Ercan Kumcu: Güldürecek mi, ağlatacak mı?

Ercan KUMCU

Açıklanan paket, hükümet üzerindeki baskıları olduğu gibi yansıtıyor. İçinde doğru şeyler de var, pek o kadar doğru olmayanlar da.

Devletin ilke olarak kaçınması gereken işlerden biri ticaret yapanlar arasına girmektir. Ticarette akit esastır. Devletin görevi adaleti dağıtan bir kuruluş olarak akit bozulduğunda taraflardan birinin şikáyeti üzerine başlar.

Söz konusu ticaret bankalar ile müşterileri arasında ise devletin önceliği daima bankaların sağlıklı çalışmasını sağlamak yönünde olmalıdır. Hükümetin bankalara yönelik aldığı yeni kararlar, bankaların daha da sağlıksız çalışması yönünde atılmış adımlardır. Bu kararlar ekonomiyi değil, olsa olsa bazı şirketleri kurtaracaktır.

MALİ MİLAT

Mali Milat'ın gelir tanımıyla beraber üç yıl ertelenmesi, geçen yıl çıkarılan yeni vergi düzenlemelerine indirilmiş büyük bir darbedir. Çıkarılan düzenlemeler yanlışıyla doğrusuyla bu tanım altında bir bütünlük arz ediyordu. Bu bütünlük, geçici bir süre için dahi bozulduğunda, vergi gelirlerine olumsuz bir etki yapacaktır.

Mali Milat'ın ertelenmesi de sanıldığı kadar ekonominin canlanmasına yardımcı olmayacaktır. Dış borçlanma olanakları açılmadığı sürece ekonominin canlanması söz konusu olamaz. İktisadi durgunluk Mali Milat'ın bu şekilde ertelenmesi için iyi bir bahane yarattı.

Mali Milat'ın ertelenmesinin yanında, 2000 yılından başlamak üzere kurumlarda geçici verginin yüzde 20'ye indirilmesinin ve ödeme süresinin altı aya çıkarılmasının iş álemine ne faydası olacağı ise biraz karışık bir konu.

İktisadi daralma ile beraber, likidite sıkışıklığına giren kárlı firmalar için bile yüzde 25 oranındaki geçici vergi ağır geliyordu. Şirketlere bir fayda sağlamak hedefleniyorsa, bu indirim şimdiden geçerli olmalıydı. Önümüzdeki senelere yönelik bu indirim, yine de memnuniyetle karşılanacaktır. İktisadi büyümenin büyük bir olasılıkla artacağı bu dönemde ise devlet gereksiz yere gelir kaybına uğrayacaktır.

Eximbank'a TC Merkez Bankası'nın 500 milyon dolar kredi vermesi ise talihsiz bir karardır. Artık dünyanın hiçbir yerinde merkez bankaları devletin sektörel politikalarına alet edilmemektedirler. Biz bu kararla geriye doğru bir adım atmış bulunuyoruz. Bu anlayışla artık kimseye ‘Enflasyon ile mücadele ediyoruz’’ görüntüsü veremeyiz. Kimseleri bu konuda ikna edemeyiz.

DOĞRULAR

Tüketici kredilerinde kaynak kullanımı destekleme fonu kesintilerinin diğer krediler ile paralel hale getirilmesi doğru yönde alınmış bir karardır.

Bir başka doğru karar da repo ve faiz gelirleri ile telif ücretleri üzerinden alınacak vergilerin nihai vergi olarak stopaj usulüne bağlanmasıdır. Bu şekilde insanlar kayıtdışına itilmeyeceklerdir.

Açılan paket, genelde ekonomiyi kurtarmaktan çok, bazı zor durumdaki şirketleri kurtarmayı hedeflemektedir. IMF ile bir anlaşmanın arifesinde alınan bu kararların bazıları olası bir anlaşmayı zora sokacak niteliktedir.