Adalet Bakanı: Ceza erteleme anayasaya aykırı değil
Güncelleme Tarihi:
Oluşturulma Tarihi: Aralık 19, 2000 00:00
Adalet Bakanı Hikmet Sami Türk, Cumhurbaşkanı Ahmet Necdet Sezer'in, şartla salıverme ve cezaların ertelenmesine ilişkin yasayı Anayasa'ya aykırı bulan görüşlerine katılmanın mümkün olmadığını söyledi.
Türk, şartla salıverme ve cezaların ertelenmesine ilişkin yasanın TBMM Adalet Komisyonu'nda görüşülmesi sırasında yaptığı konuşmada, Cumhurbaşkanı Sezer'in, yasayı, gerekçede belirttiği gibi Anayasa'nın 104. maddeye dayanarak değil, 89. ve 104. maddelerine göre veto ettiğini söyledi.
Cumhurbaşkanı'nın kanunu, ''bir yönüyle koşulsuz af niteliğinde'' gördüğünü kaydeden Türk, ancak benzeri bir düzenleme dolayısıyla Anayasa Mahkemesi'nin 1991 ve 1992 yılarında verdiği çeşitli kararlarda ''şartla salıverme ve af kurumlarını'' karşılaştırdığını söyledi. Türk, ''Mahkeme, şartla salıverme ile özel af arasında benzerlik olduğunu belirtmekle birlikte, şartla salıvermenin ayrı bir kurum olduğunu savunmuştur'' dedi.
Bazı sonuçları bakımından şartla salıverme ile af arasında benzerlik bulunduğuna, özellikle şartla salıvermeden yararlanacak ''hükümlüde iyi hal ve ilgilinin isteğinin aranmamasının'' ortak yön olduğuna işaret eden Türk, şartla salıvermenin kendine özgü bir kurum olduğunu vurguladı.
Türk, konuşmasını şöyle sürdürdü:
''Sayın Cumhurbaşkanı, geri gönderme gerekçesinde Anayasa Mahkemesi'nin kararlarına değinmektedir. Ancak Mahkeme, 1991 ve 1992 yılında verdiği kararlarda, 2 ayrı içtihadı benimsemiş. Bu 2 içtihadınortak noktası, Mahkeme'nin çeşitli kararlarında vurgulandığı gibi, eşitliğin ancak aynı konumda olanlar bakımından sözkonusu olacağıdır. Farklı konumda olanlar arasında farklı uygulama yapılabilir.
Ancak Anayasa Mahkemesi, önüne gelen iptal davalarının bir bölümünde eşitlik ilkesine aykırı hüküm konduğunu kabul etmiş, özelikle TCK'nın 125 ve 202. maddelerinde durumun farklı olduğunu ifade etmiştir.''
Adalet Bakanı Türk, Cumhurbaşkanı Ahmet Necdet Sezer'in, şartla salıverme ve cezaların ertelenmesine ilişkin yasanın Anayasa'ya aykırıolduğu yolundaki görüşüne katılmalarının mümkün olmadığını ifade etti.
MİLLETVEKİLLERİ
FP İstanbul Milletvekili Nazlı Ilıcak, Anayasa'nın 87. maddesinin aşılması için ''dolambaçlı'' yollara gidildiğini ve sonuçta hukuka uygun olmayan bir yasa çıkarıldığını söyledi.
Anayasa'nın 87. maddesinin değiştirilmesini öneren Ilıcak, yasada yer alan ''cezaların ertelenmesi''nin, başta Eşber Yağmurdereli olmak üzere pek çok kişiyi mağdur ettiğini belirterek, Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi'nin bir yazıişleri müdürünü bu konuda haklı bulduğunu ve ''cezaların ertelenmesini bir tehdit olarak'' değerlendirdiğini söyledi.
Ilıcak, Haluk Kırcı'ya haksızlık yapıldığı yolundaki uzman görüşlerini aktararak, yasanın kapsamının genişletilmesini önerdi.
''İSTİFA EDECEK MİSİNİZ?''
DYP Denizli Milletvekili Mehmet Gözlükaya, Hükümetin, iade edilen yasayı tekrar getirmesini anlayamadığını ifade ederek, bu yasanın toplumun hiçbir kesimini tatmin etmediğini savundu.
Gözlükaya, Cumhurbaşkanı Sezer'in yürütmenin durdurulması talebiyle yasayı Anayasa Mahkemesi'ni götürdüğünde, infazların ne olacağını sorarak, ''Yüksek Mahkeme, yürütmenin durdurulmasına karar verirse ve bu arada mahkumlar bırakılarsa, ortaya çıkacak hukuki sonucun sorumlusu kim olacak?'' diye sordu.
Adalet Bakanı Türk'ü hukukçu kimliği ve bir siyasetçi olarak her zaman takdir ettiklerini ifade eden Gözlükaya, ''Bu yasayı bir hukukçuolarak içinize sindiremediğinizi biliyorum. Acabi millete örnek olmasıiçin bir jest yaparak istifa etmeyi düşünüyor musunuz?'' dedi.
FP Aksaray Milletvekili Ramazan Toprak da, Anayasa ve Adalet Komisyonu'na yasanın aynen geçmesi için baskı yapıldığını öne sürerek,Adalet Bakanlığı'nın by-pass edildiğini söyledi.
Rahşan Ecevit'in bile ''Bu benim istediğim af değil'' dediğini hatırlatan Toprak, bu yasanın toplumda huzuru bozacağını savundu.
FP İstanbul Milletvekili Mehmet Ali Şahin de, Adalet Komisyonu'nunkabul ettiği iki ayrı yasanın iki ayrı Cumhurbaşkanı tarafından veto edildiğini belirterek, ''Komisyonumuzun 2 veto yemesi övünülecek bir şey değil'' dedi.
Yasanın, ''virgülüne bile dokunulmadan'' çıkarılacağı yolundaki açıklamalara değinen Şahin, ''burada niye boşuna konuşuyoruz o zaman. Oylama yapalım bitsin'' diye konuştu.
Milletvekilleri, yasa ile ilgili görüşlerini açıklamaya devam ediyor.
Türk, şartla salıverme ve cezaların ertelenmesine ilişkin yasanın TBMM Adalet Komisyonu'nda görüşülmesi sırasında yaptığı konuşmada, Cumhurbaşkanı Sezer'in, yasayı, gerekçede belirttiği gibi Anayasa'nın 104. maddeye dayanarak değil, 89. ve 104. maddelerine göre veto ettiğini söyledi.
Cumhurbaşkanı'nın kanunu, ''bir yönüyle koşulsuz af niteliğinde'' gördüğünü kaydeden Türk, ancak benzeri bir düzenleme dolayısıyla Anayasa Mahkemesi'nin 1991 ve 1992 yılarında verdiği çeşitli kararlarda ''şartla salıverme ve af kurumlarını'' karşılaştırdığını söyledi. Türk, ''Mahkeme, şartla salıverme ile özel af arasında benzerlik olduğunu belirtmekle birlikte, şartla salıvermenin ayrı bir kurum olduğunu savunmuştur'' dedi.
Bazı sonuçları bakımından şartla salıverme ile af arasında benzerlik bulunduğuna, özellikle şartla salıvermeden yararlanacak ''hükümlüde iyi hal ve ilgilinin isteğinin aranmamasının'' ortak yön olduğuna işaret eden Türk, şartla salıvermenin kendine özgü bir kurum olduğunu vurguladı.
Türk, konuşmasını şöyle sürdürdü:
''Sayın Cumhurbaşkanı, geri gönderme gerekçesinde Anayasa Mahkemesi'nin kararlarına değinmektedir. Ancak Mahkeme, 1991 ve 1992 yılında verdiği kararlarda, 2 ayrı içtihadı benimsemiş. Bu 2 içtihadınortak noktası, Mahkeme'nin çeşitli kararlarında vurgulandığı gibi, eşitliğin ancak aynı konumda olanlar bakımından sözkonusu olacağıdır. Farklı konumda olanlar arasında farklı uygulama yapılabilir.
Ancak Anayasa Mahkemesi, önüne gelen iptal davalarının bir bölümünde eşitlik ilkesine aykırı hüküm konduğunu kabul etmiş, özelikle TCK'nın 125 ve 202. maddelerinde durumun farklı olduğunu ifade etmiştir.''
Adalet Bakanı Türk, Cumhurbaşkanı Ahmet Necdet Sezer'in, şartla salıverme ve cezaların ertelenmesine ilişkin yasanın Anayasa'ya aykırıolduğu yolundaki görüşüne katılmalarının mümkün olmadığını ifade etti.
MİLLETVEKİLLERİ
FP İstanbul Milletvekili Nazlı Ilıcak, Anayasa'nın 87. maddesinin aşılması için ''dolambaçlı'' yollara gidildiğini ve sonuçta hukuka uygun olmayan bir yasa çıkarıldığını söyledi.
Anayasa'nın 87. maddesinin değiştirilmesini öneren Ilıcak, yasada yer alan ''cezaların ertelenmesi''nin, başta Eşber Yağmurdereli olmak üzere pek çok kişiyi mağdur ettiğini belirterek, Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi'nin bir yazıişleri müdürünü bu konuda haklı bulduğunu ve ''cezaların ertelenmesini bir tehdit olarak'' değerlendirdiğini söyledi.
Ilıcak, Haluk Kırcı'ya haksızlık yapıldığı yolundaki uzman görüşlerini aktararak, yasanın kapsamının genişletilmesini önerdi.
''İSTİFA EDECEK MİSİNİZ?''
DYP Denizli Milletvekili Mehmet Gözlükaya, Hükümetin, iade edilen yasayı tekrar getirmesini anlayamadığını ifade ederek, bu yasanın toplumun hiçbir kesimini tatmin etmediğini savundu.
Gözlükaya, Cumhurbaşkanı Sezer'in yürütmenin durdurulması talebiyle yasayı Anayasa Mahkemesi'ni götürdüğünde, infazların ne olacağını sorarak, ''Yüksek Mahkeme, yürütmenin durdurulmasına karar verirse ve bu arada mahkumlar bırakılarsa, ortaya çıkacak hukuki sonucun sorumlusu kim olacak?'' diye sordu.
Adalet Bakanı Türk'ü hukukçu kimliği ve bir siyasetçi olarak her zaman takdir ettiklerini ifade eden Gözlükaya, ''Bu yasayı bir hukukçuolarak içinize sindiremediğinizi biliyorum. Acabi millete örnek olmasıiçin bir jest yaparak istifa etmeyi düşünüyor musunuz?'' dedi.
FP Aksaray Milletvekili Ramazan Toprak da, Anayasa ve Adalet Komisyonu'na yasanın aynen geçmesi için baskı yapıldığını öne sürerek,Adalet Bakanlığı'nın by-pass edildiğini söyledi.
Rahşan Ecevit'in bile ''Bu benim istediğim af değil'' dediğini hatırlatan Toprak, bu yasanın toplumda huzuru bozacağını savundu.
FP İstanbul Milletvekili Mehmet Ali Şahin de, Adalet Komisyonu'nunkabul ettiği iki ayrı yasanın iki ayrı Cumhurbaşkanı tarafından veto edildiğini belirterek, ''Komisyonumuzun 2 veto yemesi övünülecek bir şey değil'' dedi.
Yasanın, ''virgülüne bile dokunulmadan'' çıkarılacağı yolundaki açıklamalara değinen Şahin, ''burada niye boşuna konuşuyoruz o zaman. Oylama yapalım bitsin'' diye konuştu.
Milletvekilleri, yasa ile ilgili görüşlerini açıklamaya devam ediyor.