ABD az daha köprüleri atıyordu

ABD Başkan Yardımcısı Dick Cheney Ankara ziyaretini iptal ederken, Savunma Bakanı Robert Gates de iptalin eşiğinden döndü.

Gates'le birlikte yolculuk eden ve bu akşam Ankara'ya gelen Amerikalı kaynaklara göre, Amerikan Savunma Bakanı Hindistan ziyareti sırasında "ciddi ciddi Türkiye ziyaretini iptal etmeyi" düşündü.

Hindistan'da, birlikte yolculuk ettiği bürokratlarla bir durum değerlendirmesi yapan Gates, "Ankara'ya gitmenin mi, yoksa ziyareti iptal etmenin mi Türk hükümeti üzerinde, Kuzey Irak operasyonunu kısa kesmek için daha etkili olacağını" tartıştı. Ardından da, "operasyonu bitirin" mesajını, Başbakan Recep Tayyip Erdoğan'a "kişisel olarak vermek amacıyla" Ankara'ya gelmeye karar verdi.

KENDÄ° GELMEDEN ÃœLTÄ°MATOMU ULAÅžMIÅžTI

Güneş operasyonunun Ankara-Washington hattındaki gerginliği zaten daha Gates'in çıktığı yurtdışı gezinin bir önceki durağında su yüzüne çıkmıştı. Hindistan ziyareti sırasında gazetecilerin sorularını yanıtlayan Amerikan Savunma Bakanı, TSK'nın Güneş operasyonunun "en fazla iki hafta içinde bitmesi gerektiğini" söyledi. Gates, "Türklerin operasyonu olabildiğince kısa yapmaları ve Irak'tan çıkmaları çok önemli. Akıllarında hep Irak'ın egemenliği bulunmalı. Benim kısa operasyon anlayışım ise, sürenin günlerle ölçülmesini, aylarla ifade edilemeyeceğini, bir ya da iki hafta olmasını içeriyor" dedi.

Türk yetkililerin kendisine, operasyonun ne zaman biteceğine ilişkin kesin bilgi vermediklerini de kaydeden Amerikalı Bakan, "Eğer operasyon uzun sürerse, ABD de Türkiye'ye istihbarat desteğini kesmeyi düşünebilir" mesajı verdi.

"KÜRTLERLE DİYALOĞA GEÇİN"

Gates'in Ankara'dan bir başka "talebi" ise, olabildiğince çabuk şekilde Bağdat hükümeti ve özellikle de Kuzey Irak'taki Kürt yönetimi ile "bağlantıya geçmek" oldu. Amerikalı Bakan, Ankara'ya gelmeden Türk hükümetine, "sorunlarınızı, Iraklı Kürtlerle masaya oturup çözün" mesajını gönderdi.

"GEREKÄ°RSE EKONOMÄ°K DESTEK SAÄžLARIZ"

Türkiye'nin PKK sorununu "sadece askeri operasyonla çözemeyeceğini" savunan Gates, Ankara'nın özellikle Güneydoğu'ya yönelik ekonomik ve sosyal adımlar atmasının gerektiğini de vurguladı. Gates, "Kürtlerin sıkıntılarını ortadan kaldırmak ve uzun vadeli çözüm bulmak için askeri olmayan yöntemlere de yönelmeleri gerekiyor. ABD Türkiye'ye istihbarat desteği sağlıyor. Ancak ekonomik önlemler de alınacaksa, bu alanda da bazı yardımlarımız olabilir. Eğer Türkler bizim desteğimizi isterlerse, bunu kesinlikle dikkate alırız" diye konuştu.

GATES, ÇANTASINDA 3 KRİTİK TALEPLE GELİYOR

Gates'in daha Ankara'ya gelmeden ortaya koyduğu bu "ültimatomun" dışında, yarın Türk yetkililerle yapacağı görüşmelerde üç kritik talepte bulunması da bekleniyor. İşte ABD'nin Ankara'dan beklentileri;

AFGANÄ°STAN'A OPERASYONEL BÄ°RLÄ°K

Gates ilk talebini daha Ankara'ya gelmeden iletti bile. Bu ayın başında Milli Savunma Bakanı Vecdi Gönül'e bir mektup göndererek, Türkiye'nin Afganistan'da teröristlere karşı savaşta "daha fazla rol oynamasını" istedi.

Afganistan'daki Taliban'la "daha aktif mücadele" için, Kabil'deki NATO komuta merkezindeki görev dışında, ülkenin daha tehlikeli bölümü olan güney ve doÄŸu kesimlerde de MehmetçiÄŸin görev almasını isteyen Gates, Türk hükümetinden Afganistan'a "operasyonel birlikler" göndermesini ve bu birliklerin ülkenin güney ve doÄŸusunda ABD komutasındaki NATO birlikleriyle birlikte Taliban ve El Kaida'ya karşı operasyonlara katılmalarını da talep etti.ÂMektubunda, "eÄŸer daha fazla asker gönderemeyecekseniz de, halen Afganistan'da görev yapan Türk askerlerinin görev yönergesinde yer alan kısıtlamaları yumuÅŸatın" mesajı veren Amerikan Savunma Bakanı, bu isteklerini Ankara ziyaretinde bir de sözlü olarak iletecek.

AMERÄ°KALI ASKERLER, TÃœRKÄ°YE ÃœZERÄ°NDEN TAHLÄ°YE EDÄ°LSÄ°N

ABD yönetimi son dönemde Irak'taki Amerikalı askerlerin çekilmesi konusunda çalışmalarını hızlandırdı. Amerikan askerlerinin çekilmesi sırasında Washington yönetimi Türk topraklarını kullanmak istiyor. Çekilme operasyonunun başta İncirlik olmak üzere, Türk havaalanları ve limanlarından yapılması konusunda Gates'in "nabız yoklaması" bekleniyor.

TÃœRKÄ°YE'YE AMERÄ°KAN FÃœZE SÄ°STEMÄ° KURULSUN

ABD, daha önce Polonya ve Çek Cumhuriyeti'ne kurmak için anlaştığı füze savunma sisteminin üçüncü ayağını Türkiye'ye de kurmayı planlıyor. Gates'in bu konuyu da Ankara'da açacağı belirtiliyor. Pazarlıklar halen, ABD'nin Avrupa'daki füze savunma kalkanının üçüncü ayağını oluşturacak şekilde, Türkiye'de bir radar istasyonu kurulması üzerinde yürütülüyor. Diplomatlar, ABD'nin nihai planının radarı Türkiye'ye, İran sınırı yakınlarına koymak, savunma füzelerini Kafkasya'ya, büyük bir ihtimalle de Azerbaycan'a yerleştirmeyi planladığını kaydediyorlar. Türkiye'ye kurulacak olan "x-band" radar istasyonunun amacının, İran'ın gönderebileceği balistik füzelerin belirlenmesi ve buna karşı Amerikan savunma füzelerini harekete geçirmek olduğu ifade ediliyor. X band radar sistemleri, havadaki çok küçük objeleri bile belirleyebilme özelliğine sahip. Bu radarlar, potansiyel düşmanların gönderebileceği çok küçük füze başlıklarını bile ateşlenir ateşlenmez algılayabiliyor. Radarlara bağlı füze savunma sistemleri de derhal harekete geçirilerek, düşman füzenin hedefine varmadan havada etkisiz hale getirilmesi sağlanıyor.