Şarık Tara’yı kaybettik
Güncelleme Tarihi:
ENKA Holding’in kurucusu Şarık Tara, 88 yaşında hayata gözlerini yumdu. Makedonya’nın başkenti Üsküp’te doğan Tara, 12 yaşında İstanbul’a göç etmiş, Türkiye’de kendisine yeni bir hayat kurmuştu. 1957 yılında eniştesi Sadi Gülçelik ile birlikte ENKA’yı kuran Tara, bir röportajında, “ENKA’yı bir dünya şirketi yapmak için çok çalıştım ve muvaffak oldum” demişti.
ÜNLÜ iş insanı ENKA Holding kurucusu ve ENKA Holding Fahri Başkanı Şarık Tara dün 88 yaşında çoklu organ yetmezliği nedeniyle hayatını kaybetti... Şarık Tara, ‘suyun öte yanından’ gelenlerdendi... Soyadları Karadağ’daki Tara Dağı ve Tara Nehrinden geliyordu. 1930’da Makedonya’nın başkenti Üsküp’te doğmuş, daha 12 yaşındayken, ailesi onu 2. Dünya Savaşı’ndan kaçırarak, Bulgar pasaportuyla İstanbul’daki dayısının yanına göndermişti. Ailenin diğer bireyleriyle ancak iki yıl sonra İstanbul’da buluşabilecekti. Ancak her göç gibi bu göçün de bedeli vardı. Hayata tutunmak için annesinin Kapalıçarşı’da satılan aile yadigarı mücevherleri ve ipek halıları gibi. Şarık Bey bu yolculuğun, bu göçün ruhunda açtığı yarayı ‘birdenbire varlıktan adeta yokluğa yuvarlandım’ diye tanımlayacaktı.
Eğitimini hep çalışarak sürdürdü. Şişli Terakki Lisesi’nden sonra, inşaat mühendisliği hayalini gerçekleştirmek için İstanbul Teknik Üniversitesi’ne (İTÜ) girdi, 1954’te de mezun oldu. Anılarında, “İTÜ’lü olmak benim bütün hayatımın gidişatını belirledi” diyecek ve şöyle devam edecekti: “1957 yılında sınıf arkadaşım, yakın dostum ve eniştem Sadi Gülçelik’le birlikte ENKA’yı kurdum. ENKA’yı bir dünya şirketi yapmak için çok çalıştım ve muvaffak oldum.”
ENKA: ENİŞTE KAYINBİRADER
Enişte ve kayınbirader sözcüklerinin ilk hecelerinden oluşturularak doğan ENKA, bir dünya şirketi olmuştu ve bu başarı siyasetçilerin de ilgisini çekiyordu. Şarık Tara, farklı dönemlerde İTÜ’den mezun olmuş iki siyasi liderden siyasete katılma daveti alıyordu. Önce Süleyman Demirel “Gel partiye katıl” dedi, kibarca reddetti. Sonra bir gün Turgut Özal, kabinesinde Dışişleri Bakanı olmasını istedi. Onu da kabul etmedi. Hayatını kitaplaştıran Çiğdem Tüzün’e bir tek bu teklifi kabul etmediği için üzgün olduğunu açıklayacaktı.
Tara, ülkenin en önemli sorunlarından Kürt sorununa, tıpkı yakın dostu Özal gibi pragmatik biçimde yaklaşıyordu. Hürriyet’ten İpek İzci’ye hayat hikayesinin toplandığı ‘Şarık Tara Anlatıyor’ kitabı vesilesiyle verdiği mülakatta, bu görüşlerini şöyle aktarıyordu:
“Türkiye’de 15 milyon kürt olduğu söyleniyor. Birlikte yaşamayı öğrenmemiz lazım. Yaşamım boyunca her sorunun diyalogla çözülebileceğine inandım. Hep barıştan yana oldum. Anadilde eğitim, eşitlik insanların en doğal hakları. Bunları alevi, kürt demeden herkese sağlamak lazım. Maalesef, Türkiye’nin bu konudaki karnesi iyi değil.”
ENKA, Türkiye’nin gerçek anlamda dünya şirketi olabilmiş bir yapı markası olduysa, Şarık Bey’in bunda büyük katkısı var. ENKA en büyük işlerini Rusya’da yaptı. Bugün Rusya Federasyonu’nun pek çok yönetim binasında Moskova’nın bulvarlarında ENKA’nın imzası var.
200 BİN KİŞİYE İSTİHDAM SAĞLADI
ENKA yurtdışında başta Rusya olmak üzere, Romanya, Suudi Arabistan, Kazakistan, Hollanda, Arnavutluk, Nepal, Mali, Sierra Leone, Kamerun, Cezayir, Libya, Tacikistan, Ukrayna, Umman gibi 30’u aşkın ülkede bugüne kadar 500’e yakın proje yürüttü. 200 bini aşkın kişiyi yurtdışı projelerinde çalıştırdı. ENKA, yıllar içinde Türk mühendisleri için adeta ikinci bir okul oldu. Ve derler ki, bir zamanlar ENKA’da çalışmamış inşaat şirketi yöneticisi yok gibidir. Örneklemek gerekirse, bu isimlerden birisi de Rönesans İnşaat’ın patronu Erman Ilıcak’tır.
‘GENÇLERE İNANDIM’
ŞARIK Tara, 2014’te 37.6 milyon TL ile Türkiye’nin en fazla vergi veren kişisi olmuş, Forbes Türkiye’nin 2017’de hazırladığı ‘En Zengin 100 Türk’ listesinde 2.4 milyar dolar servetiyle üçüncü sırada yer almıştı. Koltuğunu 56 yaşındayken, oğlu Sinan Tara’ya devretmişti. Neden bu kadar erken devrettiniz sorusuna da şu yanıtı vermişti: “Gençler gelsin diye. İnan bana. Ben her zaman gençlere inandım ve onlara inisiyatif verdim. ENKA hep gençlerin yönetimde olduğu bir şirket oldu. Şirketi 27 yaşındayken kurdum, Sinan 26’sında genel müdürlüğü üstlendi. Torunum Mehmet de 29 yaşında bu göreve geldi.”
CENAZE TÖRENİ CUMARTESİ
ENİŞTESİ ve ortağı Sadi Gülçelik’i bir uçak kazasında kaybetti. Onun anısını kültür, sanat, spor alanında kurduğu Sadi Gülçelik tesislerinde yaşatacaktı. Rumeli’den hiç kopmadı. Rumeli Yönetici ve İş Adamları Derneği üyesi ve derneğin Yüksek İstişare Konseyi Başkanı’ydı. Kurduğu ENKA Vakfı’nın üç okulu ve spor tesisleri vardı. Binlerce öğrenciye burs veriyordu. Şarık Tara Türk işdünyasının ismi gibi nadir bulunabilecek insanlarındandı... Şarık Tara’nın cenazesi cumartesi günü öğle namazının ardından toprağa verilecek.