Referandum
Güncelleme Tarihi:
Nuray BABACAN / ANKARA- Oya ARMUTÇU
Oluşturulma Tarihi: Haziran 16, 2007 00:00
Cumhurbaşkanı Ahmet Necdet Sezer, cumhurbaşkanını halkın seçmesine ilişkin Anayasa değişikliğinin referanduma sunulmasına karar verdi. Anayasa Mahkemesi’ne pazartesi günü başvurması beklenen Sezer, değişikliğin iptalini isteyecek.
Sezer’in, Anayasa Mahkemesi’ne başvururken gerekçelerinden birinin, 8 maddelik Anayasa değişikliğindeki 1’inci maddenin Meclis Genel Kurulu’nda Anayasa’nın aradığı 367 çoğunluğa ulaşılamadan 366 oy ile kabul edilmesi olabileceği öğrenildi. Hukukçular, paketin diğer maddeleri 367’nin üzerinde oyla kabul edilmesine rağmen, tümü oylanırken 366 ile kabul edilen 1. maddenin kapsama alınmasıyla "hukuken sakatlık" doğduğunu vurguluyorlar. CHP’de Anayasa Mahkemesi’ne iptal başvurusunda bulunmuştu. Sezer’in başvurusunun ardından Mahkeme’nin 2 başvuruyu birlikte ele alması bekleniyor. CHP ve Cumhurbaşkanı Sezer’in başvuruları yerinde bulunarak "Yürütmeyi durdurma ve iptal" kararı çıkarsa; referandum süreci duracak. Mahkeme, başvuruları reddederse; yasaya göre 120 günlük süre işleyecek,14 Ekim’de referandum yapılacak.
3 SEÇENEKLİ TABLO
Anayasa Paketi’nin referanduma gönderilmesiyle Türk siyasetinin önüne "üç seçenekli" yeni bir tablo çıktı. Referandum ya 22 Temmuz’da ya 14 Ekim’de yapılacak. Ya da yeni seçilecek Meclis tarafından "iptal" edilecek. Her durumda Cumhurbaşkanı Sezer’in görev süresi uzayacak, Olasılıklar şöyle:
1. OLASILIK
Sezer’in "referandum" kararı Resmi Gazete’de yayınlandıktan sonra 120 günlük referandum süreci başlayacak. YSK, referandum takvimini açıklayacak. "Cumhurbaşkanını halk seçsin mi?" referandumu, 14 Ekim Pazar günü yapılacak. Referandumdan evet çıkarsa 40 gün sonra yani Aralık’ta halk, yeni cumhurbaşkanını seçecek. Sezer de bu tarihe kadar görevinde kalacak.
2. OLASILIK
Ancak referandum süresinin kısaltılmasını öngören yasa değişikliği halen Köşk’te bekliyor. Sezer, bu yasayı onaylarsa, referandum YSK kararıyla 22 Temmuz’da seçimlerle birlikte yapılabilecek. Referandumdan evet çıkarsa 40 gün sonra cumhurbaşkanlığı seçimine gidilecek. İki tur yapılacak seçimlerin ardından Sezer, Eylül ortasında görevini yeni cumhurbaşkanına devredecek.
3. OLASILIK
AKP Meclis’i olağanüstü toplayarak düzenlemeyi yeniden Köşk’e gönderemezse 22 Temmuz’da referandum yapılamayacak. O zaman yasadaki 120 günlük süre işlemeyecek. Seçim yapılacak. Yeni Meclis, 367 oyu bularak Cumhurbaşkanı’nı Meclis’te seçebilecek. Sezer, bu durumda görevini Ağustos’ta sonunda devredecek. Ardından Meclis ya referandum sürecini yasal bir düzenlemeyle sona erdirecek ya da Cumhurbaşkanını halkın seçmesine ilişkin sonucun 11. cumhurbaşkanı değil, 12. cumhurbaşkanı için geçerli olması sağlayacak. Bu durumda 7 yıl sonraki cumhurbaşkanını halk seçecek.
Raportör: İptal edilmeli
ANAYASA Mahkemesi Raportörü Osman Can, Cumhurbaşkanını halkın seçmesine ilişkin Anayasa değişikliğinin iptali davasında, "CHP başvuruda usul hatası yaptı. Davaya bakarsanız iptal edilmeli" raporu verdi. Paketle ilgili dava önümüzdeki hafta görüşülecek. Raporda, CHP’nin değişikliğin Resmi Gazete’de yayınlanmasını beklemeden başvurması "usul hatası" olarak değerlendirildi. Davanın kabul edilmesi halinde; seçimlerin 4 yılda yapılmasına ilişkin maddenin 367 yerine, 366 oyla geçtiği ve paketi "hukuken sakatladığı" görüşüyle "iptali" görüşü bildirildi.
3 SEÇENEKLİ TABLO
Anayasa Paketi’nin referanduma gönderilmesiyle Türk siyasetinin önüne "üç seçenekli" yeni bir tablo çıktı. Referandum ya 22 Temmuz’da ya 14 Ekim’de yapılacak. Ya da yeni seçilecek Meclis tarafından "iptal" edilecek. Her durumda Cumhurbaşkanı Sezer’in görev süresi uzayacak, Olasılıklar şöyle:
1. OLASILIK
Sezer’in "referandum" kararı Resmi Gazete’de yayınlandıktan sonra 120 günlük referandum süreci başlayacak. YSK, referandum takvimini açıklayacak. "Cumhurbaşkanını halk seçsin mi?" referandumu, 14 Ekim Pazar günü yapılacak. Referandumdan evet çıkarsa 40 gün sonra yani Aralık’ta halk, yeni cumhurbaşkanını seçecek. Sezer de bu tarihe kadar görevinde kalacak.
2. OLASILIK
Ancak referandum süresinin kısaltılmasını öngören yasa değişikliği halen Köşk’te bekliyor. Sezer, bu yasayı onaylarsa, referandum YSK kararıyla 22 Temmuz’da seçimlerle birlikte yapılabilecek. Referandumdan evet çıkarsa 40 gün sonra cumhurbaşkanlığı seçimine gidilecek. İki tur yapılacak seçimlerin ardından Sezer, Eylül ortasında görevini yeni cumhurbaşkanına devredecek.
3. OLASILIK
AKP Meclis’i olağanüstü toplayarak düzenlemeyi yeniden Köşk’e gönderemezse 22 Temmuz’da referandum yapılamayacak. O zaman yasadaki 120 günlük süre işlemeyecek. Seçim yapılacak. Yeni Meclis, 367 oyu bularak Cumhurbaşkanı’nı Meclis’te seçebilecek. Sezer, bu durumda görevini Ağustos’ta sonunda devredecek. Ardından Meclis ya referandum sürecini yasal bir düzenlemeyle sona erdirecek ya da Cumhurbaşkanını halkın seçmesine ilişkin sonucun 11. cumhurbaşkanı değil, 12. cumhurbaşkanı için geçerli olması sağlayacak. Bu durumda 7 yıl sonraki cumhurbaşkanını halk seçecek.
Raportör: İptal edilmeli
ANAYASA Mahkemesi Raportörü Osman Can, Cumhurbaşkanını halkın seçmesine ilişkin Anayasa değişikliğinin iptali davasında, "CHP başvuruda usul hatası yaptı. Davaya bakarsanız iptal edilmeli" raporu verdi. Paketle ilgili dava önümüzdeki hafta görüşülecek. Raporda, CHP’nin değişikliğin Resmi Gazete’de yayınlanmasını beklemeden başvurması "usul hatası" olarak değerlendirildi. Davanın kabul edilmesi halinde; seçimlerin 4 yılda yapılmasına ilişkin maddenin 367 yerine, 366 oyla geçtiği ve paketi "hukuken sakatladığı" görüşüyle "iptali" görüşü bildirildi.