Vergi sistemi yamalı yorgan gibi

Vergi kanunlarımız,yıllardan beri içerilerine sıkıştırılan, çıkartılan ve eklenen maddelerle tam bir yamalı yorgana döndü. Gelir Vergisi Kanunumuzda 18 numaralı normal madde var, 18 numaralı mükerrer madde var. Bir de 18 numaralı geçici madde var. Mesken kiralarındaki basit bir istisna bile, sorun oluyor. Mevzuatımızda her şey karmakarışık. 96 yılında 41 milyon 400 bin lira olan mesken kira istisnası, Maliye Bakanlığı tarafından 1997 yılında da yükseltilmeden aynen geçerli ilan edildi. Yasa gereği, Bakanlar Kurulu on kata kadar arttırma hakkını iki yıl önce kullanmıştı ve Meclis'ten yeni yetki alınmamıştı.

Vergi Dünyası'nın Mart 1998 sayısındaki bir makalede ‘‘Mesken istisna tutarının 74 milyon 600 bin lira olarak uygulanması gerektiği’’ yazılıyordu. Çünkü, 1996 yılındaki 41 milyon 400 bin lira tutarındaki istisna, yeniden değerleme oranı olan yüzde 80,4 oranında artırılıyor ve bu tutara ulaşılıyordu. Aynı dergide bir başka makalede ise, istisnanın ‘‘36 milyon lira uygulanması gerektiği, çünkü 1992 yılında 3 milyon 600 bin lira olarak tespit edilen miktarın, yasada verilen yetki ile Bakanlar Kurulu'nca ancak on kat artıralabileceği, 1996 yılında yanlış uygulama yapılarak, 36 milyon lira yerine, 41 milyon 400 bin liranın tespit edildiği, 1997 yılında da bu rakkamdan dönülmeyerek devam edildiğini’’ yazıyordu.

ÜÇ AYRI İFADE

Düşününüz aynı Bakanlığın iyi yetişmiş, en yetkili, en bilgili üç uzmanı en basit bir konu olan mesken kira istisnasında, üç ayrı miktarı ifade ediyorlardı.İşin garibi, üç rakamın hepsi doğru ve hepsi de yanlıştı. 74 milyon 600 bin lira doğruydu: Çünkü 1996 yılı istisnası, yeniden değerleme oranı kadar arttırılmalıydı. İki yıl üst üste aynı miktar kullanılmazdı. Yanlıştı, çünkü Bakanlar Kurulu on kat arttırma yetkisini kullanmıştı.

41 milyon 400 bin lira doğruydu.Çünkü 95 yılı istisnasına yeniden değerleme oranı eklenerek bulunmuştu. Yanlıştı.Çünkü 36 milyon lirada durmak gerekiyordu. Bakanlar kurulu kendisini Meclis yerine koymuş ve istisnayı çoğaltarak, Meclisce konulmuş vergiyi kaldırmış ve anayasal suç işlemişti. 36 milyon lira doğruydu. Çünkü, on kat kadar artırma yetkisi,36 milyon lirada sona eriyordu. Bakanlar Kurulu bu haddi aşamazdı. Ama Maliye Bakanlığı'na göre yanlıştı. Çünkü son iki yıldır 41 milyon 400 bin lira kullanılıyordu. Vergi sistemimiz içinden çıkılmaz bir hal alınca, mesken istisnası gibi bir konuda bile, ‘‘bilimsel makaleler’’de üç ayrı rakama ulaşılıyordu.