Çocuk Kurultayı'nda yardım çağrısı

Kurultaya katılan çocuklar çeşitli nedenlerden dolayı zor durumdaki çocuklara büyümeden yardım edilmesini istediler.

Çağdaş Altunkaya, Dr. Hasan Akgün İlköğretim okulu 2'nci sınıf öğrencisi. 8 yaşında. 2 milyon çocuğun temsilcisinden biri olarak Çocuk Kurultayı'nda yeralıyor. Çağdaş, ‘‘Annem beni güzel giydiriyor. Güzel de görünüyorum. Ancak, sokakta güzel giyinemeyen çocukları görünce üzülüyorum’’ diyor. Onu üzen başka çocuklar da var. Dilencilik yapanlar, otomobillerin camlarını silenler. Öğretmen anne, babanın oğlu Çağdaş, diğer çocuklarla ilgili duygularını, ‘‘Bazılarına bakıyorum saçları dağınık, elbiseleri kötü. Duygusal oluyorum. İstiyorum ki bütün çocuklar oynayabilsin. Güzel giyinsin. Güzel görünsün. Yoksullara bakıyorum. Onlar da güzel giyinsinler. Mutlu olsunlar. Anne ve babaları hep yanında olsun. Onlara küçükken yardım edin. Kavga eden, birbirine kızan ağabeyler görünce de kırılıyorum, üzülüyorum’’ diye anlatıyor.

Çağdaş'ı üzen bir başka konu da kurultayın oturum başkanlığını kendinden bir yaş büyük Rifat Cankat'a kaptırması olmuş.

Çocuk hakları savunucusu

10 yaşındaki Cansu Çamur ise kurultaya katılan 392 çocuktan biri. Milli Eğitim Vakfı İlköğretim Okulu 5'nci sınıfında öğrenim görüyor. Kurultayda 'Çocuk Sağlığı ve Refahı' konulu komisyonda yer alıyor. Çocuk haklarını sonuna kadar savunmak istiyor. Yoksul çocukların durumuna çok üzüldüğünü belirten Cansu da şunları söylüyor:

‘‘Yoksul çocukların anne ve babalarına kızıyorum. Onların ana caddelerde çalışmalarına izin veriyorlar. Onları görünce, 'Ben olsaydım, ne yapardım?' diye düşünüyorum ama cevap veremiyorum. Bazı ailelere de çocuklarının beslenmelerine dikkat etmedikleri için kızıyorum.’’

Gelecek güzel olacak

Kurultayın oturum başkanı Rifat Cankat ise Celal Avşar İlköğretim Okulu 5'nci sınıf öğrencisi. Başkan seçilmesinin sırrını herkesle arkadaş olmaya bağlayan Rifat, ‘‘Bu kurultaydan alınan kararlarla 23 Nisanlar daha iyi kutlanacak. Bize inanın güvenin. Siz o zaman görün bizleri. Gelecek her zaman daha güzel olacak’’ diyor.

Gelecekte uzay bilimcisi olmak isteyen Rifat çocuk hakları konusunda ise şunları söylüyor:

‘‘Çocukların çiğnenmiş haklarını büyüklere anlatacağım. Eğitim hakkını herkesin alması için çabalayacağım. Aile sorunları yüzünden okuyamayanların sorunlarına eğileceğim.’’

ÇOCUKLAR NASIL SEÇİLDİ?

İstanbul'un 32 ilçesindeki, ilköğretim ve lise çağındaki çocuklar, okullarında sınıf başkanları öncülüğünde, sınıf temsilcilerini, daha sonra yaş kümelerine göre, okul temsilcilerini seçtiler. İlçe milli eğitim müdürlüklerindeki çalışma grupları da her okulun 4 yaş grubundan birer temsilci seçti. Böylece bir çocuk politikası oluşturulmasına katkıda bulunmak ve Acil İstanbul Çocuk Eylem Planı'nın hazırlanmasını sağlamak amacıyla düzenlenen kurultaya katılacak temsilciler belirlendi.

Bu arada, seçim sırasında her yaş grubundaki çocuklara uzmanlar tarafından çeşitli sorular yöneltildi.

5-7 yaş grubu için örneğin, ‘‘Sağlığa zararlı maddeler neler? Sizce çocukların yetiştirilmesinde en büyük sorumluluk kimlere ait?' gibi sorular soruldu.

14-17 yaş grubuna ise, ‘‘Düşünce ve değerleri farklı olan yaşıtlarına nasıl davranırsın? Sağlık, eğitim, barınma, beslenme bakımından kendini güvende hissediyor musun’’ soruları yöneltildi.

120 GÜNDE HAZIRLIK

Çocuk Hakları Sözleşmesi'nin kabulünün 10'ncu yıldönümünde Türkiye'de ilk kez düzenlenen, 120 günlük sürede çalışmaları tamamlanan ve 26 Haziran'da başlayan Çocuk Kurultayı'nın yapılmasının nedeni şöyle belirtiliyor:

‘‘Sosyal güvenceden ve aile ortamından yoksun, korunmaya muhtaç, sağlıksız koşullarda çalıştırılan, sokakta yaşayan ve çalışan, özürlü, özel eğitime muhtaç, sağlıklı büyüyemeyen, eğitim çağına geldiği halde okula gidemeyen, göçle veya mülteci olarak İstanbul'a gelmiş risk altındaki çocuklar ve bütün çocukların mutlu çocukluk yaşayabilmesi.’’

Devlet İstatistik Enstitüsü Son Genel Nüfus Sayımı'na göre çocuk nüfus, genel nüfusun yüzde 41.78'ini oluşturuyor. İstanbul'da doğurganlık oranı yüzde 2.8, 0-18 yaş arası çocuk nüfusu ise 3 milyon 500 bin civarında tahmin ediliyor. Genel nüfusa oranla çalışan çocuk oranı en yüksek olan kentimiz İstanbul'da. Nüfusumuzun yüzde 64.68'ini ise bağımlı nüfus oluşturuyor. Ülkemizde her yıl doğan 1 milyar 358 bin bebeğin altıda biri İstanbul'da doğuyor. Çocuk nüfusunun yüzde 7.5'i özürlü. İstanbul'da sokak çocuklarının tam sayısı bilinmemekle birlikte 10 bin çocuğun sokakta risk altında yaşadığı tahmini yapılıyor. Mülteci çocuk sayısı ise bilinmiyor.

Türkiye'nin bakım ve yetiştirme yurtlarında 30 bine yakın korunmaya muhtaç 5 bin de özürlü çocuk bulunuyor.

KOMİSYONLARDA NELER TARTIŞILDI

İşçiliğin önlenmesi, suça itilmenin önlenmesi, güvenli yaşam ortamı, kent hayatı ve çocuk, mahalle ve çocuk ilişkisi, çocuğum isim ve tabiyeti ve kimliğinin korunması, özel yaşamın korunması, işkenceye, insanlık dışı, aşağılayıcı, zalim ceza ya da muameleye tabi tutulmama hakkı, velayet ilişkisi ve ana baba sorumluluğu, aile içi istismar ve ihmal, ailenin dağılmasında çocuğun temsili ve çocuğun çıkarlarının korunması, koruma kararını vermede yetki ve prosedür, özürlü çocuklar, sokak çocukları, yeni doğan çocuk, 0-5 yaş çocuk, sağlık ve tıbbi malzemeler, sigara ve çocuk sağlığı, kız çocuklarının eğitimi, okul disiplin yönetmeliği, özürlü çocukların eğitimi, mülteci çocuklar, silahlı çatışmadan etkilenmiş çocuklar, cinsel istismar ve cinsel şiddet, medyada çocukların istismarı, çocuk kaçırma satışı ve ticareti, azınlık konumundaki çocuklar.

UNICEF UYARDI

UNICEF Türkiye Temsilcisi Philippe Heffinck, İstanbul ve Ankara için çocuk ve kadınların durumunun iyi olmadığı uyarısında bulundu. Heffinck, doğum oranı, bebek ölüm hızı, beslenme yetersizliği, okuma yazma oranı gibi değerlendirmelerde Doğu'nun geri kaldığını ve kötü durumda olduğunu belirtirken, İstanbul'un da büyük risk taşıdığını anlattı. Türkiye'de okuma yazma bilmeyenlerin oranının yüzde 14 olduğunu söyleyen Heffinck, İstanbul'daki çocukların durumunun kötü olduğunu da vurguladı.

KOMİSYONLAR

Çocuk Kurultayı’nda 'Çocuk Aile ve Kent', 'Medeni Haklar ve Özgürlüklerin Çocuklar Açısından Değerlendirilmesi', 'Ailenin ve Aile İçindeki Çocuğun Korunması', 'Yerleştirme Durumunda Çocuğun Korunması', 'Sağlık ve Çocuk Refahı', 'Eğitim Serbest Zamanları Değerlendirme ve Kültürel Etkinlikler', 'Özel Durumdaki Çocuklar' ve 'İstanbul Çocuk Kuruluşları İşbirliği' komisyonları.