Genel seçimler hakkında sıkça sorulan sorular ve cevapları

Türkiye'de 550 üyeli Türkiye Büyük Millet Meclisi'ne (TBMM) üye seçmek için 4 yılda bir yapılan seçimlere genel seçim adı verilir. 

Genel seçimler 1 Kasım 2015 tarihinde Pazar günü yapılacak.

Oy kullanma saati tüm yurtta 08.00 ve 17.00 olarak belirlendi.

PARTİLERİN OY PUSULASINDAKİ YERLERİ NELER?

1. sırada: DOĞRU YOL PARTİSİ
2. sırada: ANADOLU PARTİSİ
3 sırada:  HAK VE ÖZGÜRLÜKLER PARTİSİ
4. sırada: KOMÜNİST PARTİ
5. sırada: MİLLET PARTİSİ
6. sırada: HAK VE ADALET PARTİSİ
7 sırada:  MERKEZ PARTİ
8. sırada: TOPLUMSAL UZLAŞMA REFORM VE KALKINMA PARTİSİ
9. sırada: HALKIN KURTULUŞ PARTİSİ
10.sırada: LİBERAL DEMOKRAT PARTİ
11.sırada: MİLLİYETÇİ HAREKET PARTİSİ
12. sırada: HALKLARIN DEMOKRATİK PARTİSİ
13. sırada: SAADET PARTİSİ
14.sırada: CUMHURİYET HALK PARTİSİ
15.sırada: ADALET VE KALKINMA PARTİSİ
16. sırada: DEMOKRATİK SOL PARTİ
17. sırada: YURT PARTİSİ
18. sırada: DEMOKRAT PARTİ
19. sırada: VATAN PARTİSİ
20.sırada:BAĞIMSIZ TÜRKİYE PARTİSİ

OY KULLANMA YAŞI KAÇTIR?

Seçim tarihi itibariyle 18 yaşını dolduran her Türk vatandaşı seçme ve halkoylamasına katılma hakkına sahiptir.

KİMLER OY KULLANAMAZ?

Aşağıda yazılı olanlar oy kullanamazlar (298/7 md.):

1. Silâhaltında bulunan erler, onbaşılar ve kıta çavuşları (her ne sebeple olursa olsun, izinli bulunanlar da bu hükme tabidir),

2. Askeri öğrenciler,

3. Ceza infaz kurumlarında hükümlü olarak bulunanlar (Ek: 10.6.1983 – 2839/44 md. Değişik: 27.10.1995–4125/2 md.).

KİMLER MİLLETVEKİLİ OLABİLİR?

25 yaşını dolduran her Türk vatandaşı milletvekili seçilebilir.

KİMLER MİLLETVEKİLİ OLAMAZ?

1-İlkokul mezunu olmayanlar,
2-Kısıtlılar,
3-Yükümlü olduğu askerlik hizmetini yapmamış olanlar,
4-Kamu hizmetinden yasaklılar,
5-Taksirli suçlar hariç, toplam bir yıl veya daha fazla hapis veya süresi ne olursa olsun ağır hapis cezasına hüküm giymiş olanlar,
6-Affa uğramış olsalar bile;

a)Basit ve nitelikli zimmet, irtikâp, rüşvet, hırsızlık, dolandırıcılık, sahtecilik, inancı kötüye kullanma, dolanlı iflas gibi yüz kızartıcı suçlar ile istimal ve istihlak kaçakçılığı dışında kalan kaçakçılık suçları, resmî ihale ve alım satımlara fesat karıştırma veya Devlet sırlarını açığa vurma suçlarından biriyle mahkûm olanlar,

b)Türk Ceza Kanununun İkinci Kitabının, birinci babında yazılı suçlardan veya bu suçların işlenmesini aleni olarak tahrik etme suçundan mahkum olanlar,

c)Terör eylemlerinden mahkûm olanlar,

d)Türk Ceza Kanununun 536 ncı maddesinin birinci, ikinci ve üçüncü fıkralarında yazılı eylemlerle aynı Kanunun 537 nci maddesinin birinci, ikinci, üçüncü, dördüncü ve beşinci fıkralarında yazılı eylemleri siyasi ve ideolojik amaçlarla işlemekten mahkum olanlar,
milletvekili seçilemezler.

YURT İÇİ SEÇMEN KÜTÜĞÜNDE KAYITLI OLUP OLMADIĞIMI NASIL ÖĞRENEBİLİRİM?

Seçmen kütüğüne kayıtlı olup olmadığınızı, kayıtlı iseniz hangi adres ile kayıtlı olduğunuzu www.ysk.gov.tr internet sayfamızın "Yurt İçi Seçmen Sorgulama" bölümünden veya mobil cihazınızdan Yüksek Seçim Kuruluna ait "Seçmen Sorgulama" uygulamasını indirerek gerekli bilgileri ve resim doğrulama alanına verilen karakterleri girerek sorgulayabilirsiniz.

NEREDE OY KULLANACAĞIMI NASIL ÖĞRENEBİLİRİM?

Nerede oy kullanacağınızı, seçim dönemlerinde sandık seçmen listeleri kesinleştikten sonra www.ysk.gov.tr internet sayfamızın "Nerede Oy Kullanacağım" bölümünden öğrenebilirsiniz.

Not: "Nerede Oy Kullanacağım" bölümü sadece seçim dönemlerinde kullanıma sunulmaktadır.

SEÇMEN KÜTÜĞÜNE NASIL KAYIT OLABİLİRİM?

298 sayılı Seçimlerin Temel Hükümleri ve Seçmen Kütükleri Hakkında Kanunda 5749 sayılı Kanunla yapılan değişiklikle seçmen kütükleri Nüfus ve Vatandaşlık İşleri Genel Müdürlüğü Adres Kayıt Sistemindeki bilgiler esas alınarak düzenlenmektedir. Bu nedenle seçmen kütüğüne kayıt olmak için ikametgâhınızın bağlı olduğu ilçe nüfus müdürlüğüne giderek "Adres Beyan Formu" (Form A) doldurmanız yeterli olacaktır.

Seçim dönemlerinde"Seçmen Kütüğünün Güncelleştirilmesinin Usul ve Esaslarını Gösterir Genelge (Örnek: 140/I) " hükümleri esas alınır.

ÜNİVERSİTE ÖĞRENCİLERİ OKUDUKLARI ŞEHİRDE SEÇMEN KÜTÜĞÜNE NASIL KAYIT OLABİLİR?

Yüksek Seçim Kurulu'nun 07.03.2011 gün ve 2011/158 sayılı kararı ile Seçmen Kütüğünün Güncelleştirilmesi Usul ve Esaslarını gösterir 140/I sayılı genelgenin 7. maddesinin (c) bendine göre öğrenci olup, seçmen niteliği taşıyan ve öğrenim gördükleri yerleşim birimlerinde oy kullanmak isteyen öğrenciler (askeri öğrenciler hariç), öğrenim gördükleri okuldan, o okulun öğrencisi olduğunu belirten ve yurt müdürlüğünden ise o yurtta kaldığını belirten belgeyi almalıdır.

Bu belgelerle yurdun bulunduğu bölgenin İlçe Nüfus Müdürlüğüne bizzat başvurması gerekmektedir. İlçe nüfus müdürlüğünden alacakları adres değişikliğinin uygunluğuna ilişkin belge ve eklerini ilçe seçim kurulu başkanlığına teslim ederek seçmen kütüğüne kayıt yaptırabilirler.

KİMLER SEÇMEN OLAMAZ?

a) 4721 sayılı Türk Medeni Kanunu’nun 405, 406 ve 407. maddelerindeki sebeplerle haklarında kısıtlama kararı kesinleşenler (4721 sayılı Kanun'un yukarıda belirtilen maddeleri uyarınca, haklarında kısıtlılık kararı verilenlere ilişkin listenin, vesayet ad defterleri ve UYAP kayıtları esas alınmak suretiyle hazırlanıp gönderilmesinin ilçe seçim kurullarınca vesayet makamı olan sulh hukuk mahkemelerinden istenmesi ve SEÇSİS'e girilmesi gerekmektedir.),

b) Seçmen niteliğine sahip Türk vatandaşlarından MERNİS Adres Kayıt Sistemi'nde yer almayanlar 5490 sayılı Kanun'un 50. maddesi hükmü gereği askı süresi içinde "Adres Beyan Formu"nu (Form A) doldurmadıkları sürece,

c) İzinli olsalar bile silahaltında bulunan er ve erbaşlar ile askeri öğrenciler (yedek subay öğrencileri dâhil),

d) Taksirli suçlar dışında, kasıtlı suçlardan cezaevinde bulunan hükümlüler,

listelere yazılamazlar.

KISITLI SEÇMENLER KISITLILIKLARI KALKTIKTAN SONRA OY KULLANABİLMEK İÇİN NE YAPMALIDIR?

Haklarında kısıtlılık kararı kalkmış seçmenler, ilgili mahkeme kararını yerleşim yerinin bağlı olduğu ilçe seçim kuruluna götürerek başvurması halinde seçmenlik durumlarını güncelleyebilirler.

ADRES KAYDIMIN OLDUĞU YER DIŞINDA BAŞKA BİR YERDE (YAZLIKTA, KÖYDE, TATİLDE VB) OY KULLANABİLİR MİYİM?

Seçmenler, nüfus müdürlüğüne devamlı olarak oturduklarını bildirdikleri yerleşim yeri adresinde oylarını kullanmak zorundadır. Askı süresi içinde adres değişikliğini yapmayan seçmenler kayıtlı oldukları sandık dışında oylarını kullanamazlar.

ASKERDEN TERHİS OLANLAR TERHİS BELGESİYLE SEÇMENLİK KAYDINI NASIL YAPTIRIR?

Askerden terhis olanların bilgileri, normal şartlarda Yüksek Seçim Kurulu’nca ASAL’ dan alınmakta ve oy kullanabilir hale getirilmektedir. Ancak seçim dönemine rastlayan terhislerde askıya yetişememekte ve silâhaltında gözükmektedir. Bu durumda olanlar, terhis belgesi ile birlikte yerleşim yeri itibariyle bağlı olduğu ilçe seçim kuruluna başvurarak seçmenlik kaydını güncelleyebilirler.

SEÇMEN BİLGİ KAĞIDI NE ZAMAN GÖNDERİLMEKTEDİR?

Genel seçimlerde, seçmen kütüğüne kayıtlı seçmenlerin, sandık atama işlemi ile nerede oy vereceğinin belirlenmesinden sonra ilçe seçim kurullarınca; her seçmen için hangi seçim çevresi ve bölgesinde, kaç numaralı sandıkta oy vereceğini gösterir belge(seçmen bilgi kâğıdı) genellikle seçimlerden 21 gün önce gönderilmeye başlanır. Seçmen bilgi kâğıdı kendisine ulaşmayan seçmenler, internet sayfamızın "Nerede Oy Kullanacağım" bölümünden aynı bilgileri sorgulayarak öğrenebilir.

OY VERME GÜNÜ DÜĞÜN, NİŞAN YAPABİLİR MİYİM? YASAKLAR NELERDİR?

298 sayılı Kanunun 79.maddesi gereği; "Oy verme günü, her ne suretle olursa olsun, ispirtolu içki satılması, içkili yerlerle umumi mahallerde her çeşit ispirtolu içki satılması, verilmesi, içilmesi yasaktır. Oy verme günü, bütün umumi eğlence yerleri oy verme süresince kapalı kalır.

Eğlence yeri niteliğine haiz lokantalarda yalnız yemek verilir. Oy verme günü, emniyet ve asayişi korumakla görevli olanlardan başka hiçbir kimse, köy, kasaba ve şehirlerde silah taşıyamaz."

MİLLETVEKİLİ GENEL SEÇİMİ VE GENEL MAHALLİ İDARELER SEÇİMİYLE İLGİLİ BİLGİLERİ NEREDEN ALABİLİRİM?

2839 sayılı Milletvekili Seçimi Kanunu ile 2972 sayılı Mahalli İdareler ile Mahalle Muhtarlıkları ve İhtiyar Heyetleri Seçimi Hakkında Kanun www.ysk.gov.tr internet sayfamızın "Kurumumuz/Mevzuat" bölümünde güncel olarak yayımlanmaktadır.

KURUM VE KURULUŞLAR İLE GERÇEK VE TÜZEL KİŞİLERİN YÜKSEK SEÇİM KURULUNDA ADRES VE KİMLİK BİLGİSİ SORGULAMASI TALEP CEVAP VERİLİYOR MU?

Yüksek Seçim Kurulunun 23.05.2008 tarih ve 180 sayılı genelge gereği kimlik ve adres bilgisi talebinde bulunan kurum ve kuruluşlar ile gerçek ve tüzel kişilerin başvurularına cevap verilmemektedir. Bu konudaki taleplerin 5490 sayılı Nüfus Hizmetleri Kanunu hükümleri çerçevesinde İçişleri Bakanlığı Nüfus ve Vatandaşlık İşleri Genel Müdürlüğünden temin edilmesi gerekmektedir.

SEÇİM SONUÇLARIYLA İLGİLİ BİLGİYİ NEREDEN ALABİLİRİM?

www.ysk.gov.tr internet sayfasının "Sandık Ölçekli Seçim Sonuçları" bölümünde yapılan seçimlerin sonuçları sandık-muhtarlık-ilçe-il bazında yayımlanmaktadır.