Eski tas, eski hamam

Erdal SAĞLAM

Yeni Hükümet kurulalı iki ay oldu. Hükümetin ekonomideki icraatlarını sorduğunuzda, aldığınız yanıtların ilki ‘‘yüksek oranlı zamlar'' oluyor.

Enflasyonun düşürülmesi için girişilen para programı ve onun altyapısını hazırlamak için bürokrasinin attığı kurumsallaşma adımları ise icraatlar arasında sayılıyor ama sıralamada zammın çok gerisinde kalıyor.

Aslında bu zamların yapılmasına, ekonomiden anlayanların çoğunun fazla bir ses çıkardığı yok. Zamlara daha çok politikacılar kızıyor.

Ancak,aklı başında iktisatçı, bankacı, işadamı ve ve bürokratların çoğu, ‘‘Hükümetin sadece zam yapıp, başka bir şey yapmadığından'' yakınıyor.

Zamların yapılması gerekiyordu, tamam... Ancak zamlarla birlikte yapılması gereken o kadar çok şey vardı ki; bunların çoğuna, sanki bilinçli olarak, hiç el atılmıyor. Yapılması gerekenler olduğu gibi duruyor.

Bürokratların çabası görülüyor ama bu çabaların hayata geçirileceği konusunda, Hükümetin tavrı nedeniyle, umutlar her geçen gün azalıyor.

Herşeyden önce, ekonominin bu hale getirilmesinde büyük katkısı olan ‘‘haksız kazanç mekanizması'' na hiç el atılmıyor. Geçmiş dönemde Çiller ve adamlarının kanalıyla büyük haksız kazançlar elde edenler, yeni Hükümet tarafından da el üstünde tutuluyor. Bunların adamlarını Hükümet transfer edip, bünyesine alıyor. Bunlarla ‘‘iş götürülecek'' havası veriliyor.

‘‘Enişteler''in, ‘‘kayınçolar''ın ve onların yakınlığı ile bilinen işadamlarının hiç yakınmadığını hatırlatan bir bürokrat, şöyle diyor:

- Yakınamazlar çünkü enişteler yeni Hükümetin içine koydukları, ‘‘truva atları'' kanalıyla işlerini yürütüyor. Kayınçolar ise enişteye yenildiği, ‘‘rant savaşları''nın rövanşını, hakiki adamlarıyla, şimdi alıyor.

Yani eski tas, eski hamam. Sadece kişiler değişiyor...

Olan da yine, zamlarla, sabit ve dar gelirliye yani halka oluyor...

PASTA KİMİN İÇİN BÜYÜTÜLECEK

Hükümet üyeleri bir yandan bürokratların sözüne uyup, ‘‘enflasyonu mutlaka düşüreceğiz'' diye, iddialı konuşuyor. Ama öte yandan yaptıklarıyla ve yapmadıklarıyla, eski düzenin olduğu gibi süreceği imajını veriyorlar.

Bazı bakanların arada sırada sözünü ettikleri, ‘‘kemer sıkmayacağız, pastayı büyüterek bu işi çözeceğiz, bozulan gelir dağılımını düzelteceğiz'' laflarına baktığınızda ise ‘‘Hükümetin gerçekten enflasyonu düşürmek istediği'' konusunda, bir umudunuz kalmıyor.

Kimse, karşısındakini enayi sanmasın. Hem pasta büyüyecek, hem enflasyon düşecek, hem de gelir dağılımı düzelecek. Yok böyle bir şey...

Ne yapılacaksa biran önce karar verilsin. Enflasyon cidden düşürülecekse bunun kemer sıkmadan, acı çekmeden yapılamayacağını artık herkes biliyor.

Yeter ki; halka açık olun, halka onu düşündüğünüzü gösterin.

Hükümet şimdiye kadar, halkı düşündüğü yolunda hiç bir umut veremedi.

Halkı düşünüyorsanız bunun en iyi yolu ‘‘enflasyonu gerçekten düşürmek için mücadele etmekten'' geçiyor. Ne kadar sıkıntılı olsa da...

Son günlerde bazı bakanlar ‘‘pastayı büyüteceğiz'' diye, ‘‘yeni bir otoyol seferberliği' nden sözediyorlar. Bunu gerçekleştirmek için de yoğun kulis faaliyetinde bulunuyorlar.

Plan neymiş biliyor musunuz; bütün Karadeniz'e otoyol yapılacakmış ve bu işi alacaklara ‘‘daha önce otoyol yapmış olma şartı'' getirilecekmiş.

Yani Özal döneminde tepki çeken ‘‘otoyollar kanalıyla rant aktarımı'' aynen tekrarlanacak. Bazı müteahhitler ‘‘o paraya otoyolun 10 katı uzunluğunda çift yol yapılır'' diyorlar ama dinleyen pek yok...

Otoyol ve benzeri projelerle ‘‘rant dağıtım sistemi''ni aynen yürütür, pastayı, gelir dağılımını düzeltmek için değil, zaten aslan payını alanlar için büyütürseniz; enflasyon da düşmeyecek, bu işin sonu da gelmeyecek.