük kazançlar elde edebileceğini gösterdik” dedi. Obama’nın, “Size her türlü şeyi satmak istiyoruz” lafı salonda kahkahalara neden oldu.
Yumuşayan havayı değerlendirerek, yuanın değerinin düşük olduğu şikayetini dile getiren Obama “Döviz kurlarıyla ilgili düzenlemelere gidilmeli” dedi. Hu Obama’nın şikayetlerini dinledi ancak yanıt vermedi. Dolayısıyla Çin’in konuyla ilgili niyetinin ne olduğu anlaşılamadı.
İnsan hakları konusunda ise 2009 yılındaki Pekin ziyaretine kıyasla daha sert bir tavır takınan Obama, “Başkan Hu’ya Amerikalılar olarak ifade özgürlüğü, din özgürlüğü ve toplanma özgürlüğü gibi bazı hakların temel değerler olduğuna ve bu değerlerin kültürlerin ötesinde olduğuna inandığımızı belirttim” dedi.
Hu ise Obama’nın eleştirilerine, bir gelişmekte olan ülke olarak Çin’in halkının hayatını daha iyi hale getirmek için çalışmaya devam edeceğini söyledi. Hu, “Çin ekonomik ve sosyal kalkınma konusunda birçok sorun yaşıyor, insan hakları konusunda da yapılması gereken çok şey var” dedi, ancak detay vermekten kaçındı.
Obama ve Hu Çin ve Kuzey Kore konularında fikir birliğine vardıklarını da açıkladı.
Bu arada ABD ve Çin arasında, 45 milyar dolar değerinde ihracat anlaşması sağlandı.
Adını açıklamayan üst düzey ABD'li yetkili, iki ülke arasında varılan anlaşmayla, Çin'in ABD'den 45 milyar dolar tutarında mal satın alacağını açıkladı. Yetkili, anlaşmayla, Çin'in 19 milyar dolar tutarında 200 adet Boeing yolcu uçağı satın alacağını söyledi.
Anlaşma, ABD'li şirketler Honeywell, Caterpillar ve Westinghouse Electric ile yapılan anlaşmaları da kapsıyor.
ABD'li yetkili, fikri mülkiyet hakları, teknolojik buluşlar ve kamu alımlarını kapsayan ticari alanda bazı önemli konularda ilerleme sağlandığını da ifade etti.
Reuters'ta yayımlanan "Obama pushes Hu on China's currency, rights" başlıklı haberden derlenmiştir.
http://twitter.com/HurriyetPlanet