Yabancı analistler uyardı: "Kriz bitmedi, zor günler geri gelebilir"

Ekonomide toparlanma sinyalleri geliyor olsa da yabancı yatırım uzmanları, krizin bittiğini söylemek için erken olduğu ve daha yapılması gereken çok şey bulunduğunu belirtiyor. Analistler, "Kriz bitti demeyin, önlemler sürmezse zor günler geri gelebilir" uyarısı yapıyor.

hurriyet.com.tr'nin görüştüğü Avrupa merkezli yatırım analistler, hükümetin atması gereken adımlar olmasına karşın ekonominin performansının esas olarak dış etkenlere bağlı olduğu noktasında birleşiyor.

Uzmanlar, şu anda IMF ile bir anlaşma yapılmasına gerek yokmuş gibi görünse de, dışarıda meydana gelebilecek bir bozulmanın Türkiye'yi IMF’nin kapısını çalmaya zorlayabileceğini ifade ediyor.

İŞTE UZMANLARIN GÖRÜŞLERİ

RBS Gelişmekte Olan Piyasalar Stratejisti Tim Ash, Türkiye için iki büyük risk unsuru olduğunu söylüyor. “Birincisi, global piyasalarda yeniden bir riskten kaçınma hareketinin etkili olması, ikincisi de dış talepte beklenen canlanmanın görülmemesi ihtimali” diyor.

Ash, "Krizin bittiğini söylemek için çok erken” derken, buradaki ana unsurun, “dünya çapında tüketimin canlanması ve yatırımların artması" olduğunu söylüyor.

Credit Agricole Cheuvreux'nun araştırma direktörü Simon Quijano-Evans da borsanın hem dış etkenler hem de faiz indirimleriyle son dönemde güçlü bir performans gösterdiğine dikkat çekiyor.

Evans, "Bundan sonra dış piyasaların desteği olmadan borsada bu kadar güçlü yükselişler yaşanması zor. Bunun tek istisnası daha faiz indirimlerinin yapılması" diyor.

TL’NİN DURUMU

Yabancı analistler, liranın mevcut koşullar altında biraz daha yükseleceğini ancak dış piyasalarda bir bozulma olması durumunda ise bu kez doların değer kazanacağını söylüyorlar.

Ash, “Dünyanın geri kalanı gibi Türkiye de yaz dönemi rehavetinden etkileniyor. Ancak bu rehavetin geçmesinin ardından piyasa oyuncularının dolarda yeniden 1.50 TL seviyesinin altını test etmeye çalışacağını düşünüyorum” diyor.

VERGİ TEHLİKESİ

Ash, dünyada hükümetlerin çok yüklü kurtarma planlarını devreye sokmaları nedeniyle bunun maliyetini karşılamak için vergileri artırmak zorunda kalabilecekleri ve bunun da yatırımlarla talebi olumsuz etkileyebileceğine dikkat çekiyor.

TÜRKİYE BİR ADIM ÖNDE

Evans’a göre, Türkiye yaptığı reformlarla bölgesindeki diğer ülkelerin bir adım önünde. Evans, "Piyasada toparlanmanın bir sonraki adımı hükümetin mali disiplin ve IMF tarafında doğru adımları atmasına bağlı" diye konuşuyor.

Yılın son çeyreğinde ekonominin yeniden büyümeye başlamasını bekleniyor. Ancak yine de birçok uluslararası kuruluşa göre 2009 yılında yüzde 5'in üzerinde yani 2001 krizinden de yüksek bir küçülme görülmesi şaşırtıcı olmayacak.

BÜTÇE AÇIĞI RİSK

Krizden çıkmak için hükümetin açıkladığı teşvik paketleri ve bozulan dış koşullara bağlı olarak, bütçe açığının da yılın ilk altı ayında 23.2 milyar liraya yükseldiğine dikkat çeken analistler, Türkiye'nin şu aşamada olumlu havanın etkisiyle bu açığını finanse etmekte zorlanmadığını ancak olası bir çalkantı durumunda dış finansman kaynaklarında sorunlar yaşayabileceği uyarısı yapıyor.