Cemal Nadir, karikatürü salondan sokağa indirdi

KARİKATÜR tarihini bilen herkes, Cemal Nadir (Güler)'in AMCABEY tipini hatırlar. Cemal Nadir 100 Yaşında etkinlikleri sırasında da onun Türk karikatüründeki yeri, bugünün ünlü sanatçılarına etkisi konuşulacak, anlatılacak, yazılacak.Çoğu karikatürcüler çizdikleri unutulmayan tiplerle karikatür tarihine geçmişlerdir. Aynı Cemal Nadir gibi.Cemal Nadir, 1902 yılında Bursa'da doğdu, 27 Şubat 1947'de İstanbul'da öldü.Karikatürcüler Derneği Genel Sekreteri Cihan Demirci, bir çizgi ustasının anılması için büyük çaba harcıyor.Cemal Nadir, karikatür anlayışını Radyo Dergisi'nde (1947) şöyle anlatmış:‘‘Ben karikatürü bir güzel koku gibi insana bir an zevk verdikten sonra elde bir boş şişe veya sarı bir leke bırakıp havaya karışan bir marifet olmaktan başka türlü anlıyorum.O ne palyaçoluktur, ne de göbek attıran, çeneleri ağrıtan kahkahadır. Bence karikatür, insan beyninin muhtaç olduğu tebessüm ve tefekkürü (düşünceyi) temin eden bir güzel sanat olmalıdır.’’* * *CEMAL NADİR'i hatırlatma yazısında; bugünün iki ustasının düşüncelerinin yer alması şarttı.Semih Balcıoğlu ile Oğuz Aral'ın.İkisinin düşüncelerini aktaracağım:Semih Balcıoğlu: ‘‘Ben Cemal Nadir'in öğrencisiyim. On dört yaşında bugün kendi adını taşıyan Acı Musluk Sokağı'ndaki eski, köhne konaktaki Amcabey Dergisi'nin idarehanesine karikatürlerimi götürdüm.Kapıyı açan, fotoğraflarından tanıdığım Cemal Nadir'di. Karikatürlerime baktı, sırtımı sıvazladı, bana, her hafta karikatür getirir misiniz, dedi.Ve ilk verdiğim karikatürü de arka kapak yaptı. Cemal Nadir ile ölünceye kadar ağabey kardeş münasebetimiz devam etti. Türk karikatürüne hizmeti tartışılmaz.Türk halkına karikatürü sevdiren ve karikatürü meslek haline getiren odur.’’Bir de Oğuz Aral'dan Cemal Nadir'i okuyun:‘‘Cemal Nadir, benim için bir çizgi, bir espri karikatür anlayışından ziyade, sosyal sanat anlayışıdır. Türkiye Cumhuriyeti'nin bir sanat anlayışı vardı, salonlardan çıkıp kitlelere yaymak amacını güdüyordu. Cem, Ramiz salon karikatüristleriydi. Cemal Nadir halkı hareketiyle, davranışıyla karikatüre getirdi.Cemal Nadir, belki de bana bu ışığı veren adamdır. Karikatürü olması gerektiği gibi halkın sanatı yapmaya çalışan, salon mizahından çekip çıkaran hatta sokağa indiren adamdır. Benim hálá gözlerinden öptüğüm insandır.’’* * *ONU çizgileriyle anacağız.