Türkiye, AB ile rekabet faslını açmaktan vazgeçebilir

Siyasi vetolar nedeniyle 18 fasıl askıda olduğu için Ankara’nın açılması mümkün üç fasıldan biri olarak elde kalan rekabet faslı, 2005’ten beri devam eden müzakerelerde önemli bir eşiğe dönüştü. Çoğu aday ülkelerin en sona bıraktığı rekabet faslını açmak için bir yıla yakın bir süredir hazırlık yapan Türkiye, kritik sektörler için bu faslı açmaktan vazgeçme kararıyla karşı karşıya. Rekabet faslının açılması için Türkiye’nin önüne konan açılış kriterlerinden bazılarının Türk otomotiv, uzay teknolojisi, makine kimya gibi sektörlerde rekabet koşullarının olumsuz etkilenmesinden kaygı duyuluyor. AB komisyonu ile kriterler üzerinde bir ay içinde anlaşma sağlanamaması durumunda Ankara, faslı açmaktan şu an için vazgeçecek.
Aralık restleşmesi
Faslın açılması için geçen kasım ve aralık aylarında AB Komisyonu ile yapılan müzakereler sert restleşmelere sahne olmuştu. Komisyonun Genişleme Genel Müdürü Michael Leigh’in Türkiye’nin hazırlıklarından tatmin olduklarını belirten 29 Kasım tarihli mektubundan sadece iki gün sonra Genişleme Komiseri Stephan Füle’nin Devlet Bakanı ve Başmüzakereci Egemen Bağış’a gönderdiği mektupta faslın açılmasının teknik olarak mümkün olmadığını bildirmesi Ankara’da şok etkisi yaptı. Bağış, 2 Aralık’ta Füle’ye sert tonda bir mektup göndererek faslın açılmamasının ilişkileri olumsuz etkileyeceği uyarısı yaptı. 1 Ocak’ta AB’nin altı aylık dönem başkanlığını devralan Macaristan rekabet faslının açılması için 22 Mart tarihini belirledi. Türkiye, şubat sonuna kadar beklentileri karşılayıp karşılamayacağına karar verecek.
Yedi sektörü zorlar
Türk tarafına göre demir çelik sektörü üst başlığı ile Ankara’nın önüne konan açılış kriteri otomotiv, uzay teknolojisi, makine kimya ve sağlığın da aralarında bulunduğu yedi kilit sektörü sıkıntıya sokacak unsurlar içeriyor. Hürriyet’e konuşan üst düzey bir yetkili, “Ülkemizdeki hassas sektörleri doğrudan etkileyecek bazı şartlar şu an için içimize sinmezse faslın açılmamasını tercih edebiliriz” dedi. Türkiye’nin pozisyonu Avrupa Birliği Genel Sekreterliği’nin Hazine ve Dış Ticaret Müsteşarlıklarıyla yapacağı ortak çalışmanın sonunda şekillenecek.

Kriterlerde neler var

AB Komisyonu’nun Rekabet faslının açılması için öngördüğü açılış kriterleri şunlar:

Yatırım teşvik paketinin AB’ye tam uyumlu hale getirilmesi.
Envanterde yer alan tedbirlerin bütçe büyüklüklerinin belirlenmesi.
Devlet destekleri alanında ikincil düzenlemeler oluşturulana kadar AB kuralların uygulanacağına dair güçlü bir taahhüdün verilmesi.
İSDEMİR’in özelleştirilmesi sırasında aktarılan kaynağın devlet yardımları olmadığının ispatlanmasına yönelik belgelerin sunulması.
Demir çelik sektöründe AKÇT (Avrupa Kömür ve Çelik Topluluğu) Anlaşmasına aykırı devlet desteklerinin verilmeyeceğine dair yazılı bir taahhüt verilmesi.