Koç: Tarihin en kötü günlerindeyiz

Koç Holding'in CEO'su Temel Atay, ‘‘İki kriz nedeniyle Türkiye, tarihinin en kötü dönemlerinden birini yaşıyor. Ãœlke fakirleÅŸti, iÅŸsizlik ciddi boyutlara ulaÅŸtı’’ dedi. Atay, ‘‘Hükümete güveniyoruz, ama güven sarsıcı sapmalar oluyor. Bu da güven sorunu yaratıyor’’ diye konuÅŸtu.Koç Holding CEO'su Temel Atay, kamuoyunun iyi niyetine ve desteÄŸine raÄŸmen, alınacak tedbirlerde hálá siyasi çıkarların ön planda tutulduÄŸuna dikkat çekerek, ‘‘Artık deniz bitti’’ uyarısında bulundu. Son iki kriz sonucunda Türkiye'nin tarihinin ekonomik açıdan en kötü dönemlerinden birini yaÅŸadığını söyleyen Atay, ‘‘Bu program Türkiye'nin geliÅŸmiÅŸ ülkeler seviyesine ulaÅŸması için önündeki son ÅŸanstır. Aksi takdirde, ülkemiz sıradan bir üçüncü dünya ülkesi olmaya adaydır’’ dedi. ‘‘Karşı karşıya olduÄŸumuz problem bir güven problemi. Ãœlkeye ve ekonomi yönetimine olan güvenin hızla yeniden tesis edilmesi zorunlu’’ diyen Temel Atay, ülkenin sadece ekonomik deÄŸil, sosyal anlamda da büyük sıkıntılara sürüklenme ihtimali doÄŸduÄŸuna dikkat çekti. Atay, Koç Holding'in NakkaÅŸtepe'deki merkezinde düzenlediÄŸi bilgilendirme toplantısında, güven bunalımının aşılması yönünde hükümete olan güvenlerinin sürdüğünü belirterek, şöyle konuÅŸtu:‘‘Hükümete olan güvenimiz devam ediyor. Niye devam ediyor? Laf olsun diye söylemiyorum. Koalisyonu oluÅŸturan 3 parti baÅŸkanı, gerek alınacak tedbirlerde, gerekse diÄŸer konulardaki güvencelerin altına imza attılar. Bu bizim hükümete duyduÄŸumuz güvenin ana nedenidir. Uygulamasında arada sırada bazı popülist politikalar veya politik yararlar gibi sebeplerden dolayı sapmalar olmaktaydı. Bu sapmalar ÅŸu ana kadar yeterince zarar verdi. BaÅŸbakan'ın son demecinde bu sapmalardan ve popülist sulandırmalardan artık vazgeçileceÄŸi intibaını edindik.’’TARÄ°HÄ°N EN KÖTÃœ DÖNEMÄ°Temel Atay, IMF ile yapılan anlaÅŸma gereÄŸince uygulanan ekonomik programla 2000 yılında birçok baÅŸarılı sonuç alınmasına raÄŸmen, siyasi kararlılığın azalması ve yapısal reformlardaki gecikmelerin, bir güven bunalımının doÄŸmasına ve ciddi bir krize neden olduÄŸuna iÅŸaret etti.Ekonominin can damarı olan bankacılık sektöründeki kronik yapısal problemlerin de krizin derinleÅŸmesine yol açtığını söyleyen Atay, şöyle devam etti: ‘‘İki krizin neticesinde Türkiye, tarihinin ekonomik açıdan en kötü dönemlerinden birini yaşıyor. Ãœlke fakirleÅŸti, bütün kurumlar zayıfladı, halkın satın alma gücü önemli derecede azaldı, iÅŸsizlik ciddi boyutlara ulaÅŸtı. Ä°lk defa kalifiye ve iyi eÄŸitimli iÅŸ gücü de bu krizden nasibini aldı.’’Gelinen noktada, yeni bir ekonomik programla karşı karşıya bulunulduÄŸuna iÅŸaret eden Atay, ‘‘Biz de özel sektörün önde gelen temsilcilerinden biri olarak, daha önceki programda olduÄŸu gibi, bu programda da desteÄŸimizi sürdürüyoruz’’ dedi. Krizden hızlı çıkışın reel ekonominin bir an evvel canlandırılmasıyla saÄŸlanabileceÄŸini vurgulayan Atay, şöyle konuÅŸtu: ‘‘Bu canlanma, durma noktasına gelen talebin yeniden harekete geçirilmesine baÄŸlı. Ayrıca, üreten kesimin üzerindeki ağır vergi yükünün bir kısmı mutlaka kayıtdışı ekonominin üzerine kaydırılmalı. Ãœreten, devlete vergi ödeyen, istihdam saÄŸlayan, ihracat yapan kesimin cezalandırılmasına son verilmeli. Krizden ağır darbe alan finans sektörünün yeniden yapılandırılması da, reel ekonominin canlandırılmasını saÄŸlayacak bir diÄŸer önemli faktör.’’REEL SEKTÖRÃœ CANLANDIRIN‘‘Bir an evvel iÅŸin ciddiyetinin kavranması ve siyasi çekiÅŸmelerin bir kenara bırakılması’’ gerektiÄŸini söyleyen Koç Holding CEO'su Temel Atay, ‘‘Program kararlılıkla uygulanmalı ve reel ekonominin canlandırılması için süratle tedbir alınmalı. Ãœlkeye ve ekonomi yönetimine olan güvenin hızla yeniden tesis edilmesi zorunlu’’ dedi.Satışlar yüzde 13 gerilediKoç TopluluÄŸu'nun yılın ilk altı ayına iliÅŸkin bilgileri de veren Temel Atay, sözkonusu dönemde satışların Türk Lirası olarak yüzde 9, dolar bazınad ise yüzde 13 oranında gerilediÄŸini söyledi. Atay, satışların yıl sonunu bir önceki yıla göre yüzde 15-20 gibi bir gerilmeyle tamamlayacağı tahmininde bulundu. Yılın ilk yarısında Koç'un toplam ihracatının yüzde 70 artarak 780 milyon dolara ulaÅŸtığına dikkat çeken Atay, yıl sonu ihracat hedefinin yüzde 77'lik artışla 1 milyar 723 milyon dolar olduÄŸunu belirtti. Koçbank’ta yerli-yabancı ortaklığı düşünürüzTürkiye'nin içinde bulunduÄŸu zor ekonomik ÅŸartlardan Koç TopluluÄŸu'nun da etkilendiÄŸini belirten Koç Holding CEO'su Temel Atay, bu zorlu ÅŸartları mümkün olduÄŸunca hasarsız atlatabilmek için bazı tedbirler aldıklarını söyledi. Atay, ‘‘İmkanlarımızın elverdiÄŸi noktaya kadar istihdamı korumayı amaçlıyoruz’’ dedi. Atay, ilk 6 ayın sonunda 46 bin 379 kiÅŸi ile geçen yılın aynı döneminden sadece yüzde 4 geride olduklarını, yıl başına göre düşüşün ise yüzde 1 olduÄŸunu söyledi.Bankacılık sektöründe Koçbank'la büyümeye devam edeceklerini belirten Atay, ‘‘Olumlu bir yerli-yabancı iÅŸbirliÄŸi imkanı olursa deÄŸerlendiririz’’ dedi.Krize neden olan kronik problemlerÃœretmeden tüketme alışkanlığı.Yıllardır sürdürülen popülist politikalar.Kamu kaynaklarının siyasi amaçlar için kullanılması.Kamu sektöründeki verimsizlik ve savurganlık.Yolsuzluk ve kayıtdışı ekonomiyle yeterince mücadele edilmemesi. Devletin yüksek iç ve dış borçları.Koç'un krizden çıkış önerileriTalebin harekete geçirilmesi.Vergi oranlarının revize edilmesi.Kayıt dışı ekonominin kontrol altına alınması.Finans sektörünün yeniden yapılanması.Â