Üzüm bağlarındaki rekolte kaybı yüzde 50-80 arasında
Güncelleme Tarihi:
BU yıl Türkiye çapında yaşanan don, dolu gibi afetler tarımı ve üreticiyi her alanda vurdu. Ağustos ayı sonlarında hasatına başlanacak üzümde de durum pek parlak değil.
Türkiye Ziraat Odaları Birliği’nin yaptığı değerlendirmeye göre, martta yaşanan düşük sıcaklık, nisan ayındaki don ve hazirandaki dolu afetleri dolayısıyla yaklaşık 450 bin dekardaki bağlarda çekirdekli üzümde zarar yüzde 50-80, çekirdeksiz çeşitlerde ise yüzde 30-40 arasında olacak.
Dünyada üzüm üreticileri arasında önemli bir yer sahibi olan Türkiye’de yaşanan bu durum fiyatlara da yansıdı. Üretici fiyatları geçen yıl 2.8 ile 3.3 lira arasında değişirken, bu yıl fiyatlar 5.8 liraya kadar çıktı. Yaklaşık 20 gündür arazide çalışmalar yaptıklarını ifade eden Tarım Sigortası Eksperi ve Manisa Ziraatçılar Derneği Başkanı Bektaş Uzun, “Adana’da, Manisa’da üzüm yetişen birçok ilde hasar tespiti için çalışmalar yapıyoruz. Bazı kurumlar rekolte kaybı konusunda açıklamalar yapıyor. Rekolte kaybının yüzde 55-60’a ulaştığına dair bilgiler var. Arazide yaptığımız çalışmalar daha sonuçlanmadı ancak kayıp büyük. Geçen yıla göre bu sene üzüm fiyatları daha da yukarı çıkacaktır” dedi.
YÜZDE 90’I MANİSA’DA
Dünyadaki en yaygın kültür bitkilerinden biri olan üzümde, Türkiye’nin 4.6 milyon dekarla İspanya, Fransa, İtalya ve Çin’in ardından 5’nci, 4 milyon 175 bin tonluk üretimle Çin, ABD, İtalya, Fransa ve İspanya’nın ardından 6’ncı sırada bulunduğunu belirten Türkiye Ziraat Odaları Birliği (TZOB) Genel Başkanı Şemsi Bayraktar, “Türkiye’nin üzüm üretiminin 2015 yılında yüzde 0.7 azalmayla 4 milyon 146 bin tona inmesini bekliyoruz. Dünyada üretilen üzümün yüzde 8-10’u kurutmalıkta kullanılıyor. Başlıca kuru üzüm üreticileri, Türkiye, ABD, İran, Yunanistan, Güney Afrika, Şili ve Afganistan. Türkiye’nin ihracata yönelik üzüm üretiminde kuru üzüm ilk sırayı alıyor. Üzüm ihracatımızın yüzde 95’ini çekirdeksiz üzüm oluşturuyor. Ağustos ayında hasadı başlayacak olan çekirdeksiz üzümde, Ege bölgesi başı çekiyor. Özellikle Manisa, İzmir, Denizli önemli üretim bölgeleri. 2014 yılında 1 milyon 135 bin 947 ton olan kurutmalık çekirdeksiz üzüm üretiminin, yüzde 89.9’u, 1 milyon 21 bin 282 tonu Manisa ilinde yapıldı” dedi.
SADECE ÜZÜMDE DEĞİL
Asıl nedenin don olduğunu ifade eden Türkiye Ziraatçılar Derneği Başkanı İbrahim Yetkin, “Yüzde 50’den fazla kayıp bekleniyor. En büyük zararı İzmir, Manisa yani Ege Bölgesi’nde oldu. Yaklaşık 1 aydır zarar tesbiti yapılıyor. Sadece üzümde değil. Ege bölgesinde yetişen tüm ürünlerde oldu. Kiraz ve cevizde de çok büyük kayıplar yaşandı. Meyve kategorisinde büyük kayıplar var. Üzüm ağırlıklı olarak ihracatta kullanılıyor. Türkiye’nin ihracattan elde ettiği gelir de düşük olacak. Mevcut ürünler ihraç edilecek. Elde kalanlar iç piyasada tüketilecek. Bu da fiyatlara yansıyacak. İhtracat bağlantıları 1 yıl önceden yapılıyor. Bu yüzden ihraç etmeyelim iç piyasada tüketelim diye bir şey yok. Üzümde fiyatlar astronomik boyutlara ulaşacak” dedi.
Maliyetler yükseldi
2014-2015 üretim sezonunda kış aylarında sıcaklığın yıl ortalamalarına göre çok düşük seyretmesinin bağları olumsuz etkilediğini bildiren TZOB Genel Başkanı Şemsi Bayraktar, “Bu yıl, 18-22 Mart’ta eksi 2 derece olan düşük sıcaklıklar bağlarda sürgün gözlerine zarar verdi. 23-24 Nisan’da da don afeti yaşandı ve yapraklanma dönemindeki bağlarda sürgün üzerindeki gözleri kuruttu. Manisa’daki 769 bin dekar bağ alanında, hasar tespit komisyonlarının belirlemelerine göre 447 bin 571 dekar alan don ve dolu afetinden zarar gördü” dedi. Son bir ayda sürekli yağışların görülmesinin de sık ilaçlama yapma zorunluluğu doğurduğunu söyleyen Bayraktar, “İlaçlamanın artması girdi maliyetlerini arttırıyor. Çiftçimize ek bir yük getiriyor” dedi.