Program 2001 yılında öngörüldüğü şekilde devam edecek

Yapısal reform programının kararlılıkla sürdürülmesi gereğine de işaret eden Demiralp, özelleştirme çalışmalarının, 2001 yılında da, programda öngörüldüğü şekilde sürdürüleceğini belirtti. Demiralp, IMF Türkiye Masası Şefi Carlo Cottarelli ile ortaklaşa düzenlediği basın toplantısında, kamu kesimi dengesi ve mali politikalara ilişkin bilgi verirken, 2001 yılı programında genel kamu dengesinin, diğer makro hedeflerle tutarlı olacak şekilde hazırlandığını belirtti.

Genel kamu dengesini oluşturan en önemli unsurlardan "konsolide bütçe, KİT ve fon hesaplarının" tümünde 2001 yılında, program çerçevesinde iyileştirmeler beklediklerini anlatan Demiralp toplam kamu kesimi faiz dışı fazlasının 2000 yılında GSMH'nin yüzde 3'ü civarında olması beklenirken, 2001 yılında da yüzde 5'i kadar öngörüldüğünü kaydetti.

Konsolide bütçe faiz dışı fazlasının GSMH'ye oranında, özelleştirme gelirleri hariç 2000 yılında yüzde 4.8 olarak gerçekleşme beklendiğini belirten Demiralp, 2001 yılında bu oranın yüzde 5.6 olarak öngörüldüğünü bildirdi. Demiralp, bütçe açığının GSMH'ye oranının ise 2000 yılında yüzde 9.3 civarında beklendiğini, 2001 yılında bu oranın büyük bir gerileme göstererek yüzde 3.4'e kadar düşeceğini belirtti.

2001 bütçesi hükümetin kararlılığının göstergesi

2001 yılı bütçesinin, enflasyonla mücadele programı doğrultusunda hazırlandığını ve hükümetin program uygulamasındaki kararlılığının bir göstergesi olduğunun görüldüğüne işaret eden Demiralp, sözlerini şöyle sürdürdü:

"2000 yılında gelirlerde gösterilen olumlu performans ile harcamalarda sağlanmış olan disiplin, 2001 yılında da sürdürülecektir. Bununla ilgili çalışmalar, Maliye Bakanlığı tarafından yürütülmektedir. 2001 yılı bütçesine sadece önümüzdeki bir yılın mali çerçevesi olarak değil, Türkiye'yi Avrupa Birliği'ne taşıyacak uzun dönemli bir çabanın ürünü olarak bakmak faydalı olacaktır. Bunun da bizi ekonomik ve parasal birlik yolunda Maaschrit kriterlerine yaklaştıracağı aşikardır."

Yapısal reformlar devam edecek

Makro ekonomik istikrarın desteklenmesi ve sürdürebilir bir büyümenin temellerini oluşturmak amacıyla, yapısal reform programının kararlılıkla sürdürülmesi gerektiğini ifade eden Demiralp, bu kapsamda "sosyal güvenlik sisteminin mali dengelerini ve mali sektörü güçlendirecek, para sektörünü modernleştirecek ve enerji sektörüne özel kesim katılımını artıracak" reformların sürdürülmesi gerektiğini bildirdi.

Ayrıca, özellikle enerji sektöründe faaliyet gösteren KİT'lerin (TEAŞ ve TEDAŞ gibi) mali yapılarının güçlendirilmesine önem verildiğini belirten Demiralp, "bu bağlamda KİT'lerin finansman açıklarının azaltılması amacıyla birtakım önlemler getirilmekte olup 2001 yılında KİT'ler sıkı bütçe politikasına uyumlu faaliyetlerini sürdüreceklerdir. Harcamaları içerisinde önemli bir yer tutan personel harcamalarının kontrol altında tutulması amacıyla, personel alımlarıyla ilgili kısıtlamalara önümüzdeki yıl da devam edilecektir. KİT'ler fiyat ayarlamalarını, hedef enflasyon ve maliyetleri de dikkate alarak belirleyeceklerdir. 2001 yılında KİT'lerin yapısal sorunlarının çözümüne ağırlık verilerek etkin ve verimli çalışmalar sağlanacaktır" diye konuştu.

2001 yılında iç borçlanmaya ağırlık verilecek

Basın toplantısında iç ve dış borçlanmaya ilişkin de bilgi veren Hazine Müsteşarı, programın açıklanmasını takiben oluşan ve devam eden güven ortamı sonucunda hızlı bir düşüş gösteren nominal ve reel faizler ile faiz ödemelerinin bütçe üzerindeki yükünün 2001 yılında büyük ölçüde hafifleyeceğini bildirdi. Demiralp, bu konuda şunları söyledi:

"Yılın 10 ayında toplam iç borçlanma, itfa toplamının yaklaşık yüzde 72'si civarında gerçekleşmiş ve iç borç sarmalının büyümesi önlenmiştir. 2001 yılında da, yüzde 75'lik oran uygulamasına devam edilecektir. Bu çerçevede 2001 yılı için 38 katrilyon civarında tahmin ettiğimiz toplam iç borç itfasının, sadece 28 katrilyonluk kısmı için iç borçlanma yoluyla sağlanmaya gidilecektir. İçinde bulunduğumuz yıl tahvil ihracı suretiyle dış borçlanma 7.5 milyar dolar düzeyinde gerçekleşmiştir. 2001 yılında da aynı miktarda dış borçlanma yoluna gidilecektir. Öte yandan borçlanma kurallarının günün gelişen kurallarına göre açık bir şekilde tanımlamak ve uyguladığımız program orta dönem hedeflerini gerçekleştirmek amacıyla, kamu finansmanı ve borç yönetimi kanunu hazırlıkları sürdürülmektedir."

1 Temmuz 2001'de yeni sisteme geçiliyor

Demiralp, kur ve para politikasıyla ilgili olarak da, ilan edilmiş bulunan hedefler ve performans kriterlerinin de başarıyla tutturulduğunu belirtti.

Ayrıca Merkez Bankası'nın 1 Temmuz 2001 tarihinden itibaren başlayacak kademeli genişleyen kur sistemi-kur rejimi süresince uygulanacak politikaları kamuoyuna açıklandığını hatırlatan Demiralp, bunun yanı sıra 2001 yılı ortasından sonra para politikası yönetiminde artacak olan esneklikle beraber, enflasyon hedeflemesine geçilmesi sürecinde yeni bir Merkez Bankası kanunu çıkarılmasının sağlanacağını bildirdi. Demiralp, bu kanun ile bir taraftan fiyat istikrarı amaçlanırken, diğer taraftan Merkez Bankası yasasının Maaschritch kriterine uygunluğunun sağlanmış olacağını belirtti.

Özelleştirmeden 3.5 milyar dolarlık nakit girişi

Uygulanan ekonomik programın bir diğer ayağının da özelleştirme olduğuna dikkati çeken Demiralp, bu kapsamdaki faaliyetler sonucunda, bugüne kadar gerçekleştirilen en yüksek özelleştirme gelirinin temin edildiğini bildirdi.

2000 yılında sonuçlandırılan özelleştirme faaliyetleriyle, bugüne kadar 3.5 milyar nakit girişi sağlandığını anlatan Demiralp, 2001 yılında gerçekleştirilecek faaliyetler sonucunda gelecek yıl GSMH'nin yüzde 3.5'i kadar, (yaklaşık 6 ile 7 milyar dolar civarında) bir özelleştirme geliri (GSM gelirleri hariç) hedeflendiğini söyledi. Demiralp, şöyle devam etti:

"Başarılı bir biçimde ihalesi tamamlanan GSM lisans satışından bugüne kadar 500 milyon dolar gelir elde edilmiştir. Bedelin geri kalan bölümü, 2001 yılı başlarında tahsil edilecektir. Özelleştirme çalışmaları 2001 yılında da programda öngörüldüğü şekilde sürdürülecektir. Söz konusu özelleştirme programının en önemli unsuru olan Telekom'un özelleştirmesine hız verilmiş olup, hisse satışları için gereken koşulların sağlanması Aralık ayı içerisinde gerçekleştirilecek ve ihalenin, 2001 yılı Mart ayı sonuna kadar tamamlanmasına çalışılacaktır."

Bankacılık sektörü yeniden yapılandırılıyor

Bankacılık sektöründeki gelişmelere de değinen Demiralp, Bankacılık Düzenleme ve Denetleme Kurulu'nun açıkladığı gibi, Tasarruf Mevduatı Sigorta Fonu kapsamında yer alan 10 bankanın tasfiyesi için yeniden yapılanma planı hazırlık çalışmalarının sürdürüldüğünü hatırlattı.

Söz konusu bankalarla ilgili işlemlerin, 2001 yılı içerisinde tamamlanmasının öngörüldüğüne dikkati çeken Hazine Müsteşarı, şunları söyledi:

"Bu çerçevede Tasarruf Mevduatı Sigorta Fonu'na verilecek 6.1 milyar dolar değerindeki borcun; 3 milyar dolarlık kısmı Türk lirası, kalan bölümü ise dolar cinsinden olacaktır. Tasarruf Mevduatı Sigorta Fonu'nun geri ödemeleri, 2002 yılının Aralık ayında başlayacak olup on yıllık bir döneme yayılacaktır.

Bankalar, söz konusu tahvilleri repo piyasasalarında kullanmakla elde edecekleri likidite sayesinde, yüksek faizli mevduata olan bağlılıklarını azaltacaklardır. Söz konusu bankaların mali durumlarının düzeltilmesiyle birlikte, mali piyasalar rahatlayacaktır. 2001 yılı kamu bankalarının yeniden yapılandırılmaları açısından önemli bir yıl olacaktır. Bu kapsamda gerekli olan düzenleme genel kurulda görüşülmektedir. Söz konusu bankaların yeniden yapılanma sürecine parelel olarak Halk Bankası'yla Ziraat Bankası'nın görev zararlarının hazine kağıdı ihracı suretiyle tasfiye edilmesi öngörülmektedir."

2001 yılında fonların tasfiyesi tamamlanacak

Demiralp, fonlara ilişkin bilgi verirken de, ekonomik programın başarısında, uygulamaların şeffaf olmasının en önemli unsur olduğuna dikkat çekti, bu kapsamda bugüne kadar 2'si bütçe dışı olmak üzere 27 fonun kapatıldığını söyledi.

Geriye kalan fonların program hedefleri çerçevesinde tasfiye işlemlerinin, kademeli olarak 2001 yılının ilk yarısında bitirilmesinin planlandığını anlatan Demiralp, şeffaflığın sağlanabilmesi çerçevesinde, kamu finansmanı ve borç yönetimi kanunu ile Merkez Bankası kanununun yasalaşmasının da büyük önem taşıdığını söyledi. Demiralp, konuşmasının sonunda şunları kaydetti: