Astronotlara robot asistan desteÄŸi

Uluslararası Uzay Ä°stasyonu'nda görev yapan mürettebata Clarissa isimli yeni bir sanal asistan katılıyor.NASA ve Xerox iÅŸbirliÄŸiyle hayata geçirilen ve sesli komutla çalışan Clarissa Sistemi sayesinde astronotların iÅŸ yükü büyük oranda azalıyor. Dünyanın önde gelen teknoloji ÅŸirketlerinden Xerox, NASA Ames AraÅŸtırma Merkezi ile yürüttüğü ortak projeyi Michigan Ãœniversitesi'nde 25.'si düzenlenen Bilgisayar Dilbilimcileri DerneÄŸi'nin Yıllık Toplantısı'nda duyurdu. Xerox ve NASA astronotların iÅŸ yükünü hafifletmek amacıyla tasarlanan Clarissa adlı geliÅŸmiÅŸ bir bilgisayar sistemini (sanal robot) tanıttı. Robotlarla yapılan akıllı sohbetler, daha çok bilim-kurgu filmlerde ve romanlarda karşılaşılan bir durumdu. Ama ÅŸu an, astronotların makinelerle konuÅŸması ve makinelerin de astronotlara cevap vermesini saÄŸlayacak çok önemli bir proje yürütülüyor. Astronotlar yaÅŸam destek sistemlerinin iÅŸlerliÄŸini saÄŸlamak, uzay üslerini denetlemek, bilimsel deneyler, saÄŸlık taramaları yapmak ve diÄŸer rutin iÅŸlemleri gerçekleÅŸtirmek için yaklaşık 12 bin karmaşık süreçle ilgileniyorlar. NASA Ames AraÅŸtırma Merkezi ve Fransa'nın Grenoble kentindeki Xerox AraÅŸtırma Merkezi iÅŸbirliÄŸi ile hayata geçirilen Clarissa astronotların sözlü komutları ve uyarıları dinlerken, ellerini ve gözlerini daha etkin kullanabilmelerine olanak tanıyor. Böylece astronotlar yaptıkları iÅŸe tam olarak odaklanabiliyor. El deÄŸmeden, ses komutları ile çalışan Clarissa, astronotlar çalışırken süreç adımlarını sesli okuyarak onlara hatırlatıyor, tamamlanan adımların listesini tutuyor, yanlış ve eksik yapılan süreçlerde devreye girip uyarı iÅŸleminde bulunuyor.2001: Uzay Macerası filmindeki gibiClarissa'nın her ifadeyi daha düzgün biçimde analiz etmesine olanak tanıyan Xerox metodolojisi, kelime ve cümleleri tanıyor, deÄŸiÅŸik ÅŸekillerde ifade edilmiÅŸ çeÅŸitli komutlara göre hareket edebiliyor. Xerox teknolojisi sayesinde sistem artık cümle içindeki tüm sözcüklere bakıyor, her sözcüğü doÄŸru olarak tanıdığına dair sistemin güvenilirliÄŸini denetliyor, geliÅŸmiÅŸ bir makine-öğrenme algoritması kullanarak olumlu ve olumsuz mesajların deÄŸerlendirmesini yapabiliyor. Bu da sistemin kendisine yöneltilen komutlarla yan konuÅŸmalar arasındaki farkı ayırt edebilmesine olanak tanıyor. Mikro yerçekimi ortamında her ÅŸey havada uçuÅŸurken bilgisayar ekranında en küçük iÅŸlemler için bile sayfalar dolusu prosedürün yerine getirilmesi gerektiÄŸini vurgulayan astronotlar, uzay aracında çalışırken ellerin boÅŸ olmasının, sistemle konuÅŸabilmenin ve yapılması gerekenleri duyarak adım adım yerine getirmenin mürettebatın iÅŸini büyük oranda kolaylaÅŸtıracağını ve mürettebatta iÅŸlerini kolaylaÅŸtıran bir yeni üyeleri daha varmış gibi hissettireceÄŸini belirtiyorlar. Direktifleri erine getiriyorClarissa "sonraki adım, sekizinci adıma git" gibi basit komutların yanında "10.25'deki alarmı kes ve 3'ten 14'e kadar tanımlama modunu kur" gibi kompleks komutlarla da karşılaÅŸabileceÄŸi için basitten karmaşığa tüm komutları yerine getirebilecek ve hata oranını en aza indirecek ÅŸekilde geliÅŸtiriliyor. Åžu an Clarissa'nın karmaşık makine öğrenme algoritması içinde olumlu ve olumsuz anlamları ile bütün bağımsız kelimeleri tanıması ve onları cümle yapıları içinde tanımlayabilmesi için çalışılıyor. Clarissa ÅŸu anda 260 kelime kullanılarak ulaşılabilen 75 komutu destekliyor. Ekip gelecekte bu komutların ve eklenebilecek kelimelerin  sayısını artırmayı planlıyor. Clarissa projesi ile ilgili detaylı bilgiye http://tc.arc.nasa.gov/projects/clarissa/ adresinden ulaşılabilir.Â