Tarım Birliği'nde pahalı gübre zararı 2 trilyon
Güncelleme Tarihi:
Tarım Kredi Kooperatifleri Merkez Birliği yöneticilerinin kendilerine sadece yüksek maaş bağlamakla yetinmedikleri ortaya çıktı. Asıl amacı ortağı olan 1.5 milyon çiftçiye ucuz girdi sağlamak olan Birliğin, kendi fabrikasından bile piyasa fiyatlarının çok üzerinde fiyatla gübre alımı yaptığı belirlendi. Yönetimin bu tutumundan dolayı Birliğin 2 trilyon 76 milyar lira zarara uğratıldığı ileri sürüldü. Birlik yönetiminin tutumu hakkında Tarım Bakanlığı Teftiş Kurulunda soruşturma açıldı.
Tarım Bakanlığından alınan bilgiye göre, Birlik tarafından 1997 ilkbahar dönemi için sağlanan kimyevi gübre fiyatları hem iç, hem de dış piyasanın üzerinde belirlenmiş. Teftiş Kurulu, Birlik içinden ulaştırılan bazı bilgiler üzerinde çalışmalarını yoğunlaştırdı.
Bu bilgilere göre, Tarım Kredi Kooperatifleri (TKK), toplam 76 bin 47 ton aldığı yüzde 26 A. Nitrat Gübresini 203.03 dolardan satın alırken, fabrikanın bayisine aynı gübreyi 160.54 dolardan dolardan sattığı ortaya çıktı.
Bayii kârı konulduğunda bile aradaki farkın kapanmayacağını belirten Bakanlık üst düzey yetkililerden biri, ‘‘Tarım Kredi Kooperatifleri Merkez Birliği, gübre fabrikalarının kendi bayilerine satış fiyatının üzerinde yaptığı alımlar sonucu, ortaklarını 2 trilyon 76 milyar 151 milyon 986 bin 100 lira zarara uğratmıştır'' dedi.
Birliğin büyük ortağı olduğu Gübretaş dışında diğer fabrikalardan yaptığı alımlarda da ortaklarını zarara uğrattığını belirten üst düzey yetkili, ‘‘Henüz diğer fabrikalardan yapılan alımlar üzerindeki çalışmalarımızı tamamlamadık. Ancak Birlik sadece ortaklarını değil devleti de zarara uğratmıştır'' dedi.
Buna bir örnek de veren yetkili, şunları söyledi: ‘‘Tarım Kredi Kooperatifleri, İGSAŞ'tan yüzde 46 Üre gübresinin tonunu 290.86 dolardan almışlar. Nisan ayındaki Dolar kuru 130 bin liradan hesaplanırsa, TKK bu gübrenin tonunu 37 milyon 811 bin 800 liraya maletmiş. Oysa İGSAŞ aynı tarihte bayisine aynı gübreyi 204.44 Dolardan yani 24 milyon 500 bin liradan satmış. Buna yüzde 7 bayi karı, yüzde 5 kota farkı, navlunu ekleseniz bile bunun piyasada satış fiyatı en fazla 29 milyon 130 bin 750 liraya çıkar. TKK'nın nisan ayında alımı ile piyasadaki fiyat arasında ton başına tam 8 milyon 681 bin 50 lira fark var.''
Fabrikadan bayiye tonu 160.54 dolara verilen A. Nitrat Gübresi'ni Tarım Kredi Kooperatifleri Birliği tonu 203.03 dolardan aldı.
Yine fabrikanın bayiye tonu 204.44 dolardan verdiği 46 Üre, Tarım Kredi Kooperatifleri Birliği'ne 290.86 dolara mal oldu.