Gaz alarmı
Güncelleme Tarihi:
Nerdun HACIOĞLU MOSKOVA
Oluşturulma Tarihi: Aralık 31, 2005 00:00
Rusya ile Ukrayna arasındaki doğalgaz fiyat pazarlığı dün kilitlendi. Gazın metreküpüne 230 dolar talep eden Moskova ile Kiev arasındaki anlaşmazlık yüzünden Türkiye’nin gazı da tehlikede. Gazprom yarından itibaren Ukrayna’nın vanalarını kapatacağını açıkladı. Bu durumda Ukrayna, daha önce yaptığı gibi boru hattından Türkiye’nin gazını alabilir.
RUSYA ile Ukrayna arasında devam eden çetin gaz fiyat pazarlığı dün tam anlamıyla çıkmaza girerek Avrupa ile Türkiye’yi de etkileyebilecek enerji krizine dönüştü. Rusya’nın ‘turuncu’ Ukrayna’ya 230 dolardan satmak istediği doğalgaz için Kiev yönetimi ‘90 dolardan fazla bir sent bile vermeyiz’ deyince görüşmeler kesildi.
Moskova’da iki ülke enerji bakanları, Gazprom yönetimi ve Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin’in de katılımıyla önceki gün yapılan müzakereler sonuçsuz kaldı. Gazprom Başkanı Aleksey Miller dün sabah, Ukrayna’ya ültimatom vererek ‘Rusya daha önce açıkladığı gibi 1 Ocak 2006’da saat 10.00’dan itibaren Ukrayna’ya giden tüm vanaları kapatacak. Açılması veya hiç kapatılmaması şartlarımızın Kiev tarafından kabul edilmesine bağlıdır’ dedi.
Bunun üzerine Ukrayna Başbakanı Yuriy Ehanurov, Moskova’daki temaslar sırasında Rus tarafına 12 maddelik çözüm önerisinde bulunduklarını, ancak Gazprom’un bunlardan tekini bile görüşmediğini söyledi; ‘Biz Rusya’dan bedava gaz almak istemiyoruz. Pazar ekonomisi kurallarına göre bu işi yapacaksak bizim de Rusya’dan bir takım pazar şartlarına göre taleplerimiz var. Pazar ekonomisi Moskova’nın düşündüğü gibi tek taraflı işleyen bir mekanizma değil’ dedi.
TRANSİT SORUNU
Gaz savaşında en önemli unsur Ukrayna’nın aynı zamanda doğalgazın Avrupa’ya ulaşmasında transit ülke olmasından kaynaklanıyor. Almanya, Fransa, İtalya gibi sanayi devlerinin Rusya’dan aldıkları doğalgazın % 80’i Ukrayna topraklarından geçiyor. Türkiye ile Rusya arasında Karadeniz altından Mavi Akım hattı çalışıyor olmasına rağmen, Türkiye’nin Anadolu ile Avrupa yakası arasındaki yetersiz alt yapı doğalgazın Trakya’ya boru hatlarıyla kaydırılmasını şu an imkansız hale getiriyor. Türkiye’nin Rusya’dan yıllık aldığı yaklaşık 18 milyar m3 gazın önemli bir bölümü hálá Ukrayna, Romanya, Bulgaristan üzerinden ‘Batı hattı’ olarak bilinen boru üzerinden geliyor.
Rusya ile Ukrayna arasında gaz transit anlaşması yapılamadığı için Avrupa’ya taşınmak üzere Ukrayna topraklarına giriş yapacak gaz Kiev’in ‘Avrupa’ya giden gazı çalmayacağız’ teminatlarına rağmen (kaçak mal) kategorisine giriyor. Kaçak mala bilindiği gibi yasal olarak her ülke istediği zaman el koyabiliyor.
Moskova’da iki ülke enerji bakanları, Gazprom yönetimi ve Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin’in de katılımıyla önceki gün yapılan müzakereler sonuçsuz kaldı. Gazprom Başkanı Aleksey Miller dün sabah, Ukrayna’ya ültimatom vererek ‘Rusya daha önce açıkladığı gibi 1 Ocak 2006’da saat 10.00’dan itibaren Ukrayna’ya giden tüm vanaları kapatacak. Açılması veya hiç kapatılmaması şartlarımızın Kiev tarafından kabul edilmesine bağlıdır’ dedi.
Bunun üzerine Ukrayna Başbakanı Yuriy Ehanurov, Moskova’daki temaslar sırasında Rus tarafına 12 maddelik çözüm önerisinde bulunduklarını, ancak Gazprom’un bunlardan tekini bile görüşmediğini söyledi; ‘Biz Rusya’dan bedava gaz almak istemiyoruz. Pazar ekonomisi kurallarına göre bu işi yapacaksak bizim de Rusya’dan bir takım pazar şartlarına göre taleplerimiz var. Pazar ekonomisi Moskova’nın düşündüğü gibi tek taraflı işleyen bir mekanizma değil’ dedi.
TRANSİT SORUNU
Gaz savaşında en önemli unsur Ukrayna’nın aynı zamanda doğalgazın Avrupa’ya ulaşmasında transit ülke olmasından kaynaklanıyor. Almanya, Fransa, İtalya gibi sanayi devlerinin Rusya’dan aldıkları doğalgazın % 80’i Ukrayna topraklarından geçiyor. Türkiye ile Rusya arasında Karadeniz altından Mavi Akım hattı çalışıyor olmasına rağmen, Türkiye’nin Anadolu ile Avrupa yakası arasındaki yetersiz alt yapı doğalgazın Trakya’ya boru hatlarıyla kaydırılmasını şu an imkansız hale getiriyor. Türkiye’nin Rusya’dan yıllık aldığı yaklaşık 18 milyar m3 gazın önemli bir bölümü hálá Ukrayna, Romanya, Bulgaristan üzerinden ‘Batı hattı’ olarak bilinen boru üzerinden geliyor.
Rusya ile Ukrayna arasında gaz transit anlaşması yapılamadığı için Avrupa’ya taşınmak üzere Ukrayna topraklarına giriş yapacak gaz Kiev’in ‘Avrupa’ya giden gazı çalmayacağız’ teminatlarına rağmen (kaçak mal) kategorisine giriyor. Kaçak mala bilindiği gibi yasal olarak her ülke istediği zaman el koyabiliyor.