Uzan, İmar'da Maliye'ye 6.5 katrilyon takmış

Güncelleme Tarihi:

Uzan, İmarda Maliyeye 6.5 katrilyon takmış
OluÅŸturulma Tarihi: Ekim 10, 2003 00:00

Uzan Ailesi'nin, Ä°mar Bankası'ndaki hesapları devletten gizleyerek 1999-2003 yılları arasında 813 trilyon lira vergi kaçırdığı tespit edildi. Bu rakamın 3 kat ceza ve gecikme faizi ile birlikte 6.5 katrilyon liraya ulaÅŸtığı açıklandı.Ä°mar Bankası'nda ortaya çıkartılan ‘gizli hesaplar’, korkunç boyutta bir vergi kaçakçılığını da ortaya çıkardı. Ä°mar Bankası'nda, neredeyse yüzde 90'ı gizli olan hesapların, son dört yıllık vergisinin, gecikme faizi ve cezasının 6.5 katrilyon lira olduÄŸu tespit edildi. Bu geliÅŸme üzerine Ä°mar Bankası'nın kanuni temsilcileri hakkında ihtiyati tahakkuk ve haciz kararı alındı. Söz konusu geliÅŸmenin, Telsim dahil Uzan Ailesi'nin mal varlığı üzerinde ÅŸu ana kadar oluÅŸan en ciddi tehdidi oluÅŸturduÄŸu belirtildi.Uzan Ailesi'nin, Çukurova Elektrik ve Kepez Elektirk'e el konulmasıyla baÅŸlayan Ä°mar Bankası'nın tasfiyesi ile süren dönemde belirlenen en net borçlanması da Ä°mar Bankası'ndaki ‘gizli hesapların’ vergisi oldu.Tasarruf Mevduatı Sigorta Fonu (TMSF) tarafından Ä°mar Bankası yönetimin ve denetimine el konulmasından sonra baÅŸlatılan incelemeler, bu bankada, ‘inanılmaz boyutta’ gizli hesap uygulaması olduÄŸunu ortaya çıkarmıştı.YEDEKLERDEN TESPÄ°TMaliye Bakanlığı Hesap Uzmanları Kurulu tarafından yapılan incelemeler sonucunda Ä°mar Bankası'ndaki bilgisayar sistemlerinin yedek kayıtları kullanılarak, banka muhasebe kayıtlarının detayları tek tek tespit edilmeye baÅŸlandı.Hesap Uzmanları, Uzan Ailesi'nin Ä°mar Bankası'nda, özel bir bilgisayar programı ile muhasebe hileleri yapıldığını ve ‘hayali mali tablolar’ üretildiÄŸini tespit ettiler. Bu hayali mali tablolyar sayesinde de banka mevduatının ve faiz ödemelerinin yüzde 90'ının gözlendiÄŸi anlaşıldı.Mevduat ve faiz ödemelerinde yüzde 90'lık kısmın gizlenmesi sonucunda, ‘gelir vergisi tevkifatının’ da yüzde 90 oranında eksik beyan edildiÄŸini, ayrıca Merkez Bankası'na yatırılan ve ‘mevduatın güvencesi olan’ munzam karşılıkların da aynı oranda eksik bırakıldığı ortaya çıkaltıldı.Hesap Uzamanları Kurulu bu geliÅŸmeler nedeniyle Ä°mar Bankası'nda 1999-2003 yılları arasınhdaki dönemde 813 trilyon trilyon liralık vergi kaybı olduÄŸunu tespit ettiler.813 trilyon liralık vergi kaybının ise ‘üç kat ceza ve gecikme faizi ile birlikte’ 6.5 katrilyon liraya ulaÅŸtığı hesaplandı. Bu geliÅŸme üzerine, Ä°mar Bankası ve bankanın kanuni temsilcileri için ihtiyati tahakkuk ve haciz kararı alındı. 70 milyon dolarlık teminat çekine el konulduÅžiÅŸli Cumhuriyet Savcılığı, Uzanların Telsim Shoplar kurulurken iÅŸletmecilerden aldığı 70 milyon dolar (yaklaşık 98 trilyon lira) tutarındaki, teminat için verilen çek ve senetlere mahkeme kararıyla el koydu. Taşınır ve taşınmaz mallarına tedbir kararı konulan Uzan Ailesi'nin, senet ve çekleri kullanabileceÄŸi ihtimali üzerine bu kararın alındığı bildirildi.Mali Åžube Müdürlüğü, Telsim'de yaptığı incelemeler sırasında Türkiye'deki 364 Telsim Shop iÅŸletmecisinin Telsim'e verdikleri 70 milyon dolar tutarındaki çek, senet ve gayrimenkul ipotekleri olduÄŸunu tespit etti. Mali Åžube Müdürlüğü, Uzan Ailesi'nin mallarına konulan tedbirden dolayı elinde bulunan bu çek ve senetleri kullanarak Telsim Shop sahiplerinin maÄŸdur olabileceÄŸini belirterek ÅžiÅŸli Cumhuriyet Savcılığı'na görüş bildirdi. Bunun üzerine harekete geçen ÅžiÅŸli Cumhuriyet Savcılığı mahkeme kararı ile 70 milyon dolar tutarındaki çek, senet ve gayrimenkul ipoteklerine el koydu.Ä°stihbarat Daire BaÅŸkanlığı'na baÄŸlı ekipler Uzan Ailesi'nin mal kaçırabileceÄŸi 46 kiÅŸinin ismini daha tespit etti. Yeni oluÅŸturulan listenin de ÅžiÅŸli Cumhuriyet Savcılığı'na gönderileceÄŸi ve bu kiÅŸilerin de mallarına tedbir kararının konulması beklendiÄŸi kaydedildi. Kepez'in kredisi Hazine'ye dert olduEnerji ve Tabii Kaynaklar Bakanlığı'nın ÇEAÅž'la birlikte elektrik üretim iletim ve dağıtım imtiyazlarını bu yıl Haziran ayı başında geri aldığı Kepez Elektrik'in, Dünya Bankası'nın yan kuruluÅŸu International Finance Corporation'a (IFC) olan yaklaşık 6.5 milyon dolarlık borcun zamanında ödenmemesi Hazine'yi uluslararası kuruluÅŸlar nezdinde sıkıntıya soktu.Enerji Bakanlığı'nın, kısa bir süre önce elektrik üretim, iletim, dağıtım ve ticariyle ilgili imtiyazlarını ortadan kaldırdığı ÇEAÅž ve Kepez ile ilgili sorunların ardı arkası kesilmiyor.Söz konusu ÅŸirketlerden Kepez'in, Hazine garantisi olmaksızın kullandığı dış kredi borçlarının nasıl ödeneceÄŸi konusu Hazine MüsteÅŸarlığı ve Enerji Bakanlığı arasında yoÄŸun bir yazışma trafiÄŸine neden oldu.Hazine MüsteÅŸarlığı'nca Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanlığı'na yazılan yazıda, ÇEAÅž ve Kepez Elektrik ile ilgili olarak 16 Temmuz'da yapılan toplantıda, anılan ÅŸirketlerin Hazine MüsteÅŸarlığı aracılığıyla kullandığı vadesi gelmiÅŸ kredilerin ödemelerinin Hazine tarafından yapılmasının kararlaÅŸtırıldığı anımsatıldı. Toplantıda ayrıca, Ä°mar Bankası'nca kullanılmış krediler konusunda ise Bankacılık Düzenleme ve Denetleme Kurumu'nca (BDDK) alınacak kararlara ve yürütülecek olan tasfiye iÅŸlemlerine göre adım atılmasının benimsendiÄŸi vurgulandı.Hazine MüsteÅŸarlığı'nca gerçekleÅŸtirilecek kredi geri ödemelerinin MüsteÅŸarlığa geri dönüşünün nasıl yapılacağı ve diÄŸer finans kuruluÅŸlarından Hazine dışında saÄŸlanan kredilerin geri ödemelerinde hangi yöntemin izleneceÄŸinin ise açıklığa kavuÅŸturulmadığına iÅŸaret edildi.Bu kapsamda Kepez Elektrik'in IFC'den saÄŸladığı ve halen geri ödemesi devam eden kredi ile ilgili olarak Hazine'nin herhangi bir güvencesinin bulunmadığı, bu nedenle Hazine'nin geri ödeme yükümlülüğünün olmadığı kaydedildi.UyuÅŸmazlık Mahkemesi:Haksızlık yok ÇEAÅž devletinTürkiye'de elektrik üretim ve dağıtımının tekelden kurtarılması ve rekabet ortamı yaratmak üzere Enerji Piyasası Düzenleme Kurulu (EPDK) tarafından çıkarılan yönetmeliÄŸi hiçe sayan Uzanların, uygulamayı geciktirmek üzere açtığı dava, ‘tedbir’ kararı ile ilgili tartışmalara son nokta UyuÅŸmazlık Mahkemesi'nde konuldu.Mahkeme, davaya adli mahkemenin deÄŸil idare mahkemesinin bakabileceÄŸini kararlaÅŸtırırken, Uzanların ÇEAÅž'ın iletim tesisleri üzerindeki mülkiyet iddialarının da hukuki dayanaktan yoksun olduÄŸuna hükmetti.Böylece, Uzanlar'a ait Rumeli Holding bünyesindeyken, yönetmelik gereÄŸi devredilmediÄŸi için devletçe el konulan ÇEAÅž üzerinde, Uzan Grubu'nun hak iddia etmesinin yasal dayanağı ortadan kalkmış oldu.‘HAKSIZLIK YOK’UyuÅŸmazlık Mahkemesi'nin bu son kararında, Ä°mtiyaz SözleÅŸmesi'ne göre, Enerji Bakanlığı'nca kamulaÅŸtırılan taşınmazların mülkiyetinin Hazine'ye, kullanımının ise sözleÅŸme süresinin sonuna kadar ÅŸirkete ait olduÄŸu kaydedildikten sonra şöyle denildi:‘‘Esasen, bir kamu hizmetine özgülenmiÅŸ olmaları nedeniyle ‘devlet malı' niteliÄŸini taşıyan bu gibi yerler üzerindeki devletin mülkiyet hakkı, Medeni Hukuktaki anlamda bir mülkiyet hakkı olmayıp, bir nevi ‘idare hukuku mülkiyeti'dir ve özel mülkiyete konu edilemez. Bu durum karşısında ÇEAÅž'ın iletim tesisleri üzerindeki mülkiyet iddiaları hukuki dayanaktan yoksun bulunduÄŸundan, mülkiyete haksız el atmadan söz etmek olanaksızdır.’’Uzanlar, ÇEAÅž'a el konulmasının ardından da Adana Cumhuriyet BaÅŸsavcılığı'na baÅŸvurup, daha önce açtıkları ve UyuÅŸmazlık Mahkemesi'nin yetkisiz gördüğü mahkemeden aldıkları ‘ihtiyati tedbir' kararına devletçe aykırılık yaratıldığını öne sürerek Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanı M. Hilmi Güler ile bu konuda yetkili birçok yönetici hakkında suç duyurusunda bulunmuÅŸ, ancak takipsizlik kararı verilmiÅŸti. Gora'nın figüranları da UzanzedeHakkında gıyabi tutuklama kararı bulunan Hakan Uzan'a ait Türk Film Prodüksiyon ve Dağıtım A.Åž'nin yapımcılığını üstlendiÄŸi ve Cem Yılmaz'ın baÅŸrolünde oynadığı Gora filminin figüranları, paralarını tahsil etmenin yollarını arıyor.AÄŸustostan beri para alamayan Pelin Soykal, Kaan Karatüllü, Aysun Düz, Nevra Aksoy, Tolga Tezgel, Melike Balcı, Duygu Sapaz ve Osman Atalay'ın da aralarında bulunduÄŸu figüranlara, son olarak ücretlerinin aralık ayında ödeneceÄŸi söylendi. Paralarının en kısa sürede ödenmesini isteyen figüranlar, aksi durumda hukuki yollara baÅŸvuracaklarını ifade etti. Özge Özberk, Özkan UÄŸur, Åžafak Sezer, Rasim Öztekin, Ä°dil Fırat ve Erdal Tosun gibi birçok tanınmış ismin de yer aldığı Gora, bir hafta sonra sinemalarda gösterime girecek. Â
Haberle ilgili daha fazlası:

BAKMADAN GEÇME!