Avrupa Konseyi'nden CIA'ya göz yuman ülkelere tepki

CIA'in Avrupa'da gizli cezaevleri olduğu ve zanlıları bu cezaevlerine Avrupa üzerinden gizli uçuşlarla naklettiği iddialarıyla ilgili soruşturma yürüten Konsey'in Genel Sekreteri Davis, BM'de düzenlediği basın toplantısında, CIA'in söz konusu faaliyetlerine karşı yasal adım atmayan Konsey üyesi ülkelere karşı nasıl bir harekete geçileceği konusunda bilgi vermedi.

Davis, ancak bu konudaki tavsiyelerini Avrupa Konseyi Bakanlar Komitesi'ne yapacağını belirtti. Terry Davis, “herhangi bir konsey üyesi ülkede, bu ihlalleri engelleyici yasaların bulunmadığı veya yeterli olmadığı ya da etkili biçimde uygulanmadığının tespit edilmesi durumunda, bu ülkeye karşı uygun tavır alacaklarını” söyledi.
Merkezi Strasbourg'da bulunan 46 üyeli Avrupa Konseyi'nin genel sekreteri Davis, kasım ayında CIA hakkındaki iddialarla ilgili soruşturma başlatmış, üye ülkelerden konuyla ilgili ellerindeki bilgileri 21 şubata kadar iletmelerini talep edilmişti.

Davis, önceki gün yaptığı açıklamada, verilen süre içinde İtalya, San Marino, Belçika, Bosna-Hersek ve Gürcistan'dan yanıt alınamadığını açıklamıştı. Terry Davis, söz konusu talebe henüz yanıt vermeyen 5 ülkenin, Avrupa kıtası genelinde insan haklarının savunulmasını öngören sözleşmeyi ihlal ettiğini hatırlatarak, bu ihlalin acil olarak düzeltilmesi gerektiğini bildirmişti.

Bütün ülkelerden yanıtlarının gelmesinin artık tamamlandığını söyleyen Davis, en az bir ülkenin yanıtının tatmin edici olmadığını, bazılarının yanıtınınsa kısa olduğunu söyledi, ancak bu ülkelerin isimlerini vermedi.
Üye ülkelerin yanıtlarının içeriğinin gelecek hafta açıklanacağı bildirildi.

Avrupa Konseyi üyesi 46 ülke için yasal bağlayıcılığı bulunan Avrupa İnsan Hakları Sözleşmesi'nin 52. maddesi uyarınca, konsey başkanının herhangi bir konuda hükümetlerden bilgi talep etme hakkı, hükümetlerin de buna yanıt verme zorunluluğu bulunuyor.

Konsey Başkanı, üye ülkelerin hükümetlerine, herhangi bir kamu görevlisi ya da resmi sıfatla faaliyet gösteren herhangi bir kişinin, herhangi bir yabancı istihbarat servisi tarafından ya da teşvikiyle de dahil olmak üzere herhangi bir bireyin özgürlüğünün gizlice elinden alınmasına herhangi bir biçimde karışıp karışmadığını sormuştu. Konsey adına CIA hakkındaki iddialarla ilgili soruşturma yürüten İsviçreli senatör Dick Marty de, 24 ocakta yaptığı açıklamada, Amerikalı ajanlar tarafından son yıllarda, 100'den fazla terör zanlısının işkence ve kötü muamele gördüğü başka ülkelere nakledildiğini açıklamıştı. Marty, CIA'in terörle bağlantıları olduğu iddiasıyla yakaladığı kişileri sorgulamak üzere götürdüğü Avrupa ülkelerin de büyük olasılıkla bu durumu bildiğini söylemişti.

Dick Marty, iddiaların ilk gündeme geldiği sırada İnsan Hakları İzleme Örgütü tarafından ileri sürüldüğü gibi CIA'in gizli cezaevlerinin Romanya ve Polonya'da bulunduğuna ilişkin bir kanıtsa bulunmadığını ifade etmişti.