Wall Street’te yüzde 9’luk ‘çakılma’ya suçlu aranıyor

Teknik hata kaygıları nedeniyle bazı hisse senedi işlemlerinin iptal edileceği de belirtilirken, bu düşüşün sorumlulurı da aranıyor. ABD Sermaye Piyasası Kurulu (SEC) ve vadeli işlemler regülatörü Commodity Futures Trading Commission konuyla ilgili soruşturma başlattı. Yunanistan kriziyle birleşerek dünya borsalarını tehdit eden bu beklenmedik çöküşle ilgili ABD Başkanı Barack Obama da brifing alırken, bu olağandışı düşüşün incelendiğini açıkladı.
‘Şişman parmak’ mı
Şok etkisi yaratan Wall Street oturumu, Dow Jones Industrial Average’ın dakikalar içinde 1000 puanlık düşüşünü gördü. Panik ve korkular ise genel bir çöküş getirdi. Bazı borsa işlemcileri suçlunun ‘fat finger-şişman parmak’ olduğunu ve düşüşün bir işlemcinin yanlış veri girmesinden kaynaklandığını belirtti. 3M hisseleri de yüze 25 düşüş yaşadı. Dedikodulara göre bir Citigroup işlemcisinin kazayla 16 milyon dolar yerine, 16 milyar dolarlık işlem yapması çöküşü tetikledi. Hisse senedi piyasalarının yüzde 50’den fazlasının yapıldığı ABD’deki yüksek hızlı elektronik otomatik borsa işlemlerinin kontrolünde bazı zorluklar ortaya çıkabiliyor. Wall Street’teki sert satışlar sırasında, genelde istikrarlı bir hisse olan Procter&Gamble (P&G) hisseleri yüzde 37’lere kadar varan kayıplar yaşamıştı.
‘Sıradışı işlem’ araştırılıyor
ABD Sermaye Piyasası Kurulu (SEC) ve vadeli işlemler regülatörü Commodity Futures Trading Commission konuyla ilgili soruşturma başlattı. İki regülatör yaptıkları ortak açıklamada ‘sıradışı işlemi’ inceleyeceklerini ve yatırımcıları korumak için uygun önlemleri alacaklarını söyledi. ABD Hazine Bakanı Timothy Geithner ve Ulusal Ekonomi Konseyi Başkanı Lawrence Summers ile borsa danışmanları Obama’ya borsadaki ani değer kaybı konusunda bilgi verdi.
Merkel’le konuştum
Regülatörlerin olağandışı borsa çöküşünü incelediğini belirten Obama, Avrupa’nın mali durumu konusunda Almanya Başbakanı Angela Merkel’le konuştuğunu söyledi. ABD ekonomisinin nisan ayında 290 bin istihdam yarattığını dile getiren Obama, ABD denetim kurumlarının piyasadaki ani düşüşü incelediğini kaydetti. Obama, “Denetleme kurumları yatırımcıları koruma ve bir daha olmasını önlemek endişesiyle bu durumu yakından inceliyor. Sonuçları ve alınabileek önlemleri açıklayacaklar” dedi. Obama, Merkel’le Avrupa’da ekonomik ve mali gelişmeleri görüştüğünü anlatarak, “Etkilenen ülkelerde güçlü politik tepki ve uluslararası toplumdan güçlü desteğin önemine karar verdik” dedi. Merkel’e, bu kritik süreçte ABD’nin bu çabaları desteklediğini, Avrupalı otoritelerle ve IMF’yle işbirliğine devam edeceğini belirttiğini söyledi.

Teknik ve insan hatası delili yok

CITIGROUP, Wall Street’teki büyük düşüşte ‘insan hatası’na ilişkin bir delil bulmadığını açıkladı. Şirket sözcüsü Stephen Cohen, “Bu noktada Citigroup’un hatalı bir işleme karıştığına dair bir delil yok” dedi. Demokrat Senatör Ted Kaufman, piyasalardaki çöküşün dikkat incelenmesi ve denetleme çerçevesine en kısa sürede oturtulması gerektiğini belirtti. New York Menkul Kıymetler Borsası Sözcüsü Eric Ryan da, “Acil bir sorun ya da teknik bir konu yok” dedi. Nasdaq ise olayın olduğu gün saat 2:00 ve 3:00 arasında işlemlerle ilgili teknoloji ya da sistem sorunu olmadığını bildirdi. Nasdaq yaptığı açıklamada, bu saatte piyasada işlem yapanların teknolojik bir sorun yaşadığına dair bir gösterge olmadığını kaydetti.

Temsilciler Meclisi komitesi de inceleyecek

PERŞEMBE günü New York Borsası’nda gündeme gelen büyük satış, Temsilciler Meclisi’nin alt komitesi tarafından da incelenecek. Komitenin Temsilcisi Paul Kanjorski, şunları söyledi: “Mali piyasların ciddi düşüşü endişe verici. Raporlar bu harkeletin bir bilgisayar hatası sonucu olabileceğini söylüyor. Teknolojik bir hatanın piyasaları ürkütmesine ve paniğe yol açmasına izin veremeyiz. Bu kabul edilemez. SEC soruna bakmalı. Komite olarak biz bu konuyu inceleyeceğiz.”

ABD’de nisanda 290 bin kişi istihdam edildi

ABD’de tarım dışı istihdam nisan ayında, beklentilerin üzerinde 290 bin kişi arttı. Çalışma Bakanlığı, geçen ay 230 bin kişi artması beklenen tarım dışı istihdamın 290 bin kişi arttığını açıkladı. Böylece, tarım dışı istihdamdaki artış Mart 2006’dan bu yana en yüksek seviyesinde gerçekleşti. Mart ayında tarım dışı istihdam ise 230 bin kişi olarak revize edildi. Nisan ayında ayrıca, yüzde 9.7 olması beklenen işsizlik oranı ise yüzde 9.9’a yükseldi. Ekonomistler işsizlik oranının, yükseleceğini tahmin etmişlerdi.