Ev kadınlığı, sigorta başlangıcı sayılmıyor

Torba Yasa’nın Avrupalı Türkler için getirdiği iki önemli yeniliklerden biri olan, yurtdışındaki sigorta başlangıçlarının Türkiye’de de iş başlangıcı olarak sayılmasında dikkat edilmesi gereken önemli bir nokta var. Geçen yazımda da değindiğim gibi, Türkiye ile sosyal güvenlik sözleşmesi imzalanmış olan her ülkedeki sigorta başlangıcı kabul edilmediği gibi, iş başlangıcı kabul edilen sürenin niteliği de önem taşıyor.

KABUL EDİLENLER

Sosyal güvenlik sözleşmesinde özel hüküm bulunan 18 ülkedeki sigortalılık sürelerini borçlananların, bu ülkelerin

hizmet cetvellerinde sigortalılık süresi olarak bildirdiği işsizlik ödeneği, hastalık ödeneği, intibak parası, sigortadan muaf cüzi çalışma, çocuk yetiştirme süreleri, bakım süreleri, borçlanma yoluyla ödenen primlere ait süreler, isteğe bağlı prim ödeme süreleri ve benzeri sürelerin başlangıç tarihleri de ilk işe girişin tespitinde dikkate alınacak. Almanya’dan prim iadesi alınan süreler ile İsviçre’den prim transferi yapıldıktan sonra borçlanılan sürelerdeki çalışmaya başlanılan tarih ülkemizde ilk işe giriş tarihi olarak kabul edilecek.

KABUL EDİLMEYENLER

Ancak ev kadınlığı süreleri akit ülke mevzuatına göre sigortalılık süresi olarak kabul edilmediğinden bu süreleri borçlananların sözleşmeli ülkelerdeki ikamet tarihleri Türkiye’deki ilk işe giriş tarihi olarak kabul edilmiyor. Akit ülke mevzuatına göre ikamet süreleri borçlandırılacak süre niteliğinde olmadığından, ikamet süresinin başlangıcı da Türkiye’de ilk işe giriş tarihinin tespitinde dikkate alınmıyor.

İzinle Türk vatandaşlığını kaybedenlerin borçlanma hakkından yararlanabilmeleri için borçlanmak istedikleri sürede Türk vatandaşı olma zorunluluğu bulunduğundan Türk vatandaşlığının kaybedilmesinden sonra yurtdışında geçen sigortalılık, işsizlik ve ev kadınlığı süreleri borçlanma kapsamında değerlendirilmeyecek artık.

BAŞVURU REDDEDİLİRSE

Kanunun yürürlük tarihinden önce borçlanma talepleri reddedilenlerin, bu genelgenin yayımı tarihinden itibaren üç ay içerisinde yeniden müracaat etmeleri halinde borçlanma işlemleri 6552 sayılı Kanunun yürürlük tarihi olan 11 Eylül 2014 tarihine göre sonuçlandırılacak. Söz konusu üç aylık süreden sonra müracaat edenlerin taleplerinde ise talep tarihi esas alınacak.

Davadan vazgeçen NE YAPMALI

İzinle Türk vatandaşlığını kaybettiğinden borçlanma başvurusu reddedilenler ile yurtdışındaki sigorta başlangıcı sayılmayanların 11 Eylül 2014 tarihinden önce SGK aleyhine açmış ve henüz sonuçlanmamış davalarından vazgeçenlere dava konusu talep dilekçelerine istinaden yeni düzenleme doğrultusunda işlem yapılması imkanı getirildi. Yeni kanunla birlikte getirilen bu düzenlemeye göre;

Mavi Kartlıların izleyeceği yol
* Türk vatandaşı olmamaları nedeniyle borçlanma talebi SGK tarafından reddedilen ve bunun üzerine 11 Eylül 2014 tarihinden önce SGK aleyhine dava açan henüz davası neticelenmemiş izinle Türk vatandaşlığını kaybeden Mavi Kart sahiplerinin davalarından vazgeçtiklerini gösterir ilgili mahkemelerden alacakları yazı ya da ilgili mahkeme kaleminin şerhini taşıyan dilekçeyi ekleyecekleri başvuru dilekçesi ile SGK başvurmaları halinde, reddedilen borçlanma talep dilekçeleri esas alınarak o tarihte tercih ettikleri prime esas günlük kazanç üzerinden borç tahakkukları gerçekleştirilerek ilgililere tebliğ edilecek.
Borcun yasal süresi içerisinde ödenmesi halinde borçlanma geçerli sayılacak. Tebliğ edilen borcun yasal süresi içerisinde bir kısmının ödenmesi ya da hiç ödenmemesi halinde ise ödenmeyen kısım için yeniden müracaat şartı aranacak.

İş başlangıcını saydırma davaları
* Kanunun sosyal güvenlik sözleşmesi yapılan ülkede ilk defa çalışmaya başlanılan tarihin, ilk işe giriş tarihi olarak dikkate alınmayacağı hükmü ileri sürülerek taleplerinin reddedilmesi nedeniyle 11 Eylül 2014 tarihinden önce Kurum aleyhine dava açan ve henüz davası neticelenmemiş olanların, davalarından vazgeçtiklerini gösterir ilgili mahkemelerden alacakları yazı ya da ilgili mahkeme kaleminin şerhini taşıyan dilekçeyi ekleyecekleri başvuru dilekçesi ile SGK’ya başvurmaları halinde borçlanılan sürelerin geçtiği sözleşmeli ülkedeki ilk işe giriş tarihi esas alınarak geriye dönük aylığa hak kazanılıp kazanılmadığının tespiti yapılarak diğer aylık bağlama şartlarının da yerine gelmesi halinde bu taleplerine göre aylıkları bağlanacak.

Euro ile yapılan ödeme bana avantaj sağlar mı

1976 Türkiye doğumluyum. Kısa dönem askerlik yaptım. İlk sigorta girişim 1995’te oldu. Bir kaç ay çalıştım. Sonra 2003’te Almanya’ya geldim. İki yıl dil eğitimi ve sonrasında dört yıl üniversite eğitimi gördüm. Ardından bir yıl iş aradım. Üç yıldan fazladır da bir firmada çalışıyorum. 2013’te Alman vatandaşlığına geçtim.
Türkiye’de 55 veya 57 yaşında emeklilik hakkım doğuyor. Kesin dönüş yapıp iş bulursam, buradaki eğitim sürem Türkiye’de geçerli olur mu? 55 veya 57 yaşında emekli olmak için ne kadar ödeme yapmam gerekiyor? TL ile kıyasla daha değerli olan Euro üzerinden ödeme yaparsam, bunun bana Türkiye’de bir avantaj sağlar mı? * Barış Çimen

ALMANYA’daki eğitim süreleri, Alman Emeklilik Sigortası’ndan bağlanacak emekli aylığına hem sigortalılık süresi açısından hem de aylık miktarı açısından olumlu etkisi var. Ancak yurtdışındaki eğitim süresince sigortaya prim yatmadığı için, bu süreler yurtdışı borçlanma kapsamında dikkate alınmaz. Dolaysıyla sadece Alman vatandaşlığına geçmeden önceki sigortaya tabi sürelerinizi borçlanabilirsiniz.
Türkiye’deki sigorta başlangıcınıza göre, emeklilik için 55 veya 56 yaş, 5 bin 750 veya 5 bin 825 gün şartlarına tabisiniz. Anlaşılan Almanya’daki çalışma süreleriniz borçlanmaya yetmiyor. Kesin dönüş yaptıktan sonra sigortaya tabi bir işte çalışarak eksik günlerinizi tamamlayabilirsiniz.
Euro’nun TL karşısında daha değerli olması, emekli aylığınızı etkilemez. Çünkü yurtdışı borçlanma kapsamında size gönderilecek borç tahakkuk cetvelinde, borcunuz TL cinsinden size bildirilecektir. Siz de TL olarak tebliğ edilen borcunuzu, ödemeyi yaptığınız günkü kur üzerinden hesaplanacak Euro cinsinden ödeyeceksiniz. Kur farkından dolayı belki daha az Euro yatırmanız gerekebilir, ancak kurdaki dalgalanmalar emekli aylığınızın miktarını etkilemez.