ABD: Ek protokol için ambargo kalkmalı
Güncelleme Tarihi:
A.A.
Oluşturulma Tarihi: Şubat 07, 2006 16:54
ABD Dışişleri Bakanlığı Müsteşar Yardımcısı Matthew Bryza, Türkiye'nin Gümrük Birliği'ni Kıbrıs Rum kesimini de kapsayacak şekilde genişleten Ek Protokol'ü uygulamak zorunda olduğunu belirterek, “Fakat politik açıdan bunun gerçekçi ve uygulanabilir olmasını sağlamak gerekiyor. Bu da adadaki tüm kısıtlamaların kaldırılmasıyla mümkün olabilir” dedi.
Avrupa ve Avrasya'dan sorumlu Müsteşar Yardımcısı Bryza, ABD'nin AB Daimi Temsilciliği'nde düzenlediği basın toplantısında, Kıbrıs sorununun çözümü konusunda Dışişleri Bakanı ve Başbakan Yardımcısı Abdullah Gül tarafından açıklanan paketi değerlendirdi.
“Biz bu kapsamlı çözüm paketine olumlu yaklaşıyoruz. İçinde yeni fikirler gördük. İlginç ve faydalı bir yaklaşım” diyen Bryza, iki taraf arasında kapsamlı çözüm için görüşmeleri yeniden başlatma yetkisinin Birleşmiş Milletler (BM) Genel Sekreteri Kofi Annan'da olduğunu hatırlatarak, ABD'nin masaya oturulması için yumuşak bir dille bütün taraflara çağrı yaptığını ifade etti.
Kıbrıs sorununun oldukça uzun ve karmaşık bir geçmişinin olduğuna da dikkati çeken Bryza, BM ve AB'nin sürece dahil olmasının öneminden bahsetti ve bina benzetmesinde bulunarak “tuğla üzerine tuğla konularak çözüme ulaşılabileceğini” kaydetti.
“Önemli bir tuğlayı alırsanız eseriniz çökebilir” diyen Bryza, Rusya ve AB dahil çözümün bütün unsurlarıyla temas halinde olduklarını anlatarak, “Dün AB Komisyonu yetkilileriyle görüştüm. Bugün de AB Konseyi ile görüşeceğim. Üye devletlerle de konuşuyoruz. Kıbrıs sorununa yaklaşım konusunda aramızda önemli bir fark bulunmuyor” şeklinde konuştu.
Bryza, Rusya ile ABD'nin geleneksel olarak birçok konuda farklı düşünceleri olduğunu belirterek “Bu farklılık Kıbrıs konusunda da olabilir. Fakat Rusya'nın çözüm yönünde BM Genel Sekreteri'ne güven sağlaması önemli” dedi.
Bryza, Kıbrıs sorununun çözümü konusunda ABD'nin tutumunu da şöyle açıkladı:
“Türkiye'nin Ek Protokol'ü uygulaması zorunluluk. Fakat politik açıdan bunun gerçekçi ve uygulanabilir olması gerekiyor. Bu da adadaki tüm kısıtlamaların kaldırılmasıyla mümkün olabilir. Benim hükümetim AB ve Türkiye'ye, protokolün uygulanması için yardımcı olmaya çalışıyor. Şu anda Türkiye'nin sunduğu öneri ortada. Buna cevap verilme zamanı.”
Kıbrıs'ta kalıcı bir çözüm için iki taraf arasındaki gelir farkının da kapatılması gerektiğini vurgulayan Bryza, “Bunun için KKTC üzerindeki izolasyonun kaldırılması ve ticaretin kolaylaştırılması gerekiyor. Eğer adadaki bölünmüşlüğün ortadan kalkmasını istiyorsak ekonomik farklılıklar da ortadan kalkmalı. İki Almanya'nın birleşmesinde bir taraf refah içindeydi bir taraf yoksulluk çekiyordu. Bunun için sıkıntılı oldu. Yine aynı durum yaşanmamalı” diye konuştu.
Bryza, Kıbrıs sorununun çözümüne katkı sağlamak için önümüzdeki haftalarda Türkiye, Yunanistan ve Kıbrıs'a gideceğini belirterek, ”Kıbrıs'ta bir çözüm konusunda Yunanistan hükümeti hiç olmadığı kadar stratejik konumda. Rum tarafıyla diyaloğunu kullanarak, daha iyi bir perspektif sağlayabilir” dedi.
Türkiye'nin AB üyeliğinin de değerlendiren Bryza, şunları kaydetti:
“Avrupa Parlamentosu (AP) son olarak hazırladığı bir raporda, Türkiye için imtiyazlı ortaklığı devre dışı bıraktı. Bu olumlu bir adım. Türkiye'nin AB üyeliğinin zor olduğunun farkındayız. Fakat bu uzun yolda atılacak olumlu adımların önemi büyük olacaktır. Halkının büyük çoğunluğu Müslüman olan laik ve demokratik Türkiye Cumhuriyeti'nin AB üyeliğinde derin stratejik çıkarlar söz konusu.”
KARİKATÜR KRİZİ
Bir Danimarka gazetesinde yayımlanan ve İslam dünyasını rahatsız eden karikatürlere Avrupa'da birçok basın organında yer verilmesinin ardından gerginleşen ortamda “medeniyetler çatışması” tezlerinin yeniden gündeme gelmesini de değerlendiren Bryza, “Bu trajedi olur. Buna inanmıyorum. AB ve ABD'nin halkı Müslüman olan Türkiye ile ortak çalışabilmesi buna iyi bir cevap olur” şeklinde konuştu.
“Tabii ki şiddet hiçbir şekilde haklı gösterilemez. Bazı büyükelçiliklere yapılan saldırıların ardından Lübnan'da sorumlu bakan istifa etti. Suriye'yiyse anlamak çok zor. Buna hazırlıklı olmalıydılar. Tüm haber ajansları bu konuda bilgi sağlarken Suriye'nin olaylardan habersiz olması kabul edilemez” diyen Bryza, gazetelerin yayınları nedeniyle hükümetlerin sorumlu tutulamayacağını, fakat gazetelerin de sorumlu davranarak provokasyona neden olacak yayınlardan kaçınması gerektiğini vurguladı.
“Biz bu kapsamlı çözüm paketine olumlu yaklaşıyoruz. İçinde yeni fikirler gördük. İlginç ve faydalı bir yaklaşım” diyen Bryza, iki taraf arasında kapsamlı çözüm için görüşmeleri yeniden başlatma yetkisinin Birleşmiş Milletler (BM) Genel Sekreteri Kofi Annan'da olduğunu hatırlatarak, ABD'nin masaya oturulması için yumuşak bir dille bütün taraflara çağrı yaptığını ifade etti.
Kıbrıs sorununun oldukça uzun ve karmaşık bir geçmişinin olduğuna da dikkati çeken Bryza, BM ve AB'nin sürece dahil olmasının öneminden bahsetti ve bina benzetmesinde bulunarak “tuğla üzerine tuğla konularak çözüme ulaşılabileceğini” kaydetti.
“Önemli bir tuğlayı alırsanız eseriniz çökebilir” diyen Bryza, Rusya ve AB dahil çözümün bütün unsurlarıyla temas halinde olduklarını anlatarak, “Dün AB Komisyonu yetkilileriyle görüştüm. Bugün de AB Konseyi ile görüşeceğim. Üye devletlerle de konuşuyoruz. Kıbrıs sorununa yaklaşım konusunda aramızda önemli bir fark bulunmuyor” şeklinde konuştu.
Bryza, Rusya ile ABD'nin geleneksel olarak birçok konuda farklı düşünceleri olduğunu belirterek “Bu farklılık Kıbrıs konusunda da olabilir. Fakat Rusya'nın çözüm yönünde BM Genel Sekreteri'ne güven sağlaması önemli” dedi.
Bryza, Kıbrıs sorununun çözümü konusunda ABD'nin tutumunu da şöyle açıkladı:
“Türkiye'nin Ek Protokol'ü uygulaması zorunluluk. Fakat politik açıdan bunun gerçekçi ve uygulanabilir olması gerekiyor. Bu da adadaki tüm kısıtlamaların kaldırılmasıyla mümkün olabilir. Benim hükümetim AB ve Türkiye'ye, protokolün uygulanması için yardımcı olmaya çalışıyor. Şu anda Türkiye'nin sunduğu öneri ortada. Buna cevap verilme zamanı.”
Kıbrıs'ta kalıcı bir çözüm için iki taraf arasındaki gelir farkının da kapatılması gerektiğini vurgulayan Bryza, “Bunun için KKTC üzerindeki izolasyonun kaldırılması ve ticaretin kolaylaştırılması gerekiyor. Eğer adadaki bölünmüşlüğün ortadan kalkmasını istiyorsak ekonomik farklılıklar da ortadan kalkmalı. İki Almanya'nın birleşmesinde bir taraf refah içindeydi bir taraf yoksulluk çekiyordu. Bunun için sıkıntılı oldu. Yine aynı durum yaşanmamalı” diye konuştu.
Bryza, Kıbrıs sorununun çözümüne katkı sağlamak için önümüzdeki haftalarda Türkiye, Yunanistan ve Kıbrıs'a gideceğini belirterek, ”Kıbrıs'ta bir çözüm konusunda Yunanistan hükümeti hiç olmadığı kadar stratejik konumda. Rum tarafıyla diyaloğunu kullanarak, daha iyi bir perspektif sağlayabilir” dedi.
Türkiye'nin AB üyeliğinin de değerlendiren Bryza, şunları kaydetti:
“Avrupa Parlamentosu (AP) son olarak hazırladığı bir raporda, Türkiye için imtiyazlı ortaklığı devre dışı bıraktı. Bu olumlu bir adım. Türkiye'nin AB üyeliğinin zor olduğunun farkındayız. Fakat bu uzun yolda atılacak olumlu adımların önemi büyük olacaktır. Halkının büyük çoğunluğu Müslüman olan laik ve demokratik Türkiye Cumhuriyeti'nin AB üyeliğinde derin stratejik çıkarlar söz konusu.”
KARİKATÜR KRİZİ
Bir Danimarka gazetesinde yayımlanan ve İslam dünyasını rahatsız eden karikatürlere Avrupa'da birçok basın organında yer verilmesinin ardından gerginleşen ortamda “medeniyetler çatışması” tezlerinin yeniden gündeme gelmesini de değerlendiren Bryza, “Bu trajedi olur. Buna inanmıyorum. AB ve ABD'nin halkı Müslüman olan Türkiye ile ortak çalışabilmesi buna iyi bir cevap olur” şeklinde konuştu.
“Tabii ki şiddet hiçbir şekilde haklı gösterilemez. Bazı büyükelçiliklere yapılan saldırıların ardından Lübnan'da sorumlu bakan istifa etti. Suriye'yiyse anlamak çok zor. Buna hazırlıklı olmalıydılar. Tüm haber ajansları bu konuda bilgi sağlarken Suriye'nin olaylardan habersiz olması kabul edilemez” diyen Bryza, gazetelerin yayınları nedeniyle hükümetlerin sorumlu tutulamayacağını, fakat gazetelerin de sorumlu davranarak provokasyona neden olacak yayınlardan kaçınması gerektiğini vurguladı.