Başkanların Çankaya savaşı

BÜYÜKŞEHİR belediye başkanları arasında bir haftadır Çankaya savaşı yaşanıyor.

17 büyükşehir belediyesinden İstanbul ve Ankara cephenin bir tarafında yer alırken, Kocaeli tarafsız bölgede bulunuyor.

Diğer 14'ü; Adana, Adapazarı, Antalya, Bursa, Diyarbakır, Erzurum, Eskişehir, G.Antep, İçel, İzmir, Kayseri, Konya, Samsun ve Ş.Urfa ise karşı cephede.

Büyükler kendi aralarında Çankaya savaşı yaparken, sınırları dahilinde çıkan iç çatışmaları da bastırmaya çalışıyor.

Savaşa ve beraberinde gelen iç çatışmalara 8 Ocak tarihinde TBMM'de yasalaşan ve 11 kanunda birden değişiklik yapan kanun neden oldu.

VERGİ KAVGASI

Kanunla, Büyükşehir Belediyeleri Kanunu'nda da değişiklik yapıldı.

Daha önce büyükşehir belediyeleri, illerinde toplanan vergilerin yüzde 5'inin tamamını alıyorlardı.

Yeni düzenleme ile bu oran yüzde 3'e indirilirken (Bakanlar Kurulu'nun iki katına çıkarma yetkisi var) büyükşehir belediyelerinin indirilen bu oranın tamamını elde etmeleri de engellendi. Düzenleme ile büyükşehir belediyeleri yüzde 3'lük gelirin ancak yüzde 40'ını alabilecekler.

Geri kalan yüzde 60'lık bölüm ise İller Bankası nezdindeki büyükşehir belediyeleri hesabına aktarılacak. Bu para, büyükşehir belediyeleri arasında nüfuslarına göre dağıtılacak.

İşte, büyükşehir belediyeleri arasında 10 yıldır soğuk şekilde devam eden ve iktidara mensup üç partinin grup başkanvekillerinin önergesiyle değişikliğe uğrayan yasanın, TBMM'de kabulüyle sıcak savaşa dönüşen çatışmanın nedeni de bu maddede yatıyor.

İstanbul düzenleme sonucu gelirinde 300 trilyon, Ankara ise 150 trilyon lira düşüş olacağı gerekçesiyle kanundaki düzenlemeye karşı.

Nitekim, İstanbul Büyükşehir Belediye Başkanı Ali Müfit Gürtuna, dün ilçe belediye başkanlarıyla birlikte TBMM'ye anahtar gönderme eyleminde bulundu.

İstanbul ve Ankara büyükşehir belediye başkanları Cumhurbaşkanı Ahmet Necdet Sezer'den kanunun ilgili maddesini veto etmesini sağlamak için randevu talebinde bulunmuş. Bunu öğrenen diğer 14 büyükşehir belediye başkanı da karşı atağa geçip Sezer'den randevu talep etmiş.

Sezer ise ‘‘Karar aşamasında etki altında kalmak istemiyorum’’ diyerek her iki tarafın talebine de şu ana kadar bir yanıt vermemiş.

KÜLFET-NİMET

İstanbul ve Ankara kanun onaylanırsa yatırımların duracağını belirtiyor.

Diğer 14 büyükşehir belediye başkanı ‘‘Yıllardır külfetini biz çekiyoruz, nemasını siz yiyorsunuz, şimdi paylaşacağız’’ diyerek kanunun onayını istiyor.

Düzenlemeyi savunan Belediyeler Birliği Başkanı da olan Adana Büyükşehir Belediye Başkanı Aytaç Durak dün şunları söyledi:

‘‘Holdinglerin, bankaların ve kamu kuruluşlarının merkezleri İstanbul ve Ankara'da olduğu için vergilerini de bu illerde yatırıyorlar. Oysa fabrikaları Anadolu'da. İşyerlerinin kirliliğine, külfetine biz katlanıyoruz, nimetini İstanbul ve Ankara yiyor.’’

Gaziantep Büyükşehir Belediye Başkanı Celal Doğan'ın görüşü de aynı:

‘‘Fabrikaları Anadolu'da bulunan 250 firmanın genel merkezi İstanbul'da. 12 yıldır üretimin olduğu yerde vergi kesilsin diyorum. Fabrikaların kirini, ceremesini ben çekiyorum, vergisini Ankara, İstanbul alıyor. İstanbul'un nüfusu G.Antep'in 11 katı, vergiden aldığı pay ise 283 katı.’’

İç savaşa gelince; kanundaki düzenleme ile ilçe belediye başkanları topladıkları emlak vergisinin yarısını anında büyükşehirlere aktarmakla yükümlü olacaklar.

Aktarmadıkları takdirde, topladıkları verginin yüzde 10'u kadar faizini bizzat ilçe belediye başkanı ödeyecek.

Büyükşehir ilçe belediye başkanları faizin bizzat kendilerine uygulanmasına tepki gösterip, kanunun bu maddesinin vetosunu istiyor.

Sezer'in yasayı incelemesi için 10 günlük süresi daha bulunuyor.

Öyle gözüküyor ki Sezer kanunla ilgili kararını verene kadar belediye başkanlarının Çankaya savaşı da şiddetini artırarak sürecek.