İşte gerçek Ali Dibo
Güncelleme Tarihi:
Şehriban OĞHAN
Oluşturulma Tarihi: Haziran 29, 2006 00:00
İhale yolsuzluğunun sembolü haline gelen ’Ali Dibo’ aslında Hatay’da herkesin saygı gösterdiği cömert ve dürüst bir tüccar. Atatürk’ün mebusluk önerdiği Dibo’nun hayırseverliği de dillerde. Ancak gelinen nokta kızı ve torununu çok üzüyor.
AKP’li belediyelerin karıştığı ihale yolsuzluklarının sembolü haline gelen ’Ali Dibo’ şirketinin arkasından, ilginç bir yaşam öyküsü çıktı. Adı dillere düşen, bütün Türkiye’nin ölümünden yıllar sonra tanıdığı Ali Dibo’yu, Hatay’da yaşayan 72 yaşındaki kızı Hatice Koç ile İstanbul’a yerleşen torunu Filiz Koç Özdemir, Hürriyet’e anlattı.
TEK BALIK TÜCCARI
Onlara göre herşeyden önce Ali Dibo, ’varlığından dolayı nüfuzu olan’ bir insan. Atatürk’ün kendi imzasıyla ’mebusluk’ önerdiği, Hatay’da herkesin saygı gösterdiği, dürüst bir vatandaş. "Ali Dibo şirketi mi ki, bu kadar cömertsin" deyiminin, son zamanlarda "Devletin başına musallat olan Ali Dibo’lar" sözlerine dönüşmesi kızı ve torununu son derece rahatsız ediyor. Ali Dibo’yla ilgili bu tarz konuşanları iddiaya çağıran kızı ve torunu, "gerçek" Ali Dibo’nun yaşam öyküsünü anlattı:
1864’te Suriye’de doğan Ali Dibo, Hatay’a buradan göç etti. Hatay’ın tek balık tüccarı olarak, Mısır’a, Şam’a, Halep’e yaptığı ihracat, onu, malın mülkün yanısıra büyük bir üne kavuşturdu. Varlığıyla edindiği nüfuzu, halkın yanı sıra devlet yöneticileri üzerinde de etkili olunca, geçinemeyen vatandaştan, kimsesiz çocuklara kadar herkes sorununun çözümü için Ali Dibo’yu aramaya başladı.
MEBUSLUK TEKLİFİ
Ali Dibo, káh yabancıları, kapılarının ’altından’ sanıldığı mütevazı evinde yedirip içirdi; káh geçinemeyene işlemesi için toprak vererek destek oldu. Özellikle Karaağaç bölgesinde, Ali Dibo adına kayıtlı, bilinmeyen tapuların çıkması buna bağlanıyor.
’İdamdan adam kurtardığı’ söylenen Ali Dibo’nun nüfuzu, Cumhuriyeti kurmakta olan Mustafa Kemal’in de kulağına gitti. Atatürk bölgede sözü geçen Ali Dibo’yu Cumhuriyet Meclisi’nin vekillerinden biri yapmak istedi. Ancak kendi el yazısıyla gönderdiği davet mektubuna olumlu yanıt alamadı. O güne kadar devletle hiç işi olmayan Ali Dibo, hastalığını da gerekçe göstererek Atatürk’e "Hayır" dedi, ancak bağını koparmadı. Kardeşi Mehmet Dibo ile Atatürk’ün gittiği her yere bir kese altın gönderdi. Bu nedenle bölgeye hákim olan Fransızlar tarafından ’çete’ olarak anılmaya başlandı.
MİRASYEDİ EŞİNİ BOŞADI
72 yıllık hayatına 4 eş, 9 çocuk sığdırdı. Ancak, 4 eşle aynı zamanlarda birlikte olmadı. Bir eşi vefat etti, bir eşinin çocuğu olmadı. Bir eşiyle de, "Babandan kalan mirasa ihtiyacımız yok, payını kardeşlerine bırak" sözüne uymadığı için boşandı. 14 yaşındaki son eşi, Hatice Koç’un annesi Zehra Koç ile evlendiğinde ise 50’li yaşlarına merdiven dayamıştı. Zehra Koç en küçük kızı Hatice’yi doğurduktan 2 yıl sonra eşini kaybederken, Ali Dibo için tüm Hatay gözyaşı döktü.
ÖLDÜKTEN 3 YIL SONRA
Şimdi babasının öldüğü yaşta olan Hatice Hanım’ın, fotoğraflarından tanıdığı Ali Dibo Ağa’nın ömrü "Hatay Türklere geçmeden Allah bu gözümü yummasın" dileğinin gerçekleşmesine yetmedi. Hatay, Ali Ağa’nın defninden 3 yıl sonra Türk toprağına katıldı.
TEK BALIK TÜCCARI
Onlara göre herşeyden önce Ali Dibo, ’varlığından dolayı nüfuzu olan’ bir insan. Atatürk’ün kendi imzasıyla ’mebusluk’ önerdiği, Hatay’da herkesin saygı gösterdiği, dürüst bir vatandaş. "Ali Dibo şirketi mi ki, bu kadar cömertsin" deyiminin, son zamanlarda "Devletin başına musallat olan Ali Dibo’lar" sözlerine dönüşmesi kızı ve torununu son derece rahatsız ediyor. Ali Dibo’yla ilgili bu tarz konuşanları iddiaya çağıran kızı ve torunu, "gerçek" Ali Dibo’nun yaşam öyküsünü anlattı:
1864’te Suriye’de doğan Ali Dibo, Hatay’a buradan göç etti. Hatay’ın tek balık tüccarı olarak, Mısır’a, Şam’a, Halep’e yaptığı ihracat, onu, malın mülkün yanısıra büyük bir üne kavuşturdu. Varlığıyla edindiği nüfuzu, halkın yanı sıra devlet yöneticileri üzerinde de etkili olunca, geçinemeyen vatandaştan, kimsesiz çocuklara kadar herkes sorununun çözümü için Ali Dibo’yu aramaya başladı.
MEBUSLUK TEKLİFİ
Ali Dibo, káh yabancıları, kapılarının ’altından’ sanıldığı mütevazı evinde yedirip içirdi; káh geçinemeyene işlemesi için toprak vererek destek oldu. Özellikle Karaağaç bölgesinde, Ali Dibo adına kayıtlı, bilinmeyen tapuların çıkması buna bağlanıyor.
’İdamdan adam kurtardığı’ söylenen Ali Dibo’nun nüfuzu, Cumhuriyeti kurmakta olan Mustafa Kemal’in de kulağına gitti. Atatürk bölgede sözü geçen Ali Dibo’yu Cumhuriyet Meclisi’nin vekillerinden biri yapmak istedi. Ancak kendi el yazısıyla gönderdiği davet mektubuna olumlu yanıt alamadı. O güne kadar devletle hiç işi olmayan Ali Dibo, hastalığını da gerekçe göstererek Atatürk’e "Hayır" dedi, ancak bağını koparmadı. Kardeşi Mehmet Dibo ile Atatürk’ün gittiği her yere bir kese altın gönderdi. Bu nedenle bölgeye hákim olan Fransızlar tarafından ’çete’ olarak anılmaya başlandı.
MİRASYEDİ EŞİNİ BOŞADI
72 yıllık hayatına 4 eş, 9 çocuk sığdırdı. Ancak, 4 eşle aynı zamanlarda birlikte olmadı. Bir eşi vefat etti, bir eşinin çocuğu olmadı. Bir eşiyle de, "Babandan kalan mirasa ihtiyacımız yok, payını kardeşlerine bırak" sözüne uymadığı için boşandı. 14 yaşındaki son eşi, Hatice Koç’un annesi Zehra Koç ile evlendiğinde ise 50’li yaşlarına merdiven dayamıştı. Zehra Koç en küçük kızı Hatice’yi doğurduktan 2 yıl sonra eşini kaybederken, Ali Dibo için tüm Hatay gözyaşı döktü.
ÖLDÜKTEN 3 YIL SONRA
Şimdi babasının öldüğü yaşta olan Hatice Hanım’ın, fotoğraflarından tanıdığı Ali Dibo Ağa’nın ömrü "Hatay Türklere geçmeden Allah bu gözümü yummasın" dileğinin gerçekleşmesine yetmedi. Hatay, Ali Ağa’nın defninden 3 yıl sonra Türk toprağına katıldı.