Krizde aile bütçeleri ‘iki gazla’ uçup gitti

Güncelleme Tarihi:

Krizde aile bütçeleri ‘iki gazla’ uçup gitti
Oluşturulma Tarihi: Ocak 27, 2002 00:00

KRİZ döneminde aile bütçelerini en çok tüpgaz ve doğalgaz vurdu. Son bir yılda tüpgazda zam oranı yüzde 140'ı, doğalgazda yüzde 122'yi buldu. Elektrik ve su faturaları da yüzde 100'ün üzerinde arttı. Telefon zamları da enflasyonla başabaş yürüdü.TÜRKİYE'nin İkinci Dünya Savaşı yıllarından bu yana en büyük küçülmeyi yaşadığı 2001 yılında, enflasyon yüzde 88.6 olarak gerçekleşirken, elektrik, su, tüpgaz, benzin, doğalgaz gibi zorunlu harcamalara, yüzde 140'a varan oranlarda zam yapıldı. Türk Telekom, son bir yıl içinde sabit telefonlardan yapılan görüşme bedellerini yüzde 81, GSM operatörü şirketler de yüzde 85 oranında artırdı.Bunun sonucunda, sabit telefondan yapılan bir dakikalık şehiriçi görüşmenin bedeli, KDV dahil 27 bin 500 liradan, 50 bin liraya çıktı. Cep telefonlarından yapılan aynı görüşmenin bedeli de KDV dahil 226 bin 800 liradan 421 bin 260 liraya çıktı. ZAM REKORU TÜPGAZDAArkadaşımız Zeliha Aslan'ın yaptığı araştırmaya göre, kriz döneminde zam rekoru, yüzde 140 ile tüpgazda gerçekleşti. Geçtiğimiz yıl İstanbul'da 2 kilogramlık piknik tipi 1 milyon 110 bin lira, 12 kilogramlık ev tipi de 6 milyon 155 bin liradan satılıyordu. Son bir yıl içinde piknik tipi tüpgazın fiyatı yüzde 138 oranında artarak 2 milyon 650 bin liraya, ev tipi tüpgazın fiyatı da yüzde 140 oranında artışla, 14 milyon 820 bin liraya yükseldi.Buna karşın, benzin fiyatlarındaki artış, yüzde 107 ile yüzde 109 oranında gerçekleşti. Son bir yılda normal benzinin fiyatı, 578 bin 700 liradan 1 milyon 207 bin liraya, kurşunsuz benzin 603 bin liradan 1 milyon 250 bin liraya, süper benzin de 604 bin liradan 1 milyon 263 bin liraya çıktı. Motorindeki fiyat artışı da yüzde 106 oranında gerçekleşti. Bunun sonucunda 1 litre motorin 448 bin liradan 924 bin liraya çıktı.KAÇAĞIN FATURASIKaçak kullanımın faturasını her ay otomatiğe bağladığı zamlar sonucunda abonelerinden çıkaran elektrik dağıtım şirketleri, geçtiğimiz yıl yüzde 118'e varan oranda fiyat artırımına gitti. Bunun sonucunda, her bir kilowattsaat elektriğin bedeli, 62 bin 44 liradan 135 bin 464 liraya yükseldi. 150 kilowattsaatin üzerinde gerçekleştirilen tüketimlere ise, kilowattsaat başına uygulanan 93 bin 66 liralık bedel de 203 bin 196 liraya çıktı.Kriz dröneminde yapılan zamların yanı sıra, doğalgazda olduğu gibi yüzde 8'lik KDV artışından da nasibini alan su fiyatları, son bir yıl içinde yüzde 107 oranında yükseldi. Bunun sonucunda, İstanbul'daki evlerin musluklarından akan suyun bir metrekübünün atık su bedeli dahil fiyatı, 484 bin liradan 1 milyon 5 bin liraya ulaştı.Akaryakıt fiyatlarına ortalama yüzde 107 oranında zam yapılmasına rağmen, İstanbul'da İETT, bilet fiyatlarını yüzde 87.5 oranında artırdı. Bunun sonucunda, 400 bin lira olan sivil yolcu taşıma bilet fiyatı, 750 bin liraya çıktı. Doğalgaz indirimi faturalara henüz girmediGEÇEN yıl Ocak ayında metreküpü KDV dahil 156 bin 708 lira olan doğalgaz fiyatları, belediye ve BOTAŞ indirimine rağmen 348 bin 678 lira oldu. Ocak ayı başında yüzde 156'yı bulan doğalgaz fiyatlarındaki artış, gerçekleşen bu indirimin sonucunda yüzde 122'ye geriledi. Ancak, 8 Ocak tarihinde gerçekleştirilen bu indirim, aralık 2001'i kapsamadığı için henüz faturalara tam olarak yansıyamadı. Şubat ayının 8'ine kadar gönderilecek faturalar, ortalama birim fiyat üzerinden hesaplanmaya devam edecek. İndirim, şubat ayının ilk haftasından sonra çıkarılacak faturalarda yer alacak.1.5 milyon kişi telefonunu kapattıEKONOMİK kriz nedeniyle 1 milyon 500 bin kişi telefon, 15 bin kişi de kablolu-TV yayın aboneliğini iptal ettirdi. Ulaştırma Bakanı Oktay Vural, AKP Gaziantep Milletvekili Nurettin Aktaş'ın, TBMM Genel Kurulu'ndaki bütçe görüşmeleri sırasında yönelttiği ‘‘Ekonomik sıkıntılardan dolayı halkın telefon, kablolu-TV yayını aboneliğini iptal ettikleri doğru mu, doğruysa iptal edilen abone sayısı nedir?’’ sorusunu, yazılı olarak yanıtladı. Vural, çeşitli nedenlerle ve abonelerin isteği doğrultusunda 2001 yılı sonu itibarıyla ülke genelinde 1 milyon 489 bin 586 telefon aboneliğinin iptal edildiğini kaydetti. 2001 yılı sonu itibarıyla kablolu-TV abone sayısının 922 bin 343 olduğuna dikkati çeken Vural, aynı gerekçelerle iptal edilen abone sayısının ise 13 bin 3 olduğunu söyledi.
Haberle ilgili daha fazlası:

BAKMADAN GEÇME!