Rehn’e sunulan yargı reformu
Güncelleme Tarihi:
Oya ARMUTÇU/ANKARA
Oluşturulma Tarihi: Mayıs 09, 2008 07:00
Önce AB’den Olli Rehn’in gördüğü yargı reformu taslağının içeriği belli oldu. Taslakta, "Yargının meşruiyet kazanabilmesi için milli iradeden kaynaklanması gerekir" denilirken, TBMM’ye, Hakim ve Savcılar Yüksek Kurulu’na (HSYK) üye seçme yetkisi tanınıyor.
ADALET Bakanı Mehmet Ali Şahin’in, AB Komisyonu’nun Genişlemeden Sorumlu Üyesi Olli Rehn’e verdiği hukuk reformu strateji planı taslağında; TBMM’ye, Hakimler ve Savcılar Yüksek Kurulu’na (HSYK) üye seçme yetkisi tanındı. Taslakta, "Yargı yetkisinin kendisine meşruiyet kazandırabilmesi için doğrudan veya dolaylı olarak milli iradeden kaynaklanması gerekir" denildi. 20-24 Mayıs’ta Antalya’da son şekli verilecek taslaktaki düzenlemeler özetle şöyle:
Yetki millet adına kullanılıyor Yargı yetkisi, egemenlik hakkının doğal bir sonucu ve özel bir tezahür şekli olup, hakimler bu yetkiyi egemenliğin sahibi olan millet adına kullanmaktadırlar. Yargı yetkisinin kendisine meşruiyet kazandırabilmesi için doğrudan veya dolaylı olarak milli iradeden kaynaklanması gerekir. Bunun gereğine ve adaletin halka daha yakın olmasının sağlayacağı büyük yarara inanan bazı devletlerde, yasama ve yürütme organları temsilcileri gibi hakimler de doğrudan doğruya halk tarafından seçilmektedir. Bu sistemin mümkün olmadığı devletlerde, atama işlemi yasama ve çoğunlukla yürütme organlarınca yapılmaktadır.
TBMM, üye seçmeli HSYK objektiflik, tarafsızlık, şeffaflık ve hesap verilebilirlik temelinde geniş tabanlı temsil esasına göre yeniden yapılandırılmalı ve kararlarına karşı etkili bir itiraz sistemi getirilmelidir. Adalet Bakanı’nın kurulda yer alması demokratik meşruiyet ilkesi açısından önemli olmakla birlikte yasama organının kurula üye seçimi için yetkisinin olmaması bir eksikliktir. HSYK, Hakimler Birliği ve Savcılar Birliği olarak ikiye ayrılacak. TBMM ve mahkemeler de HSYK’ya üye seçecek.
Yetki millet adına kullanılıyor Yargı yetkisi, egemenlik hakkının doğal bir sonucu ve özel bir tezahür şekli olup, hakimler bu yetkiyi egemenliğin sahibi olan millet adına kullanmaktadırlar. Yargı yetkisinin kendisine meşruiyet kazandırabilmesi için doğrudan veya dolaylı olarak milli iradeden kaynaklanması gerekir. Bunun gereğine ve adaletin halka daha yakın olmasının sağlayacağı büyük yarara inanan bazı devletlerde, yasama ve yürütme organları temsilcileri gibi hakimler de doğrudan doğruya halk tarafından seçilmektedir. Bu sistemin mümkün olmadığı devletlerde, atama işlemi yasama ve çoğunlukla yürütme organlarınca yapılmaktadır.
TBMM, üye seçmeli HSYK objektiflik, tarafsızlık, şeffaflık ve hesap verilebilirlik temelinde geniş tabanlı temsil esasına göre yeniden yapılandırılmalı ve kararlarına karşı etkili bir itiraz sistemi getirilmelidir. Adalet Bakanı’nın kurulda yer alması demokratik meşruiyet ilkesi açısından önemli olmakla birlikte yasama organının kurula üye seçimi için yetkisinin olmaması bir eksikliktir. HSYK, Hakimler Birliği ve Savcılar Birliği olarak ikiye ayrılacak. TBMM ve mahkemeler de HSYK’ya üye seçecek.