YSK: 22 parti seçime katılabilir seçmen kütüğü alabilir
Güncelleme Tarihi:
Yüksek Seçim Kurulu (YSK) seçime katılma yeterliliği taşıyıp seçmen kütük örneği alma hakkı olan 22 partiyi ilan etti. Bugünkü Resmi Gazete’de yayımlanan YSK kararında, Köşk, yerel ve genel seçimlerin dönemleri de belirlendi. YSK, milletvekili seçimlerinin dörder yıllık, Köşk ve yerel seçimlerin ise beşer yıllık dönemlerde yapılması gerektiğini bildirdi.
İŞTE O KARAR
YSK’nın 16 Mart tarihli 92 sayılı kararı aynen şöyle:
“Öncelikle, seçmen kütüğü verilebilecek olan siyasi partilerin, seçimlere katılabilme yeterliliğine sahip olmaları gerekir. Yukarıda belirtilen 298 sayılı Kanunun (Seçim Kanunu) 47. maddesinde sözü edilen seçim dönemi kavramından; Türkiye Cumhuriyeti Anayasasının 101. maddesi ile aynı konuya ilişkin 6271 sayılı Cumhurbaşkanı Seçimi Kanunun 3. maddesinde yer alan 5 (beş), Türkiye Cumhuriyeti Anayasasının 77. maddesi ile 2839 sayılı Milletvekili Seçimi Kanununun konuya ilişkin 6. maddesinde yer alan 4 (dört) ve Türkiye Cumhuriyeti Anayasasının 127 nci maddesi ile 2972 sayılı Mahalli İdareler ile Mahalle Muhtarlıkları ve İhtiyar Heyetleri Seçimi Hakkında Kanunun aynı konuya ilişkin 8. maddesinde yer alan 5 (beş) yıllık dönemler olarak anlaşılması gerekmektedir.”
İŞTE SEÇMEN KÜTÜĞÜ ALABİLECEK PARTİLER
Kararda, Seçim Kanunu’na göre, siyasi partilerin milletvekili genel ve ara seçimlerine ve belediye başkanlığı ile belediye meclisi, il genel meclisi üyelikleri genel ve ara seçimlerine katılabilmeleri için “illerin en az yarısında, oy verme gününden en az altı ay evvel teşkilat kurmuş ve büyük kongrelerini yapmış olmalarının veya Türkiye Büyük Millet Meclisi’nde gruplarının bulunmasının zorunlu olduğu vurgulandıktan sonra, bir İl’de teşkilatlanmanın, merkez ilçe dahil o İl’in ilçelerinin en az üçte birinde teşkilat kurmayı gerektirdiği” belirtildiği vurgulandı. Seçmen kütüğü alabilecek ve dolayısıyla seçime katılma hakkına sahip partiler şöyle tespit ve ilan edildi:
“1- Adalet ve Kalkınma Partisi, 2- Alternatif Parti, 3- Bağımsız Türkiye Partisi, 4- Barış ve Demokrasi Partisi, 5- Büyük Birlik Partisi, 6- Cumhuriyet Halk Partisi, 7- Demokrat Parti, 8- Demokratik Sol Parti, 9- Doğru Yol Partisi, 10- Emek Partisi, 11- Genç Parti, 12- Hak ve Eşitlik Partisi, 13- Hak ve Özgürlükler Partisi, 14- Halkın Yükselişi Partisi, 15- İşçi Partisi, 16- Liberal Demokrat Parti, 17- Millet Partisi, 18- Milliyetçi Hareket Partisi, 19- Milliyetçi ve Muhafazakar Parti, 20- Özgürlük ve Dayanışma Partisi, 21- Saadet Partisi, 22- Türkiye Komünist Partisi”
GENEL MERKEZ İSTEYEBİLECEK
Seçmen kütüğü örneği istemeye siyasi partilerin genel merkezlerinin yetkili sayıldı. Ancak yetki verilmesi koşuluyla il ve ilçe başkanları da istemde bulunabilecekler. Ancak, seçmen kütüğü örneği istemleri bir seçim döneminde ikiden fazla olamayacak.
SAYFASI 6 KURUŞ
Seçmen kütüğü örnekler CD ve DVD olarak ücretsiz verilecek. Ancak, seçmen kütük örneğinin kağıt olarak istenilmesi durumunda, her seçmen başına 6 kuruş maliye veznesine yatırılacak. Bunlara ait fotokopi masrafı ise seçim ödeneğinden karşılanacak.
İŞTE KARARIN TAM METNİ
YÜKSEK SEÇİM KURULU KARARI
Yüksek Seçim Kurulu Başkanlığından:
Karar No : 92
- K A R A R -
Başkanlık Makamınca Kurulumuza sunulan 4/3/2013 tarihli yazıda aynen; “298 sayılı Seçimlerin Temel Hükümleri ve Seçmen Kütükleri Hakkında Kanunun 47. maddesinin dördüncü fıkrasında; seçmen kütüklerinin seçimlere katılma yeterliliğini taşıyan siyasi partilerin genel merkezlerince veya yetkilendirilmiş il veya ilçe başkanlarınca istenildiğinde; Yüksek Seçim Kurulunca belirlenen giderin maliye veznesine yatırılmak ve makbuzu ibraz edilmek koşuluyla, bir seçim döneminde iki defadan fazla olmamak üzere ilçe seçim kurulu başkanınca bilgisayar ortamında veya liste düzeyinde imza karşılığı yetkili kişiye verileceği,
Aynı Kanunun 14 üncü maddesinin 11 inci fıkrasında; siyasi partilerin milletvekili genel ve ara seçimlerine ve belediye başkanlığı ile belediye meclisi, il genel meclisi üyelikleri genel ve ara seçimlerine katılabilmeleri için illerin en az yarısında, oy verme gününden en az altı ay evvel teşkilat kurmuş ve büyük kongrelerini yapmış olmalarının veya Türkiye Büyük Millet Meclisinde gruplarının bulunmasının zorunlu olduğu vurgulandıktan sonra, bir İl’de teşkilatlanmanın, merkez ilçe dahil o İl’in ilçelerinin en az üçte birinde teşkilat kurmayı gerektirdiği,belirtilmiş,
2820 sayılı Siyasi Partiler Kanununun 20 nci maddesinin 1 inci fıkrasında da; bir ilçede teşkilatlanmanın, ilçe sınırları içerisindeki beldelerin en az yarısında teşkilat kurmayı gerektirdiği, belde sayısı üç veya daha az ise beldenin sadece birinde teşkilat kurulmuş olmasının yeterli olduğu,
2820 sayılı Siyasi Partiler Kanunu’nun 31. maddesinde; belde teşkilatlarının, il ve ilçe merkezleri hariç olmak üzere, belediye teşkilatı olan yerlerde bulunacağı,
öngörülmüştür.
Bu esaslar çerçevesinde, seçime katılabilecek olan siyasi partileri tespit ve ilan etme görev ve yetkisi Yüksek Seçim Kuruluna ait bulunmaktadır.
Bu nedenle, 298 sayılı Seçimlerin Temel Hükümleri ve Seçmen Kütükleri Hakkında Kanunun 47 nci maddesine göre, siyasi partilerce istenen seçmen kütüklerinin verilmesinde yapılacak uygulamanın ana kurallarının belirlenmesine ilişkin Kurulumuzun aynı konuda daha önceden verilmiş olan kararlarının 2013 yılı için yeniden gözden geçirilerek, ayrıca talep halinde seçmen kütüğü verilmesi gereken ve seçimlere katılma yeterliliğini taşıyan siyasi partilerin,
gerektiğinde bir komisyon çalışmasından sonra tespitine karar verilmesini takdirlerinize arz ederim.” denilmiş olmakla, 4/3/2013 tarihinde oluşturulan Komisyon çalışmalarını tamamlamış bulunduğundan, konu incelenerek;
GEREĞİ GÖRÜŞÜLÜP DÜŞÜNÜLDÜ:
298 sayılı Seçimlerin Temel Hükümleri ve Seçmen Kütükleri Hakkında Kanunun 47. maddesinin dördüncü fıkrasında; seçmen kütüklerinin seçimlere katılma yeterliliğini taşıyan siyasi partilerin genel merkezlerince veya yetkilendirilmiş il veya ilçe başkanlarınca istenildiğinde; Yüksek Seçim Kurulunca belirlenen giderin maliye veznesine yatırılmak ve makbuzu ibraz edilmek koşuluyla, bir seçim döneminde iki defadan fazla olmamak üzere ilçe seçim kurulu başkanınca bilgisayar ortamında veya liste düzeyinde imza karşılığı yetkili kişiye verileceği,
Yine, aynı Kanunun 14 üncü maddesinin 11 inci fıkrasında da; siyasi partilerin milletvekili genel ve ara seçimlerine ve belediye başkanlığı ile belediye meclisi, il genel meclisi üyelikleri genel ve ara seçimlerine katılabilmeleri için illerin en az yarısında, oy verme gününden en az altı ay evvel teşkilat kurmuş ve büyük kongrelerini yapmış olmalarının veya Türkiye Büyük Millet Meclisinde gruplarının bulunmasının zorunlu olduğu vurgulandıktan sonra, bir İl’de teşkilatlanmanın, merkez ilçe dahil o İl’in ilçelerinin en az üçte birinde teşkilat kurmayı gerektirdiği,belirtilmiş, 2820 sayılı Siyasi Partiler Kanunu’nun 20 nci maddesinin 1 inci bendinde, bir ilçede teşkilatlanmanın ilçe sınırları içerisindeki beldelerin en az yarısında teşkilat kurmayı gerektirdiği, belde sayısı üç veya daha az ise, beldenin sadece birinde teşkilat kurulmuş olmasının yeterli olduğu öngörülmüş, 36 ncı maddesinde de buna benzer düzenlemeye yer verilmiştir.
Öncelikle, seçmen kütüğü veya seçmen listesi verilebilecek olan siyasi partilerin, seçimlere katılabilme yeterliliğine sahip olmaları gerektiğinden, bu yeterliliğin ne zaman sağlanmış olması gerekeceği konusunun, açıklığa kavuşturulması zorunlu bulunmaktadır.
Uygulamada eşitliği sağlayabilmek için daha evvelki uygulamalar da göz önünde bulundurularak, 1/1/2013 tarihi esas alınarak 2013 yılında siyasi partilerin seçimlere katılabilme yeterliliğinin Yüksek Seçim Kurulunca saptanarak ilan edilmesi gerekir.
Bu esaslar çerçevesinde; 298 sayılı Seçimlerin Temel Hükümleri ve Seçmen Kütükleri Hakkında Kanunun 47. maddesi hükümleri gereğince, seçmen kütüğü verilebilecek olan ve seçimlere katılma yeterliliğini taşıyan siyasi partileri tespit ve ilan etme görev ve yetkisi 298 ve 2820 sayılı Kanunlara göre Yüksek Seçim Kuruluna ait bulunduğundan, sözü edilen 298 sayılı Kanunun 14 üncü maddesinin 11 inci bendinde öngörülen koşullara sahip siyasi partilerin ve aynı Kanunun 47. maddesine göre seçmen kütüklerinin verilebileceği siyasi partilerin ayrı ayrı araştırılıp saptanması gerekmektedir.
Bu nedenle; Yargıtay Cumhuriyet Başsavcılığının 12/2/2013 günlü, 51047475/194 sayılı yazısı ekinde gönderilen siyasi partilerin teşkilat kurdukları il – ilçe ve beldeleri gösterir teşkilat kütüğüne ilişkin CD’nin incelenmesi sonucunda;
a) 298 sayılı Kanunun 14 üncü maddesinin 11 inci bendi ve 2820 sayılı Kanunun 36. maddesindeki koşullara uygun olarak 1/1/2013 tarihinden altı (6) ay öncesi olan 1/7/2012 tarihi itibariyle illerin en az yarısında teşkilatını kurmuş ve büyük kongrelerini yapmış olan ve 298 sayılı Kanunun 47 nci maddesine göre seçmen kütüklerinin verileceği siyasi partilerin; 1- Adalet ve Kalkınma Partisi, 2- Alternatif Parti, 3- Bağımsız Türkiye Partisi, 4- Barış ve Demokrasi Partisi, 5- Büyük Birlik Partisi, 6- Cumhuriyet Halk Partisi, 7- Demokrat Parti, 8- Demokratik Sol Parti, 9- Doğru Yol Partisi, 10- Emek Partisi, 11- Genç Parti, 12- Hak ve Eşitlik Partisi, 13- Hak ve Özgürlükler Partisi, 14- Halkın Yükselişi Partisi, 15- İşçi Partisi, 16- Liberal Demokrat Parti, 17- Millet Partisi, 18- Milliyetçi Hareket Partisi, 19- Milliyetçi ve Muhafazakar Parti, 20- Özgürlük ve Dayanışma Partisi, 21- Saadet Partisi, 22- Türkiye Komünist Partisi olduğu belirlenmiştir.
b) Diğer partilerin ise, genel kongre veya teşkilatlanma koşulunu taşımamaları nedeniyle, 298 sayılı Kanunun 14 üncü maddesinin 11 inci bendi ve 2820 sayılı Kanunun 36 ncı maddesinde öngörülen nitelikleri kazanamadıkları tespit edilmiştir.
c) Bundan ayrı olarak, Türkiye Büyük Millet Meclisi’nde grubu bulunan siyasi partilerin de belirlenmesi gerekmiş ve Türkiye Büyük Millet Meclisi Başkanlığının 8/2/2013 günlü, 43452547-160-107055 sayılı yazılarında, Türkiye Büyük Millet Meclisinde grubu bulunan siyasi partilerin; 1- Adalet ve Kalkınma Partisi, 2- Cumhuriyet Halk Partisi, 3- Milliyetçi Hareket Partisi, 4- Barış ve Demokrasi Partisi olduğu bildirilmiştir.
Bütün bu işlemlerden sonra, 298 sayılı Kanunun 14 üncü maddesinin 11 inci bendi ile 2820 sayılı Siyasi Partiler Kanununun 36 ncı maddesinde öngörülen koşullara sahip siyasi partilerin hangileri olduğu yukarıda tespit edilmiş bulunmaktadır.
Ancak, 298 sayılı Seçimlerin Temel Hükümleri ve Seçmen Kütükleri Hakkında Kanunun 47 nci maddesinde belirlenen kuralların açıklığa kavuşturulması ve Kanun hükümlerinin Yurt düzeyinde aynı biçimde uygulanması gerektiği sonucuna varılmıştır.
Öncelikle, seçmen kütüğü verilebilecek olan siyasi partilerin, seçimlere katılabilme yeterliliğine sahip olmaları gerekir. Yukarıda belirtilen 298 sayılı Kanunun 47. maddesinde sözü edilen seçim dönemi kavramından; Türkiye Cumhuriyeti Anayasasının 101. maddesi ile aynı konuya ilişkin 6271 sayılı Cumhurbaşkanı Seçimi Kanunun 3. maddesinde yer alan 5 (beş), Türkiye Cumhuriyeti Anayasasının 77. maddesi ile 2839 sayılı Milletvekili Seçimi Kanununun konuya ilişkin 6. maddesinde yer alan 4 (dört) ve Türkiye Cumhuriyeti Anayasasının 127 nci maddesi ile 2972 sayılı Mahalli İdareler ile Mahalle Muhtarlıkları ve İhtiyar Heyetleri Seçimi Hakkında Kanunun aynı konuya ilişkin 8. maddesinde yer alan 5 (beş) yıllık dönemler olarak anlaşılması gerekmektedir.
Ayrıca, Yüksek Seçim Kurulu ile ilçe seçim kurullarından bir seçim döneminde seçmen kütüğü isteyebilecek siyasi parti temsilcilerinin genel merkez yetkilileri olduğuna, ancak siyasi parti genel merkezlerince yetkilendirilmeleri koşulu ile siyasi parti il başkanları ile ilçe başkanlarının da istemde bulunabilecekleri ve bu istemlerinin ikiden fazla olamayacağı anlaşılmaktadır.
Yasada yer alan diğer bir husus ise, verilecek olan seçmen kütüğü örneğine ilişkin bedelin her seçmen için saptanmasına ve ödeme şekli ile ödeme yerinin belirlenmesine,
Seçmen kütüğü örneklerinin verilebilmesi için ilçe seçim kurulunca hesaplanan bedelin maliye veznesine ödenmesi ve alındı makbuzu aslının ilçe seçim kuruluna ibraz edilmesine, karar verilmesi gerekmiştir.
S O N U Ç:
Açıklanan durum karşısında;
1) 298 sayılı Kanunun 14 üncü maddesinin 11 inci bendi ve 2820 sayılı Kanunun 36. maddesindeki koşullara uygun olarak 1/1/2013 tarihinden altı (6) ay öncesi olan 1/7/2012 tarihi itibariyle illerin en az yarısında teşkilatını kurmuş ve büyük kongrelerini yapmış olan ve 298 sayılı Kanunun 47 nci maddesine göre seçmen kütüklerinin verileceği siyasi partilerin; 1- Adalet ve Kalkınma Partisi, 2- Alternatif Parti, 3- Bağımsız Türkiye Partisi, 4- Barış ve Demokrasi Partisi, 5- Büyük Birlik Partisi, 6- Cumhuriyet Halk Partisi, 7- Demokrat Parti, 8- Demokratik Sol Parti, 9- Doğru Yol Partisi, 10- Emek Partisi, 11- Genç Parti, 12- Hak ve Eşitlik Partisi, 13- Hak ve Özgürlükler Partisi, 14- Halkın Yükselişi Partisi, 15- İşçi Partisi, 16- Liberal Demokrat Parti, 17- Millet Partisi, 18- Milliyetçi Hareket Partisi, 19- Milliyetçi ve Muhafazakar Parti, 20- Özgürlük ve Dayanışma Partisi, 21- Saadet Partisi, 22- Türkiye Komünist Partisi olduğunun tespit ve ilanına,
2- Her yıl Ocak ayında siyasi partilerin seçime katılabilme yeterliliklerinin Yüksek Seçim Kurulunca yeniden saptanarak ilanına,
3- Seçim dönemi kavramının, Türkiye Cumhuriyeti Anayasasının 101. maddesi ile aynı konuya ilişkin 6271 sayılı Cumhurbaşkanı Seçimi Kanunun 3. maddesinde yer alan 5 (beş), Türkiye Cumhuriyeti Anayasasının 77. maddesi ile 2839 sayılı Milletvekili Seçimi Kanununun konuya ilişkin 6. maddesinde yer alan 4 (dört) ve Türkiye Cumhuriyeti Anayasasının 127 nci maddesi ile 2972 sayılı Mahalli İdareler ile Mahalle Muhtarlıkları ve İhtiyar Heyetleri Seçimi Hakkında Kanunun aynı konuya ilişkin 8. maddesinde yer alan 5 (beş) yıllık dönemler olarak anlaşılması gerektiğine,
4- Seçmen kütüğü örneği istemeye siyasi partilerin genel merkezlerinin yetkili olduğuna, ancak yetki verilmesi koşuluyla il ve ilçe başkanlarının da istemde bulunabileceklerine,
5- 298 sayılı Seçimlerin Temel Hükümleri ve Seçmen Kütükleri Hakkında Kanunun 47. maddesinin dördüncü fıkrası uyarınca, seçmen kütüğü örneği istemlerinin bir seçim döneminde ikiden fazla olamayacağına,
6- Seçmen kütüğü örneklerinin kağıt olarak istenilmesi durumunda, verilecek seçmen kütüğü örneklerinin gideri karşılığı ödenecek bedelin, 2013 yılı için her seçmen başına (6) Kr olarak tespitine ve bu bedelin maliye veznesine yatırılmasına, bunlara ait fotokopi masrafının ise seçim ödeneğinden karşılanmasına,
7- Seçmen kütüğü örneği verilmesi istemlerinin manyetik (CD veya DVD) ortamdan da karşılanabileceğine, ancak manyetik ortamda istenen seçmen kütüğü örneklerinin ücretsiz olarak verilmesi gerektiğine,
8- Seçmen kütüğü örnekleri giderinin ödendiğine ilişkin belge, ilgili kurulca alındıktan sonra, imza karşılığında bu örneklerin siyasi parti yetkililerine verilmesine,
9- Siyasi partilerin seçmen kütüklerine ilişkin istemlerinin karşılandığında gider makbuzu fotokopilerinin de eklenmek suretiyle Kurulumuz Başkanlığına bildirilmesi gerektiğine,
10- Karar örneğinin Resmi Gazetede yayımlanmasına,
11- Kararın bir örneğinin seçime katılabilecek siyasi partiler genel başkanlıklarına gönderilmesine,
12- Karar örneğinin Seçmen Kütüğü Genel Müdürlüğünce Kurulumuzun resmi internet sitesi www.ysk.gov.tr adresinde yayınlanmasına ve il ve ilçe seçim kurulu başkanlıklarına iç-mail olarak gönderilmesine,
16/3/2013 tarihinde oybirliği ile karar verildi.