Prim borçları yeniden yapılandırılıyor
Güncelleme Tarihi:
Oluşturulma Tarihi: Ekim 25, 2005 16:44
Çalışma Bakanı Murat Başesgioğlu, özel sektörün SSK ve Bağ-Kur’a 1 Mart 2005 itibariyle olan toplam 21.3 milyar YTL’lik prim borcunun yeniden yapılandırma kapsamına alındığını açıkladı.
Başesgioğlu düzenlediği basın toplantısında, SSK ve Bağ-Kur prim alacaklarının yeniden yapılandırılmasına ilişkin çalışmanın tamamlandığını, Çalışma Bakanlığı, Hazine ve Maliye Bakanlığı’nca ortaklaşa yürütülen çalışmalar sonucunda hazırlanan tasarı taslağının Bakanlar Kurulu’na sevk edildiğini bildirdi.
"AF DEĞİL, BORÇ YAPILANDIRMA TASARISI"
Hazırlanan tasarının sadece bir borç yapılandırma tasarısı olmadığını, öncekilerden farklılık gösterdiğini ifade eden Başesgioğlu, bundan sonra sosyal güvenlik kuruluşlarına borç stoku birikmemesi için alınması gereken önlemleri ve disiplinleri de içinde barındırdığını anlattı. Başesgioğlu, "Bunu bir af olarak takdim etmek ve görmek mümkün değidir. Bu bir borç yapılandırmasıdır. Sosyal güvenlik kuruluşlarının alacakları diğer kamu alacaklarından farklılık arzetmektedir. Çünkü bu konularda biriken paralar vatandaşımızın, işçimizin, Bağ-Kur’lumuzun işverenimizin devlete emanet ettiği paralardır" dedi. Başesgioğlu, bir soru üzerine, bugüne kadar yapılan düzenlemelerin bir alışkanlık yarattığını, ancak bu son düzenlemede bu alışkanlıklardan vazgeçilmesini sağlayıcı maddeler bulunduğunu anlattı.
Başesgioğlu, yapılan bu düzenlemeyle yeni sosyal güvenlik reformuna, mevcut sistemin sorunlarının olabildiğince az yansımasını sağlamayı amaçladıklarını belirterek, "Onun için de Bağ-Kur’un SSK’nın borçlarının ne kadar azaltabilirsek, ne kadar sorunsuz yeni yapıya aktarabilirsek, yeni sosyal güvenlik sistemimizin mali sürdürülebilirliğini görmemiz mümkün olacaktır" dedi.
TOPLAM BORÇ 21.3 MİLYAR DOLAR
Başesgioğlu, yeniden yapılandırma kapsamında 2005 yılı mart ayı itibariyle özel sektörden SSK’nın 4.6 milyar YTL, Bağ-Kur’un da 16.7 milyar YTL prim alacağı bulunduğunu, buna göre toplam 21.3 milyar YTL’lik prim alacağının yeniden yapılandırma kapsamına girdiğini kaydetti. Başesgioğlu, Bağ- Kur alacaklarının 21 milyar YTL olduğu şeklinde haberler bulunduğuna da dikkat çekerek, Bağ-Kur genel Müdürlüğü’nün yürüttüğü borç güncelleştirme çalışmaları sonucunda alacağın 16.7 milyar YTL olduğunun belirlendiğini kaydetti. Başesgioğlu, borcun ne kadarının terkin edileceğinin ise yapılacak başvurulara göre belirleneceğini söyledi.
"YÜZDE 59’UNUN 50 BİN YTL VE ALTINDA BORCU VAR"
Başesgioğlu’nun verdiği bilgiye göre, SSK’da 2005 mart ayı itibariyle özel sektör borçlu dosyası 1 milyon 446 bin 735 düzeyinde bulunuyor. Toplam özel sektör borçlu dosya sayısının yüzde 59’una denk gelen 1 milyon 440 bin 476 dosyanın 50 bin YTL ve altında borcu bulunanlar oluşturuyor. 50 bin YTL üstünde borcu bulunan özel sektör dosya sayısı ise toplamın yüzde 40.7’sine denk geliyor ve 6 bin 259 düzeyinde bulunuyor.
Yeniden yapılandırma kapsamında Bağ-Kur kapsamında takip edilen prim ve sosyal güvenlik destek primi borçları, SSK kapamında takip edilen özel sektör işverenlerinin sigorta primi, sosyal güvenlik destek primi, işsizlik sigortası primi, idari para cezası borçlarıyla, SSK kapsamında özel bina inşaatı ve ihale konusu işlerden dolayı fark işçilik tutarı üzerinden hesaplanacak borçları kapsayacak.
Bağ-Kur’da tüm borçlar, SSK’da ise borç aslı 50 bin YTL altında olanlar için borç asıllarına 1998 yılı sonuna kadar gecikme cezası, 1999 yılından başvuru tarihine kadar ise gecikme cezası oranları yerine enflasyon oranı uygulanarak yeniden hesaplanacak. Bu hesap sonucu borcun ait oluduğu döneme bağlı olarak toplam borç tutarından farklı olanlardan terkin söz konusu olacak.
SSK’da borç aslı 50 bin YTL üzerinde olanlar için Maliye Bakanlığı’nca "çok zor durum halinin" belirlenmesi için kullanılan likidite rasyosu esas alınarak borçlu kurumun mali durumuna bağlı olarak yüzde 30’a kadar terkin yapılabilecek. Bilanço esasına göre defter tutan işverenler için kısa vadeli yabancı kaynakların bilançoları içerisindeki oranı 0.50-0.40 arasında olanlar borçlarının yüzde 10’u, 0.39-0.30 arasında olanlar yüzde 20’si ve 0.29’un altında olanların ise yüzde 30’u terkin edilecek. Bunların dışında kalan işverenler için mali durum bildirimine göre kısa vadeli borçlar oranı 0.30-0.20 arasındakilerin borçlarının yüzde 10’u, 0.19-0.10 arasındakilerin yüzde 20’si ve 0.9 ve altındakilerin ise borçlarının yüzde 30’u silinecek. Bu iki durumdaki işverenlerden 1 Ocak 2005 tarihinden önce vergi mükellifiyeti sona ermiş ya da haklarında iflas kararı verilmiş olanların boçlarının yüzde 30’u terkin edilecek.
ÖDEME ŞEKLİ VE TAKSİT DÖNEMİ FAİZİ
Borcun ağırlıklı yaşına göre taksit sayısı belirlenecek. Taksit sayısı en fazla 36 ay olacak. Taksitlendirme farkı 12 ayda ödenirse yıllık yüzde 5, 12 ayı aşan sürede ödenirse yıllık yüzde 6, 24 ayı aşan sürede ödenirse yıllık yüzde 7 olacak. Taksitlendirme süresinde taksitlendirilmiş borçlara Hazine borçlanma faizi (DİBS) uygulanmayacak.
Başesgioğlu, yeni yapılandırmadan yararlanacak sigortalılara da uyarıda bulundu. Başesgioğlu, sigortalıların borçlarını peşin ya da kısa sürede ödemelerinin kendi yararlarına olacağını söyledi.
BAŞVURU SÜRESİ
Başesgioğlu’nun verdiği bilgiye göre, ödeme kolaylığından yararlanmak için yasanın yürürlüğe gireceği tarihi işleyen aybaşından itibaren iki ay içinde başvurulabilecek. Bu süreyi 1 ay uzatmaya SSK ve Bağ-Kur yönetim kurulları yetikili olacak.
TAKSİTLERİN AKTASILMASI
Taksitlendirmeden kaynaklanmış yükümlülüklerini bir takvim yılında 3 defa aksatan veya taksitlendirme süresi içinde tahakkuk edecek cari ay borçlarını bir takvim yılında 2 defa ödemeyenler yasa hükümlerinden yararlanılamayacak. Bu sınırlar içinde taksit ödemelerini yerine getiremeyenlere, DİBS aylık ortalama faiz oranına 1 puan eklenerek bileşik bazda gecikme zammı uygulanacak ve böylece bu borçluların sistemde kalmalarına olanak tanınacak.
BAĞ-KUR’LULARIN SAĞLIK HİZMETİDEN YARARLANMASI
Toplam borçlarının yüzde 50’sini peşin olarak ödeyen veya taksitlendirilmiş borçlarının yarısını ödeyen Bağ- Kur’lular sağlık hizmetinden yararlanabilecekler.
5 YILDAN FAZLA PRİM ÖDEMEYEN BAĞ-KUR’LULAR DİKKAT
Başesgioğlu’nun verdiği bilgiye göre, beş yıl ve daha fazla süreye ilişkin prim borcu bulan Bağ-Kur’luların, tebliğ edilen süre içerisinde borçlarını ödememeleri durumunda sigortalılığı durdurulacak. Prim borcunun ait olduğu süreler sigortalılık süresi olarak değerlendirilmeyecek ve bu sürelere ilişkin Kurum alacakları takip edilmeyecek. Ancak sigortalı veya hak sahipleri daha sonra sigortalının en son bulunduğu basamağın başvuru tarihindeki değeri üzerinden hesaplanacak borç tutarlarını tebliğ tarihinden itibaren üç ay içinde ödedikleri takdirde bu süreler sigortalılık süresi olarak değerlendirilecek.
Başesgioğlu, bir soru üzerine Bağ-Kur’a 5 yıldan fazla prim borcu olan sigortalı sayısının 1 milyon 400 bin kişi civarında olduğunu, ancak güncelleştirme çalışmalarının devam ettiğini kaydetti. Toplam üç aylık prim borcu bulunan Bağ-Kur sigortalılarına izleyen bir ay içinde Kurumca tebligat yapılacak. Ödenmemesi durumunda takip eden üç ay içinde borç bildirimi yapılacak. Bildirimde belirtilen sürede borcun ödenmemesi durumunda sigortalı aleyhine icra takibi başlatılacak.
Söz konusu düzenlemeyle, SSK haciz bildirilerinin banka şubeleri veya genel müdürlüklerine doğrudan tebliğ olanağı ve ayrıca, bankalara Bağ-Kur borçlularıyla ilgili talep edilecek bilgi ve belgelerin en geç yedi iş günü içinde verme zorunluluğu da getiriliyor. Başesgioğlu, yeniden yapılandırma kapsamında halen ilk ayda yüzde 10 olan gecikme zammının üç aylık sürede her ay için yüzde 3 olarak değiştirildiğini açıkladı. Söz konusu düzenlemeye göre kurumlar prim alacaklarının takip ve tahsilinde alacaklarını yaş ve miktarına göre sınıflandırarak, en yeni ve en büyük miktarlı alacaklara öncelik verecekler. Denetlenecek sektörler her yıl için belirlenecek risk değerlendirme kriterlerine göre sınıflanarak riskli sektörlerin denetimine öncelik verilecek. Kamu denetim elemanları, kendi mevzuatları uyarınca yapacakları her türlü inceleme ve denetimleri sırasında ilgililerin Bağ-Kur’a kayıt ve tescilinin olup olmadığını da incelemeye yetkili olacak.
PRİM BORCU OLAN TEŞVİKTEN YARARLANAMAYACAK
Prim borçlarını ödemeyen ve yasa hükümlerinden yararlanmak için başvurmayan yada başvurdurduğu halde yükümlülüklerini yerine getirmeyen borçlular, üretim, yatırım ve benzeri faaliyetler için sağlanan devlet yardımlarıyla teşvik ve desteklerden yararlandırılmayacak ve böylece düzenli prim ödemeye teşvik edilecek. Bağ-Kur kapsamındaki sigortalıların 31 Aralık 2006 tarihine kadar, basamak ve prim borçlarını etkilemeyecek.
İŞÇİLERİN İKRAMİYELERİ BAYRAM ÖNCESİ ÖDENECEK
Başesgioğlu, kamu kesiminde çalışan işçilerin ikramiyelerinin 2005’teki bölümünün Ramazan Bayramı öncesinde ödenmesine ilişkin kararın Bakanlar Kurulu’nda imzaya açıldığını ve en kısa zamanda tamamlanacağını açıkladı.
Başesgioğlu, sosyal güvenlik reformunun IMF’yle yürütülen birinci ve ikinci gözden geçirmelerin ön koşulu olmaktan çıktığını anlatan Başesgioğlu, gerek Hazine, Maliye gerekse uluslararası kuruluşları bu reformun 72 milyonluk bir nüfusu ilgilendiren bir dönüşüm projesi olduğu ve geniş bir şekilde tartışılması gerektiği konusunda ikna edildiğini kaydetti. Başesgioğlu, söz konusu reformun 1 Kasım’da yapılacak Ekonomik ve Sosyal Konsey toplantısında da sosyal taraflarla birlikte masaya yatıralacağını anımsattı.
(ANKA)
"AF DEĞİL, BORÇ YAPILANDIRMA TASARISI"
Hazırlanan tasarının sadece bir borç yapılandırma tasarısı olmadığını, öncekilerden farklılık gösterdiğini ifade eden Başesgioğlu, bundan sonra sosyal güvenlik kuruluşlarına borç stoku birikmemesi için alınması gereken önlemleri ve disiplinleri de içinde barındırdığını anlattı. Başesgioğlu, "Bunu bir af olarak takdim etmek ve görmek mümkün değidir. Bu bir borç yapılandırmasıdır. Sosyal güvenlik kuruluşlarının alacakları diğer kamu alacaklarından farklılık arzetmektedir. Çünkü bu konularda biriken paralar vatandaşımızın, işçimizin, Bağ-Kur’lumuzun işverenimizin devlete emanet ettiği paralardır" dedi. Başesgioğlu, bir soru üzerine, bugüne kadar yapılan düzenlemelerin bir alışkanlık yarattığını, ancak bu son düzenlemede bu alışkanlıklardan vazgeçilmesini sağlayıcı maddeler bulunduğunu anlattı.
Başesgioğlu, yapılan bu düzenlemeyle yeni sosyal güvenlik reformuna, mevcut sistemin sorunlarının olabildiğince az yansımasını sağlamayı amaçladıklarını belirterek, "Onun için de Bağ-Kur’un SSK’nın borçlarının ne kadar azaltabilirsek, ne kadar sorunsuz yeni yapıya aktarabilirsek, yeni sosyal güvenlik sistemimizin mali sürdürülebilirliğini görmemiz mümkün olacaktır" dedi.
TOPLAM BORÇ 21.3 MİLYAR DOLAR
Başesgioğlu, yeniden yapılandırma kapsamında 2005 yılı mart ayı itibariyle özel sektörden SSK’nın 4.6 milyar YTL, Bağ-Kur’un da 16.7 milyar YTL prim alacağı bulunduğunu, buna göre toplam 21.3 milyar YTL’lik prim alacağının yeniden yapılandırma kapsamına girdiğini kaydetti. Başesgioğlu, Bağ- Kur alacaklarının 21 milyar YTL olduğu şeklinde haberler bulunduğuna da dikkat çekerek, Bağ-Kur genel Müdürlüğü’nün yürüttüğü borç güncelleştirme çalışmaları sonucunda alacağın 16.7 milyar YTL olduğunun belirlendiğini kaydetti. Başesgioğlu, borcun ne kadarının terkin edileceğinin ise yapılacak başvurulara göre belirleneceğini söyledi.
"YÜZDE 59’UNUN 50 BİN YTL VE ALTINDA BORCU VAR"
Başesgioğlu’nun verdiği bilgiye göre, SSK’da 2005 mart ayı itibariyle özel sektör borçlu dosyası 1 milyon 446 bin 735 düzeyinde bulunuyor. Toplam özel sektör borçlu dosya sayısının yüzde 59’una denk gelen 1 milyon 440 bin 476 dosyanın 50 bin YTL ve altında borcu bulunanlar oluşturuyor. 50 bin YTL üstünde borcu bulunan özel sektör dosya sayısı ise toplamın yüzde 40.7’sine denk geliyor ve 6 bin 259 düzeyinde bulunuyor.
Yeniden yapılandırma kapsamında Bağ-Kur kapsamında takip edilen prim ve sosyal güvenlik destek primi borçları, SSK kapamında takip edilen özel sektör işverenlerinin sigorta primi, sosyal güvenlik destek primi, işsizlik sigortası primi, idari para cezası borçlarıyla, SSK kapsamında özel bina inşaatı ve ihale konusu işlerden dolayı fark işçilik tutarı üzerinden hesaplanacak borçları kapsayacak.
Bağ-Kur’da tüm borçlar, SSK’da ise borç aslı 50 bin YTL altında olanlar için borç asıllarına 1998 yılı sonuna kadar gecikme cezası, 1999 yılından başvuru tarihine kadar ise gecikme cezası oranları yerine enflasyon oranı uygulanarak yeniden hesaplanacak. Bu hesap sonucu borcun ait oluduğu döneme bağlı olarak toplam borç tutarından farklı olanlardan terkin söz konusu olacak.
SSK’da borç aslı 50 bin YTL üzerinde olanlar için Maliye Bakanlığı’nca "çok zor durum halinin" belirlenmesi için kullanılan likidite rasyosu esas alınarak borçlu kurumun mali durumuna bağlı olarak yüzde 30’a kadar terkin yapılabilecek. Bilanço esasına göre defter tutan işverenler için kısa vadeli yabancı kaynakların bilançoları içerisindeki oranı 0.50-0.40 arasında olanlar borçlarının yüzde 10’u, 0.39-0.30 arasında olanlar yüzde 20’si ve 0.29’un altında olanların ise yüzde 30’u terkin edilecek. Bunların dışında kalan işverenler için mali durum bildirimine göre kısa vadeli borçlar oranı 0.30-0.20 arasındakilerin borçlarının yüzde 10’u, 0.19-0.10 arasındakilerin yüzde 20’si ve 0.9 ve altındakilerin ise borçlarının yüzde 30’u silinecek. Bu iki durumdaki işverenlerden 1 Ocak 2005 tarihinden önce vergi mükellifiyeti sona ermiş ya da haklarında iflas kararı verilmiş olanların boçlarının yüzde 30’u terkin edilecek.
ÖDEME ŞEKLİ VE TAKSİT DÖNEMİ FAİZİ
Borcun ağırlıklı yaşına göre taksit sayısı belirlenecek. Taksit sayısı en fazla 36 ay olacak. Taksitlendirme farkı 12 ayda ödenirse yıllık yüzde 5, 12 ayı aşan sürede ödenirse yıllık yüzde 6, 24 ayı aşan sürede ödenirse yıllık yüzde 7 olacak. Taksitlendirme süresinde taksitlendirilmiş borçlara Hazine borçlanma faizi (DİBS) uygulanmayacak.
Başesgioğlu, yeni yapılandırmadan yararlanacak sigortalılara da uyarıda bulundu. Başesgioğlu, sigortalıların borçlarını peşin ya da kısa sürede ödemelerinin kendi yararlarına olacağını söyledi.
BAŞVURU SÜRESİ
Başesgioğlu’nun verdiği bilgiye göre, ödeme kolaylığından yararlanmak için yasanın yürürlüğe gireceği tarihi işleyen aybaşından itibaren iki ay içinde başvurulabilecek. Bu süreyi 1 ay uzatmaya SSK ve Bağ-Kur yönetim kurulları yetikili olacak.
TAKSİTLERİN AKTASILMASI
Taksitlendirmeden kaynaklanmış yükümlülüklerini bir takvim yılında 3 defa aksatan veya taksitlendirme süresi içinde tahakkuk edecek cari ay borçlarını bir takvim yılında 2 defa ödemeyenler yasa hükümlerinden yararlanılamayacak. Bu sınırlar içinde taksit ödemelerini yerine getiremeyenlere, DİBS aylık ortalama faiz oranına 1 puan eklenerek bileşik bazda gecikme zammı uygulanacak ve böylece bu borçluların sistemde kalmalarına olanak tanınacak.
BAĞ-KUR’LULARIN SAĞLIK HİZMETİDEN YARARLANMASI
Toplam borçlarının yüzde 50’sini peşin olarak ödeyen veya taksitlendirilmiş borçlarının yarısını ödeyen Bağ- Kur’lular sağlık hizmetinden yararlanabilecekler.
5 YILDAN FAZLA PRİM ÖDEMEYEN BAĞ-KUR’LULAR DİKKAT
Başesgioğlu’nun verdiği bilgiye göre, beş yıl ve daha fazla süreye ilişkin prim borcu bulan Bağ-Kur’luların, tebliğ edilen süre içerisinde borçlarını ödememeleri durumunda sigortalılığı durdurulacak. Prim borcunun ait olduğu süreler sigortalılık süresi olarak değerlendirilmeyecek ve bu sürelere ilişkin Kurum alacakları takip edilmeyecek. Ancak sigortalı veya hak sahipleri daha sonra sigortalının en son bulunduğu basamağın başvuru tarihindeki değeri üzerinden hesaplanacak borç tutarlarını tebliğ tarihinden itibaren üç ay içinde ödedikleri takdirde bu süreler sigortalılık süresi olarak değerlendirilecek.
Başesgioğlu, bir soru üzerine Bağ-Kur’a 5 yıldan fazla prim borcu olan sigortalı sayısının 1 milyon 400 bin kişi civarında olduğunu, ancak güncelleştirme çalışmalarının devam ettiğini kaydetti. Toplam üç aylık prim borcu bulunan Bağ-Kur sigortalılarına izleyen bir ay içinde Kurumca tebligat yapılacak. Ödenmemesi durumunda takip eden üç ay içinde borç bildirimi yapılacak. Bildirimde belirtilen sürede borcun ödenmemesi durumunda sigortalı aleyhine icra takibi başlatılacak.
Söz konusu düzenlemeyle, SSK haciz bildirilerinin banka şubeleri veya genel müdürlüklerine doğrudan tebliğ olanağı ve ayrıca, bankalara Bağ-Kur borçlularıyla ilgili talep edilecek bilgi ve belgelerin en geç yedi iş günü içinde verme zorunluluğu da getiriliyor. Başesgioğlu, yeniden yapılandırma kapsamında halen ilk ayda yüzde 10 olan gecikme zammının üç aylık sürede her ay için yüzde 3 olarak değiştirildiğini açıkladı. Söz konusu düzenlemeye göre kurumlar prim alacaklarının takip ve tahsilinde alacaklarını yaş ve miktarına göre sınıflandırarak, en yeni ve en büyük miktarlı alacaklara öncelik verecekler. Denetlenecek sektörler her yıl için belirlenecek risk değerlendirme kriterlerine göre sınıflanarak riskli sektörlerin denetimine öncelik verilecek. Kamu denetim elemanları, kendi mevzuatları uyarınca yapacakları her türlü inceleme ve denetimleri sırasında ilgililerin Bağ-Kur’a kayıt ve tescilinin olup olmadığını da incelemeye yetkili olacak.
PRİM BORCU OLAN TEŞVİKTEN YARARLANAMAYACAK
Prim borçlarını ödemeyen ve yasa hükümlerinden yararlanmak için başvurmayan yada başvurdurduğu halde yükümlülüklerini yerine getirmeyen borçlular, üretim, yatırım ve benzeri faaliyetler için sağlanan devlet yardımlarıyla teşvik ve desteklerden yararlandırılmayacak ve böylece düzenli prim ödemeye teşvik edilecek. Bağ-Kur kapsamındaki sigortalıların 31 Aralık 2006 tarihine kadar, basamak ve prim borçlarını etkilemeyecek.
İŞÇİLERİN İKRAMİYELERİ BAYRAM ÖNCESİ ÖDENECEK
Başesgioğlu, kamu kesiminde çalışan işçilerin ikramiyelerinin 2005’teki bölümünün Ramazan Bayramı öncesinde ödenmesine ilişkin kararın Bakanlar Kurulu’nda imzaya açıldığını ve en kısa zamanda tamamlanacağını açıkladı.
Başesgioğlu, sosyal güvenlik reformunun IMF’yle yürütülen birinci ve ikinci gözden geçirmelerin ön koşulu olmaktan çıktığını anlatan Başesgioğlu, gerek Hazine, Maliye gerekse uluslararası kuruluşları bu reformun 72 milyonluk bir nüfusu ilgilendiren bir dönüşüm projesi olduğu ve geniş bir şekilde tartışılması gerektiği konusunda ikna edildiğini kaydetti. Başesgioğlu, söz konusu reformun 1 Kasım’da yapılacak Ekonomik ve Sosyal Konsey toplantısında da sosyal taraflarla birlikte masaya yatıralacağını anımsattı.
(ANKA)