Demokrasinin demokratikleşmesi

GEÇEN hafta eski Bayındırlık Bakanı Koray Aydın hakkında soruşturma komisyonu kurulmasına ilişkin önergenin oylamasında alınan sonuç, Türk demokrasisinin önünün açılması bakımından son dönemde kaydedilen en önemli gelişmedir. Bir bakanın karıştığı ileri sürülen yolsuzluk olaylarıyla ilgili olarak verilen önerge, ilk kez gizli oylanmış ve genel kurulda koalisyon ortakları arasında varılan mutabakatı tersyüz eden bir sonuç alınmıştır. Görülmüştür ki, milletvekilleri liderlerinin telkinlerini değil, vicdanlarının sesini dinlediklerinde, iradeleri, kendilerine giydirilmeye çalışılan iradeden farklılık göstermektedir. Tersinden okunduğunda, onları özgür kılan bir ortam yaratılmadığı sürece milletvekilinin iradesi üzerinde ciddi bir perdeleme söz konusudur. Bu perde ile Türkiye'nin bugünkü sorunları arasında doğrudan bir ilişki söz konusudur.En azından bu sorunların siyasi düzeyde çözümsüz kalması, önemli ölçüde bu perdenin bir sonucudur.* * *Milletvekillerinin ancak özel sohbetlerinde aktarabildikleri samimi görüşleriyle, parti disiplini içinde sergiledikleri tutumlar arasında çoğunluk büyük tezatlar bulunabiliyor. Bunun gerisinde yatan nedeni, TBMM'nin kamuoyunun yakından tanıdığı bir üyesi, yine bir özel sohbetinde şöyle izah etmişti:‘‘Milletvekili seçilip Ankara'ya geldiğinizde, tek bir hayati önceliğiniz vardır. O da liderinize yakın olabilmek, onun gözüne girebilmektir. Sizi oraya getiren liderinizdir. Eğer siyasette yolunuza devam etme niyetindeyseniz, onun sözünden çıkmamanız gerektiğini bilirsiniz. Çünkü, bir sonraki seçimde sizi listeye koyup koymamak onun takdirinde olan bir husustur.’’Sonuçta ‘‘zorunlu sadakat’’, milletvekilinin iradesi üzerine ipotek koymakta, kötüye gittiğine inandığı bir soruna müdahale edebilme serbestisini elinden almaktadır.* * *Türkiye yoluna demokrasi içinde devam edecekse, çözümlerini demokrasi içinde arayacaksa, çıkış yollarından biri, bu ipoteğin kaldırılmasından geçiyor.TBMM'deki soruşturma dosyasıyla ilgili sonucun alınmasını mümkün kılan Anayasa değişikliği, getirilecek küçük düzenlemelerle, büyük değişiklikler yapılabileceğini, aslında çözümün pekálá demokrasi içinde var olduğunu hepimize gösteriyor.Ama yeterli değil. Bunu tamamlayacak yeni adımların atılması, bu amaçla öncelikle seçim yasası ve siyasi partiler yasasında köklü değişiklikler yapılması gerekiyor. Özellikle ön seçim mekanizmasının zorunlu hale getirilmesi bu açıdan atılacak en hayırlı adım olacaktır.Eğer Türk demokrasisinin demokratikleştirilmesi arzulanıyorsa...