Soma ders oldu

SOMA faciası sonrası uygulamaya giren zorunlu sigorta amacına ulaştı, şartları yerine getiremeyen maden işletmeleri kapanırken, birçok işletmenin de iş güvenliğine uygun olmadığı tespit edildi. Soma’da 301 madencinin yaşamını yitirdiği kazanın hemen sonrasında yapılan bir düzenleme ile tüm maden işletmelerine, işçilerini kaza sonucu vefat ve sakatlık risklerine karşı sigortalama zorunluluğu getirildi. 2015 Mayıs’ında ise maden çalışanlarına zorunlu ferdi kaza sigortası başladı.

YARISI GÜVENLİ DEĞİL

Sigorta kapsamında, sigorta şirketleri, önce maden işletmelerini iş güvenliği açısından denetliyor, gerekli şartlara uyan işletmelerdeki çalışanlar sigortalanıyor. Çalışma şartları uygun olmayanlar ise sigortalanmıyor ve sigorta olmadığı için de maden işletmesinin faaliyeti durduruluyor. Maden işletmeleri her bir çalışan için yıllık 700 lira prim; sigortacılar da olası bir kazada ölen işçinin ailesine 150 bin lira vefat tazminatı ödüyor. Sakatlık halinde de işçinin kendisine yine 150 bin lira sakatlık tazminatı ödeniyor. Türkiye’de toplam 6 bine yakın maden işletmesinde 120 bine yakın işçi çalışıyor. Soma faciasının ikinci yıldönümünde ise sadece 252 maden işletmesi ve 34 bin 488 maden çalışanı sigortalanabildi. 600’ün üzerinde işletmenin incelemesi yapıldı ve 200’ünün uygun şartlarda faaliyet göstermediği, dolayısıyla da sigortalanamayacağı ortaya çıktı. Sigortalanması gereken 400 işletmeden de sadece yarısı sigortalanabildi, kalanı da henüz sigorta yaptırmadı.

Sigorta uygulaması sonrası hem gerekli şartlara uygun olmadığından hem de sigorta maliyeti yüksek olduğundan 100’e yakın madenin faaliyetini durdurduğunu belirten sigortacılar, bundan sonra da birçok işletmenin faaliyete devam etmeyeceğini vurguluyor.

ÇOĞU MADEN İLK DENETİMDEN GEÇEMİYOR

NEOVA Sigorta Genel Müdürü Özgür Koç, sigorta sayesinde maden işletmesinin hem risk tespitinin yapıldığını hem de işletmelerin 6 ayda bir denetlendiğini söyledi. İşletmelerin yarıya yakınının bu incelemelerden ilk seferde geçemeyerek, iyileştirme çalışmaları yapmak zorunda kaldıklarını belirten Koç, şunları söyledi: “Madenlerin sigorta yaptırması çok da kolay değil. İşletme önce sigorta şirketine başvuruyor, ardından risk inceleme heyeti madeni denetliyor ve asgari sigortalanma şartları yerine getirilmişse, şirket poliçeyi düzenliyor. 6 ayda bir de risk incelemesi tekrar edilerek şartların uygunluğu denetleniyor. Eğer sigortalanmaya uygun değilse, poliçe talebi reddediliyor ve bu durum ilgili kamu kurumlarına yazılı olarak bildiriliyor. Gerekli düzenleme yapılmazsa, işletmenin ruhsatının iptal edilmesi gerekiyor. Sigortalı işletmede kaza olursa, 1.5 milyon TL’ye kadar sigorta şirketi tazminat ödüyor, 1.5 milyonu aşan hasarda ise üzerini Hazine karşılıyor.”

SİGORTA OLSAYDI SOMA’DA45 MİLYON TL ÖDENİRDİ

SİGORTACILAR, şunları söylüyor: “Eğer sigorta Soma faciasından önce başlasaydı, 45 milyon TL sigorta tazminatı ödenecekti. Bunun 1.5 milyonunu madeni sigortalayan şirket, 43.5 milyonunu ise Hazine karşılayacaktı.”