Şok karar ve kararlılık

Güncelleme Tarihi:

Şok karar ve kararlılık
Oluşturulma Tarihi: Nisan 12, 2001 00:00


Borsacılar yeni ekonomik programda hükümetin kararlılığını sergilemesi gerektiğinin altını çiziyor. Borsa uzmanlarına göre bunun için de tercih edilmesi gereken yol "şok kararlar" olmalı.
Haberin Devamı

Yeni rogram Cumartesi günü açıklanacak. Ve artık Türkiye için yeni rotayı görmeye başlayacağız. Fakat borsacılara göre "iflastan" önceki son şansımız olan bu programın "ölü doğmaması" için yapılması ve yapılmaması gereken bir kaç şey var. Borsacılar bunları "şok kararlar" olarak isimlendiriyor.

Perşembe akşam saatlerinde üst düzey borsa aracı kurum yöneticileri ile bu kararların neler olabileceğini konuştuk. Özellikle şu cümle üzerinde neredeyse tüm borsacıların hemfikir olduğu görülüyor: "Hükümet kararlılığını gösterecek tedbirler almalı"

Şok kararlar neler olmalı

Borsacılara göre yeni ekonomik programın uygulama sürecine sorunsuz bir bankacılık sistemi ile başlanmalı. Bu çerçevede:

  • Bankacılık sisteminde rehabilitasyon gerekli. Birleşmeler özendirilmeli
  • Bankaların elindeki TL iç borç kağıtları gönüllü olarak, yani isteyen bankalar için, döviz kağıdı ile değiştirilmeli. Bu çerçevede bankaların pozisyonlarından kaynaklanan sıkıntıların önüne geçilecek.
  • Ortaklardan bankalara ek sermaye sağlanması özendirilerek bankaların sermaye yapısı güçlendirilmeli.
  • Uluslararası finans kurumlarından sağlanacak yardımın bir kısmı da bankacılık sisteminin güçlendirilmesi için kullanılmalı.
  • Kamu bankaları bir an önce özelleştirilerek sistem üzerindeki baskıları kaldırılmalı.

    Gelir yaratıcı kararlar neler olmalı?

    Vergisel düzenlemelerin gelmesi bekleniyor. Bu çerçevede:

  • KDV'de artış gelebilir.
  • Kişisel gelirler üzerindeki vergi artırılabilir
  • Taşıt alımlarında yeni vergiler sözkonusu olabilir Elbette bunlara ek olarak kamunun da ciddi bir kemer sıkma yoluna gitmesi gerekli.

    Diğer beklentiler

    Yukarda sayılan kararlar programda yer alır ve ciddi bir dış kaynak da gelirse dolar fiyatı gerileyebilir. Bu da piyasaların çok kısa bir süre içinde yeniden açılmasını sağlayacak.

    İkinci adımda ise kurda "dalgalı bant" sistemine geçilebileceği belirtiliyor. Kur ile ilgili bir başka beklenti ise "currency board" yani para kurulu oluşturulabileceği yönünde. Ama bu ihtimalin çok da güçlü olmadığı ifade ediliyor.

    Yapılmaması gerekenler

    Bunun yanında bir de yapılmaması gerekenler var. Bu konu ile ilgili çeşitli yapısal düzenlemelerden bahsediliyor ama bu düzenlemelerin tamamı "sermayenin kaçırılmaması" ilkesi üzerine kurulu. Yani yabancı parayı ülkeden kaçıracak düzenlemeler bir anlamda intihar ile eşdeğerli.

    Borsacılar bazı çevrelerin döviz mevduat gelirine vergi getirilmesi yolunda talepleri olduğunu belirterek, "Bu gerçekleşirse ülkeden hızlı bir sermaye çıkışı yaşanır. Bankalardaki DTH toplamı 56 milyar dolar civarında. Bunun yüzde 10'u bile kaçsa yaklaşık 5,6 milyar dolar eder ki Merkez Bankası bile bu tutarı bugün karşılayamaz. Bu tarz düzenlemelerden kesinlikle uzak durmak gerek" yorumunu yapıyor.

    Deniz Bayramoğlu

  • Haberle ilgili daha fazlası:

    BAKMADAN GEÇME!