Küçülme hız kesti, rekor sürüyor
Güncelleme Tarihi:
Oluşturulma Tarihi: Aralık 01, 2001 02:07
Türkiye ekonomisinde yılın ikinci üç aylık döneminde yüzde 11.4'e ulaşan ve son 56 yılın rekorunu kıran küçülme yavaşladı.
Devlet İstatistik Enstitüsü (DİE), yılın üçüncü üç aylık döneminde Gayri Safi Milli Hasıla'nın (GSMH) yüzde 8.5 oranında azaldığını açıkladı. Böylece, ikinci üç aya göre hız kesen küçülmeye rağmen Türkiye ekonomisi hala 1945'te yaşanan yüzde 15.3'lik orandan sonraki en yüksek küçülmeyi sürdürüyor.
Yılın ilk dokuz aylık döneminde, geçen yılın aynı dönemine göre yaşanan küçülme ise yüzde 8.3 düzeyinde hesaplandı. Üçüncü üç ayda, geçen yılın aynı dönemine kıyasla Gayri Safi Yurtiçi Hasılası da (GSYİH) yüzde 7.1 oranında azaldı. Üçüncü üç aya ilişkin geçici hesaplamaya göre, bu dönemde GSMH cari fiyatlarla 61 katrilyon 787 trilyon lira, 1987 yılı sabit fiyatlarıyla ise 35 trilyon 11 milyar lira olarak belirlendi. Buna göre 2001 yılı üçüncü döneminde büyüme hızı cari fiyatlarla yüzde 52.5, sabit fiyatlarla yüzde -8.5 olarak hesaplandı. Türkiye'de bu yılın dokuz ayında, sabit fiyatlarla tarım sektörü yüzde 3.2, sanayi sektörü yüzde 6.7, inşaat sektörü yüzde 7.5, ticaret sektörü ise yüzde 7.8 oranında küçüldü. Yılın dokuz ayında sabit fiyatlarla sektörel bazda daralma, ulaştırma ve haberleşme sektöründe yüzde 5.5, mali kuruluşlarda yüzde 8.2, serbest meslek ve hizmetlerde yüzde 6.5 olurken, devlet hizmetlerinde yüzde 2.9, kár amacı olmayan kuruluşlarda yüzde 0.3, konut sahipliğinde 2.1 artış yaşandı. Bu dönemde ithalat vergisi yüzde 23.9 oranında azalırken, gayri safi yurtiçi hasıla da yüzde 6.4 geriledi.
Bu arada yılın dokuz ayında özel nihai tüktetim harcamaları yüzde 8.2, devletin nihai tüketim harcamaları da yüzde 7.8 oranında azaldı. Gayri safi sabit sermaye oluşumundaki gerileme yüzde 28.2'yi buldu. Aynı dönemde ihracattaki yüzde 7.6'lik büyümeye karşılık, ithalat yüzde 24.5 oranında daraldı. Sonuçta dokuz ayda GSMH, cari fiyatlarla yüzde 40 oranında büyürken, sabit fiyatlarla yüzde 8.3 geriledi. Bu arada Türkiye'nin 2000 yılındaki Gayri Safi Milli Hasılası (GSMH) 125 katrilyon 596 trilyon lira, kişi başına GSMH değeri ise 2.948 dolar olarak gerçekleşti. DİE tarafından yapılan açıklamaya göre, daha önce açıklanan 2000 yılı GSMH sonuçları, elde edilen yeni verilerdeki değişmeden dolayı yeniden hesaplandı.
Yılın ilk dokuz aylık döneminde, geçen yılın aynı dönemine göre yaşanan küçülme ise yüzde 8.3 düzeyinde hesaplandı. Üçüncü üç ayda, geçen yılın aynı dönemine kıyasla Gayri Safi Yurtiçi Hasılası da (GSYİH) yüzde 7.1 oranında azaldı. Üçüncü üç aya ilişkin geçici hesaplamaya göre, bu dönemde GSMH cari fiyatlarla 61 katrilyon 787 trilyon lira, 1987 yılı sabit fiyatlarıyla ise 35 trilyon 11 milyar lira olarak belirlendi. Buna göre 2001 yılı üçüncü döneminde büyüme hızı cari fiyatlarla yüzde 52.5, sabit fiyatlarla yüzde -8.5 olarak hesaplandı. Türkiye'de bu yılın dokuz ayında, sabit fiyatlarla tarım sektörü yüzde 3.2, sanayi sektörü yüzde 6.7, inşaat sektörü yüzde 7.5, ticaret sektörü ise yüzde 7.8 oranında küçüldü. Yılın dokuz ayında sabit fiyatlarla sektörel bazda daralma, ulaştırma ve haberleşme sektöründe yüzde 5.5, mali kuruluşlarda yüzde 8.2, serbest meslek ve hizmetlerde yüzde 6.5 olurken, devlet hizmetlerinde yüzde 2.9, kár amacı olmayan kuruluşlarda yüzde 0.3, konut sahipliğinde 2.1 artış yaşandı. Bu dönemde ithalat vergisi yüzde 23.9 oranında azalırken, gayri safi yurtiçi hasıla da yüzde 6.4 geriledi.
Bu arada yılın dokuz ayında özel nihai tüktetim harcamaları yüzde 8.2, devletin nihai tüketim harcamaları da yüzde 7.8 oranında azaldı. Gayri safi sabit sermaye oluşumundaki gerileme yüzde 28.2'yi buldu. Aynı dönemde ihracattaki yüzde 7.6'lik büyümeye karşılık, ithalat yüzde 24.5 oranında daraldı. Sonuçta dokuz ayda GSMH, cari fiyatlarla yüzde 40 oranında büyürken, sabit fiyatlarla yüzde 8.3 geriledi. Bu arada Türkiye'nin 2000 yılındaki Gayri Safi Milli Hasılası (GSMH) 125 katrilyon 596 trilyon lira, kişi başına GSMH değeri ise 2.948 dolar olarak gerçekleşti. DİE tarafından yapılan açıklamaya göre, daha önce açıklanan 2000 yılı GSMH sonuçları, elde edilen yeni verilerdeki değişmeden dolayı yeniden hesaplandı.