Ercan Kumcu: Bizimkiler keyifli yabancılar beklemede

Ercan KUMCU

TÜRKİYE'nin dışarıda itibarı iyi. Geçen yıl aynı toplantılarda herkes, acaba Türkiye IMF ile bir program yapacak mı diye sorardı. Türk heyetinin yaptığı her toplantının sonu merakla beklenirdi. Bu yıl durum farklı.

Türkiye geçen yıl merakla beklenen programı yaptı. Ekonomik program iyi gidiyor. Türkiye'yi yakından takip edenler de programın şimdiye kadar iyi gittiğini kabul ediyorlar. Dolayısıyla, burada bulunan Türk yetkililerinin keyfi yerinde.

Bütün bunlara rağmen, bir çekingenlik de söz konusu. Konuştuğumuz yabancı bankacıların hepsi bir çekingenlik içindeler. Bugüne kadar olan gelişmeleri herkes olumlu bulurken, bundan sonrası için hálá bir şüphecilik var. Sıkıntı da yok değil.

SORULAR

Bütçe ne olacak? Hedeflere uygun bir bütçe hazırlansa da, uygulamada sorunlar çıkar mı? Politik istikrar devam eder mi? Hükümetin kararlılığı devam edecek mi? Yapısal reformlar ne olacak? Telekom özelleşecek mi? KİT'lerde ve mahalli idarelerde durum nasıl? Bütün bu sorular soruluyor.

Türkiye zor bir döneme giriyor. Şimdiye kadar yapılanlar, uluslararası yatırımcılar gözünde bundan sonra yapılması gerekenlerin teminatı durumunda değil. Birçok yabancı ‘‘bekle, gör’’ stratejisini benimsemiş durumda. Önümüzdeki engelleri aşmanın tek yolu, programlanan yapısal reformları ödün vermeden ve zaman kaybetmeden uygulamaya koymak, inandırıcı olmaya devam etmek.

2001 yılı bütçesi hiç kuşkusuz IMF ile uzlaşılan hedefler doğrultusunda hazırlanacak. Bütçenin hedefler doğrultusunda hazırlanması inandırıcılık için yeterli değil. Bütçe tasarısı ile birlikte bütçenin gelir hedeflerini tutturmayı garanti altına alacak yasal düzenlemelerin de aynı anda yürürlüğe konması çok önemli. Bütçe gelirleri konusunda afaki görünen hedefler koyarak inandırıcılık sağlamak çok zor görünüyor. Hükümet yeni vergi düzenlemelerini bütçe hedefleriyle birlikte yasalaştırmak zorunda.

Çok kolay olmayan parasal önlemler alındı. Büyük oranda başarılı olundu. Şimdi sıra çok daha zor olan yapısal önlemlerin yürürlüğe konmasına geldi.

YAPILACAKLAR

KİT'lerin yeniden yapılandırılması ve personel rejimlerinin yeniden oluşturulması kaçınılmaz.

Mahalli idareler reformu gündeme gelmek zorunda.

Bankacılık sektöründe yapılması gerekenler zaten biliniyor. Fakat, uygulamada gecikmeler var. Kamu bankaları konusunda hazırlanan kanun hükmünde kararname sorunlara çözüm bulmaktan çok uzak. Daha çıkacağı da belli değil.

Yapısal reformlar listesi çok uzun. Uygulamaya konulması beklenip de geciken her yapısal reform, bir sonrakinin de akıbeti konusunda şüpheler uyandırıyor.

Kısacası, Türkiye uluslararası piyasalarda hálá ‘‘yap da görelim’’ muamelesi görüyor. Herkesi ancak yapıp göstermekle tatmin edebileceğiz. Az laf, çok iş üretmek durumundayız.