Türkiye petrole daha az ödeyecek

Petrol Ä°hraç Eden Ãœlkeler Örgütü`nün (OPEC) petrol üretimini kısma kararının, Türkiye`nin petrol faturası üzerinde çok önemli etki etmesi beklenmiyor. 2000 yılında 35 dolara kadar yükselen petrolün varil fiyatının bu yıl 18-20 dolarlarda seyretmesi öngörülüyor. OPEC`in petrol fiyatlarını 22-28 dolar aralığına çekmek amacıyla yöneldiÄŸi kısıtlamanın ABD`de yaÅŸanan 11 Eylül terörist saldırıların dünya ekonomilerini durgunluÄŸa sokması nedeniyle etkili olması beklenmiyor. OPEC Petrol Bakanlarının 28 Aralık 2001 tarihinde Kahire`de yaptığı toplantıda günlük 1.5 milyon varil üretimi azaltma kararı ile birlikte petrol fiyatlarında küçük artışlar gözlendi. Son bir ayda 18 dolara kadar düşen petrol fiyatları kararla birlikte 20 doların üzerine çıkmakla beraber uluslararası piyasalarda petrole olan etkisi olmadı.Buna neden olarak, küresel düzeyde yaÅŸanan ekonomik durgunluÄŸa paralel olarak petrol talebinde görülen azalma ile OPEC dışı ülkelerin kısıtlama kararına uymaması gösterildi. Fiyatlardaki düşüşü önlemek için bir yıl içinde 4 kez üretim kısıntısına giden OPEC, günlük üretimini 5 milyon varil ya da yüzde 19oranında azalttı. Dünya petrol piyasalarında 2000 yılında son 10 yılın en yüksek rakamlarına ulaÅŸan petrol fiyatları geçen yılı yüzde 20`lere varan düşüşle geçirirken bu Türkiye`nin petrol faturasını yüzde 7`lere varan oranlarda düşürdü. PETROL FÄ°YATLARININ SEYRÄ°..Uluslararası piyasalarda, 2000 yılında son 10 yılın en yüksek rakamlarına ulaÅŸan petrol fiyatları 35 dolara kadar yükseldi. Daha sonra OPEC`in üretimi artırma kararlarının ardından düşmeye baÅŸlayan petrol fiyatları geçen yılı yaklaşık yüzde 20`lere varan düşüşle geçirdi. Avrupa borsalarında Kuzey Denizi Brent türü ham petrolünün varil fiyatı 2001 yılını 2000 yılındaki düzeyinin yüzde 16 altında 19 dolar 90 sentten kapattı. Brent petrolünün vadeli satış fiyatı ise 2001 yılında 2000`deki düzeyinin yüzde 13 altında 24 dolar 87 sentte seyretti. TÃœRKÄ°YE`NÄ°N PETROL FATURASI..Türkiye`nin ham petrol ithalatı 1999 yılında 22 milyon 983 bin 699metrik ton iken 2000 yılında yüzde 5.7 oranında azalarak 21 milyon 671bin 150 metrik tona geriledi. Bunun yanısıra petrol ürünleri ithalatı 1995 yılında 2.9 milyon metrik ton düzeyinde iken 1999 yılında 5.5 milyon metrik tona, 2000 yılında ise 8.6 milyon metrik tona ulaÅŸtı.     Buna karşın 2000 yılında yüksek seyreden petrol fiyatları nedeniyle Türkiye`nin hampetrole ödediÄŸi para önceki yıla oranla yüzde52.8 artarak 4 milyar 208 milyon 260 bin dolara yükseldi. 1999 yılında Türkiye`nin petrol faturası miktar olarak fazla olmasına raÄŸmen 2 milyar 754 milyon 939 dolar olmuÅŸtu. Genel olarak Türkiye`nin petrol ve petrol ürünleri ithalatı da 1999 yılında 5.3 milyar dolar iken 2000 yılında yüzde 76.3 oranında artmış 9.4 milyar dolara ulaÅŸmıştı. Petrol fiyatlarının düşük seyretmesi Türkiye`nin petrol faturasınada yansıdı. En son 2001 ayı verilerini açıklayan DÄ°E`nin rakamlarına göre Ocak-Ekim ayları arasındaki 10 aylık dönemde petrol ve petrol ürünlerine Türkiye`nin ödediÄŸi fatura bir önceki yılın aynı dönemine göre yüzde 7 oranında gerileyerek 7.4 milyar dolardan 6.9 milyar dolara indi. Buna karşılık ham petrol ithalatına ödenen miktar ise yüzde 1.8 oranında artarak 3.2 milyar dolardan 3.3 milyar dolara yükseldi.  Â