Sigara ve alkolün cazibesi

Dün yapılan vergi artışları ile birlikte, kaçakçılar açısından sigara ve alkolün cazibesi, biraz daha arttı.Sigara ve alkoldeki ÖTV artışı Hürriyet okurları için sürpriz değil. 9 Kasım 2004 günü yayınlanan ‘ÖTV Artışı Özelleştirmeyi Baltalıyor’ başlıklı yazımızda: ‘2005 yılı bütçe tasarısına göre, sigara ve alkollü içkiden alınacak olan ÖTV gelirinde, 2004’e kıyasla yüzde 50 artış bekleniyor. Bu da sigaranın özelleştirilmesini baltalayacak’ demiştik. O tarihte yetkililer ‘Yok böyle bir şey, artış olmayacak’ demişlerdi ama dünkü vergi artışları, bizi doğruladı. Dün artışın ilk dalgası geldi. Bunu 2005’in sonuna kadar yapılacak, diğer artışlar izleyecek.Son vergi artışlarına göre, sigaradaki vergi yapısı tabloda gösterilmiştir. Tablodan da farkedileceği gibi, yapılan ÖTV artışı ve ÖTV’li tutar üzerinden hesaplanan KDV ile birlikte bugün itibariyle; - Vergisiz sigara bedelinin Tekel 2000’de yüzde 757’si, Samsun 216’da yüzde 93’ü, Marlboro’da yüzde 414’ü, Vinston’da yüzde 714’ü kadar vergi var. - Toplam satış bedelinin ise Tekel 2000’de yüzde 80’ini, Samsun 216’da yüzde 93’ünü, Marlboro’da yüzde 81’ini, Vinston’da ise yüzde 93’ünü vergiler oluşturuyor.Görünen o ki Tekel sigaralarında ve yabancı sigaralarda, kısa süre içinde zam yapılması gerekiyor.İKİ AYRI DARBE1- ÖTV Artışı Özelleştirmeyi Olumsuz EtkileyecekSigaradaki özelleştirme için, 16 Şubat 2005’e kadar teklif alınacaktı. Şimdi belki de süre uzatılacak. Ancak, talepte bulunacak olanlar, yapılan ve yapılacak zamları görünce, bir kısmı frene basacak bir kısmı da daha düşük teklif verecek. Sigaranın vergisi ve kaçağı böylesine artarken, TEKEL’in özelleştirmesine kim talip olur? Olsa da gerçek değerini verir mi? Bu aşamada, vergi artışlarına bakınca, ‘Tekel’in özelleştirilmesinden vazmıgeçildi?’ sorusu akla geliyor.2- Kaçakçılık Artacak Başlıkta da belirttiğimiz gibi, kaçakçılar yönünden, sigara ve içki kaçakçılığının cazibesi artacak. Tekel Genel Müdürü’nün açıklamasına göre, ülkemize yılda 2025 bin ton kaçak sigara giriyor. Bundan kaynaklanan vergi kaybı da bir katrilyon lirayı (1 milyar YTL’yi) buluyor. Kaçakçılar, bir konteynırdan 500 bin ila 1 milyon dolar gelir sağlıyorlardı. Şimdi daha da artacak. Vergi oranlarının yüksekliği, kaçakçılığı teşvik edecek.Benzer durum, içki için de geçerli. Birada yüzde 50, şarapta yüzde 120, rakıda yüzde 26, votka ve viskide yüzde 22, likörde yüzde 15 vergi artışı yapıldı. Şimdi ne olacak? İçki kaçakçılığı daha da artacak.Paul Leroy Beaulieu’nun dediği gibi, ‘Fazla vergi, vergiyi öldürür.’Sigara, içki ve akaryakıtta Dimyat’a pirince giderken, evdeki bulgurdan oluyoruz...