Başbakan'ın ABD ziyareti

PİYASALAR, Başbakan Bülent Ecevit'in yapacağı ziyarete, bizce olduğundan çok fazla anlam yükledi. Tekstilciler başta olmak üzere, işadamlarının ABD'ye gitmeden önce verdiği demeçlerin bu beklentide payı büyük oldu.Uzun zamandır işadamları, Turgut Özal'ı örnek vererek, Başbakanın liderliğinde yurt dışı seferlerin düzenlenmesini istiyorlardı. Hatta birara Cumhurbaşkanı Ahmet Necdet Sezer'e gidip, 'Başbakan gelmiyor bari bizimle siz gelin' bile dediler. Ancak Cumhurbaşkanı bu taleplere olumsuz yanıt verdi.Ecevit hem bu eleştirileri silmek, hem de 'sağlığı' ile ilgili kaygıları gidermek için, bu kez yanına işadamlarını da aldı. Bu kadar kalabalık heyet 'iş yapmıyor' görünmesin diye de TÜSİAD, TOBB gibi kuruluşlar devreye girip işadamları derneklerine çeşitli toplantılar düzenleterek, boşlukları doldurmaya çalıştılar.Başbakan, 4 bakan, ekonomi üst yönetimi ile birlikte çok sayıda işadamı katılınca, gezinin fiziksel büyüklüğüne uygun bir anlam yükleme ihtiyacı doğdu... Başbakan giderken 'temkinli' tavır aldı ama beklentinin büyük olmasını engelleyemedi. Buna rağmen muhalefetin, 'İnşallah eli boş gelmez' demeçleri ise bizce ucuz bir söylem.Geziye gitmeden önce ekonomi bürokratlarına sorduğumda, 'Önemli bir şey yok' yanıtı aldık. Ankara'dan orta düzeyde, bu işleri bilen bir bürokratla konuşup, 'IMF ve Dünya Bankası Başkanları ile ne konuşacaklar?' diye sorduğumda aldığım yanıt gezinin anlamını da özetliyordu: 'İstiyorsan ben buradan toplantının zabıtlarını bile yazarım. Başbakan reformları uygulamakta kararlı olduklarının altını çizecek ve verilen yardımdan ötürü teşekkür edecek. Karşı taraf ise iyi yoldasınız, gelişmeleri ve attığınız olumlu adımları memnuniyetle izliyoruz ama iş bitmiş değil, bu adımların devamının gelmesi lazım diyecek' demişti.Gerçekten de Washington'dan gelen haberlere baktığımda, bu bürokratın haklılığını önceden belli protokol mesajlarının ortaya çıkmasıyla, bir daha anladım.ABD'deki yetkililerle geziden önce konuştuğumuzda ise 'IMF ve Dünya Bankası'nın şimdi bütün dertleri Arjantin. Her işi bıraktılar Arjantin'e konsantre oldular. Türkiye ile ilişkili şimdilik fazla sorun gözükmediği için, görüşmelerde karşılıklı iyiniyet mesajları ve teşekkürler olacak' demişlerdi, o da aynen tuttu.Kısacası; IMF ve Dünya Bankası ile yapılan görüşmeler zaten birer protokol görüşmeleriydi ve öyle tamamlandı. Bu arada IMF Yönetiminin yeni programı görüşmek için bazı kararların daha çıkmasını beklediği, bir kez daha ortaya çıktı.ABD'nin ticarette bazı kolaylıklar sağlaması ve askeri borçlarla ilgili kolaylıkların ise daha uzun zaman alacak girişimler olduğu daha ilk günden ortaya çıktı. Ecevit'in ABD Başkanı ile yapacağı görüşmeden ne çıkacağı, Kıbrıs ve Kuzey Irak müzakereleri ise bizce karşılıklı görüşlerin aktarılacağı, niyetlerin daha açık ortaya çıkacağı müzakereler olacak.Bizce Ecevit'in ABD ziyareti, özellikle siyasi meseleler açısından yararlı olacak. Ekonomik açıdan ise belki Ecevit'in, ekonomide daha ne kadar çok şey yapmamız gerektiğini daha iyi anlaması ve işadamlarının 'birlikte seyahat gazı' nı alması açısından yarar getirecektir.Bizce gezi ekonomide bir anlamda 'soluk alma molası' olacak. Gelecek haftadan itibaren ise yeniden hızlı bir temponun başlaması gerekiyor. IMF yönetiminin niyet mektubunu görüşmesi için gereken yasal tedbirlerin uygulamaya girmesi, Cumhurbaşkanı Sezer'in bankacılık yasası için vereceği kararın ortaya çıkmasıyla birlikte yeniden hızlı günler yaşayacağız. Tabii bir de IMF'den gelecek paranın, bankacılık operasyonu ile birlikte, piyasaları bozmadan nasıl idare edileceğinin üzerinde de epeyce çalışılması gerekecek.