Ercan Kumcu: Dış borca ihtiyaç kalmayabilir

Ercan KUMCU

Hazine, mayıs ayı borçlanma programını açıkladı ve yapılacak geri ödemenin yüzde 70-75'i düzeyinde yeniden borçlanma politikasını sürdürdüğünü gösterdi.

Hazine mayıs ayı borçlanma programını düzenlerken, ne GSM'den gelecek peşin ödeme ve KDV'yi, ne de Petrol Ofisi'nden gelecek ilk ödemeyi hesaba kattı.

Buna karşılık, mayıs ayında 750 milyon dolarlık yeni dış borçlanma yapılacağını varsayarak programını açıkladı.

Hazine'nin mayıs ödemesi, 4.5 katrilyon ile makul sayılabilecek bir düzeyde. Geçtiğimiz aylarda olduğu gibi, bu ayki geri ödemede de sıkıntı çekilmeyecek.

Bundan sonraki aylarda ise Hazine'nin geri ödemeleri oldukça azalıyor.

Sonra ağustos ayında, 4 katrilyonla yüklü sayılabilecek bir ödeme daha var.

Bu arada mayıs ayı program hesaplarına alınmayan GSM geliri ve Petrol Ofisi gelirinin de mayıstan sonra kasaya gireceğini hatırlatmamız gerekiyor. Önümüzdeki perşembe günü İş Bankası-Telekom İtalia ile sözleşme imzalanacak ama, ‘‘Ulaştırma Bakanlığı'nın finansman için makul bir süre verebileceği’’ maddesinden yararlanılacağı ve konsorsiyuma peşinat için yaklaşık bir aylık süre verileceği yönünde duyumlarımız var. Bu nedenle 3. GSM'nin parasının haziran ayından itibaren girmeye başlaması bekleniyor. Geri kalan paranın ise takip edecek 3 ay boyunca tahsil edileceği de unutulmamalı.

Bu arada salı günü tekrarlanacak 4. GSM ihalesinde aynı parayı vermeye razı olan başka konsorsiyumun olup olmayacağı ise yine meçhul. Bazı grupların bu parayı vereceğini söyleyerek yeniden ihale istediği, ancak o gün başka şartlar ileri sürerek bu ihaleden sonuç alınmasını engelleyebileceği yolunda söylentiler var. Bazı mevcut GSM operatörlerinin, yeni konsorsiyumlardan birinin arkasında bulunduğu ve bunların ortalığı karıştırmak istediği yönünde piyasalarda dolaşan spekülasyonların doğruluğu ortaya çıkarsa, buna alet olanların bizce uyarılmaları, hatta cezalandırılmaları bile gündeme gelebilir.

4. GSM satışı gerçekleşirse, yılın ikinci yarısında gelecek ek kaynak çok artacak. Gelmese bile, TELEKOM'un satışı ve sahip olacağı 5. GSM'nin parasının tahsil edileceği, yeni büyük özelleştirmelerin gündemde olduğu hatırlanırsa, yılın ikinci yarısında kamu finansmanının çok daha kolay olacağı da şimdiden görülebilir.

Bu durum iç borçların ikinci yarıda daha da azaltılmasına neden olacağı gibi, ikinci yarıda yeni dış borçlanma yapılmasını bile gereksiz kılabilir. İkinci yarıda faizlerin daha da aşağı gelmesi kaçınılmaz. Bunun dışında ağustos ayındaki geri ödemeden sonra Hazine, bu yıl sattığı tahvillerin bir bölümü için ‘‘geri alım ihalesi’’ açabilir. Yani sattığı tahvillerin bir kısmını geri alabilir.

Uygulamaya girecek olan primary dealar sistemi, geri alım ihaleleri konusunda Hazine'ye büyük kolaylık sağlayacak.

Primary dealer deyince, ‘‘19 primary dealer bankanın dışında kalan bankalardan kredi kartı almayın’’ diyebilecek kadar işi saptıran, sadece ortalığı karıştırmak için asılsız şeyler yazanlar olduğunu, söylemeden geçemeyeceğiz. Geçmişte bürokratken yaptıkları yanlarına kár kaldığı için olsa gerek, resmileştirdikleri holdinglerindeki görevlerini, artık böyle yerine getiriyorlar demek ki...