Kapasite kullanımı gerileri
Güncelleme Tarihi:
Oluşturulma Tarihi: Aralık 13, 2001 12:48
İmalat sanayiinde üretim değeri ağırlıklı kapasite kullanım oranı, bu yılın Kasım ayında yüzde 74.6`ya geriledi. Söz konusu oran, geçen yıl Kasım ayında yüzde 79.6 olarak hesaplanmıştı.
Devlet İstatistik Enstitüsü`nün (DİE), ``Aylık İmalat Sanayi Eğilim Anketi`` sonuçlandı. Toplam 688 işyerinde yapılan çalışmada, kapasite kullanım oranının gerileme nedenleri de araştırıldı.
Buna göre, tam kapasite ile çalışamama nedenleri arasında, ``iç pazarda talep yetersizliği`` başı çekiyor. Kapasite kullanımını etkileyen unsurlar içinde yer alan ``İç Pazarda talep yetersizliği``nin payı geçen yılın Kasım ayında yüzde 47.6 iken, bu yılın aynı ayında 10.4 puan artarak yüzde 58`e yükseldi. Böylece, İç pazardaki talep yetersizliği, kapasiteyi olumsuz yönde etkileyen en büyük faktörlerden biri oldu.
Mali İmkansızlıkların payı, geçen yılın söz konusu ayında yüzde 2.3 iken, bu yılın aynı ayında yüzde 3.9`a yükselerek, kapasiteyi olumsuz etkileyen bir diğer neden oldu.
Dış Pazardaki talep yetersizliği, geçen yıl Kasım`da yüzde 13.3`lük paya sahip iken, bu yıl bu oran yüzde 10.5`e düştü. İşçilerle ilgili meseleler yüzde 3.2 iken, bu yıl yüzde 2.9`a, ithal mallarda hammadde yetersizliği yüzde 2.1`den, yüzde 1.1`e geriledi. Yerli mallarda hammadde yetersizliğinin kapasite kullanımındaki payı da yüzde 4.2`den yüzde 3.5`e düştü.
EN BÜYÜK GERİLEME TAŞIT ARAÇLARI SEKTÖRÜNDE OLDU
Diğer yandan, kapasite kullanımı açısından sektörler bazında veriler irdelendiğinde, gıda ürünleri sektöründe kapasite kullanımı, geçen yılın aynı ayıyla kıyaslandığında yüzde 74.1`den yüzde 70.3`e, Tekstil ürünleri yüzde 84`den yüzde 72.4`e geriledi.
Kapasite kullanımında düşüş yaşanan diğer sektörler ise şöyle: Giyim eşyası imalatı yüzde 82.9`dan, yüzde 77.1`e, Ağaç ve mamülleri yüzde 92.5`den yüzde 61.1`e, Kağıt ürünleri yüzde 80.6`dan yüzde 73.6`ya, Basım ve yayım imalatı yüzde 71.3`den yüzde 60.5`e, Kimyasal maddeler yüzde 81.2`den yüzde 78.2`ye, Metalik olmayan diğer maddeler yüzde 82.1`den yüzde 66.6`ya, Ana metal sanayi yüzde 72.1`denyüzde 60.1`e, Makina ve teçhizat yüzde 76.3`den yüzde 63.6`ya, elektrikli makina cihazları yüzde 74.3`den yüzde 72.1`e, Radyo, TV cihazları yüzde 89.7`den yüzde 85.6`ya, Tıbbi optik hassas aletleri yüzde 89.7`den yüzde 57.5`e, taşıt araçları yüzde 82`den yüzde 49.4`e,Mobilya imalatı yüzde 66`dan yüzde 62`ye.``
Bu arada, sayıları az da olsa, geçen yılın Kasım ayına göre bu yılın aynı ayında üretim artışı yaşanan sektörler oldu.
Tütün ürünleri imalatı, kok kömürü, plastik ve kauçuk ürünleri ile diğer ulaşım araçları imalatı, bu sektörler arasında yer aldı.
Buna göre, tam kapasite ile çalışamama nedenleri arasında, ``iç pazarda talep yetersizliği`` başı çekiyor. Kapasite kullanımını etkileyen unsurlar içinde yer alan ``İç Pazarda talep yetersizliği``nin payı geçen yılın Kasım ayında yüzde 47.6 iken, bu yılın aynı ayında 10.4 puan artarak yüzde 58`e yükseldi. Böylece, İç pazardaki talep yetersizliği, kapasiteyi olumsuz yönde etkileyen en büyük faktörlerden biri oldu.
Mali İmkansızlıkların payı, geçen yılın söz konusu ayında yüzde 2.3 iken, bu yılın aynı ayında yüzde 3.9`a yükselerek, kapasiteyi olumsuz etkileyen bir diğer neden oldu.
Dış Pazardaki talep yetersizliği, geçen yıl Kasım`da yüzde 13.3`lük paya sahip iken, bu yıl bu oran yüzde 10.5`e düştü. İşçilerle ilgili meseleler yüzde 3.2 iken, bu yıl yüzde 2.9`a, ithal mallarda hammadde yetersizliği yüzde 2.1`den, yüzde 1.1`e geriledi. Yerli mallarda hammadde yetersizliğinin kapasite kullanımındaki payı da yüzde 4.2`den yüzde 3.5`e düştü.
EN BÜYÜK GERİLEME TAŞIT ARAÇLARI SEKTÖRÜNDE OLDU
Diğer yandan, kapasite kullanımı açısından sektörler bazında veriler irdelendiğinde, gıda ürünleri sektöründe kapasite kullanımı, geçen yılın aynı ayıyla kıyaslandığında yüzde 74.1`den yüzde 70.3`e, Tekstil ürünleri yüzde 84`den yüzde 72.4`e geriledi.
Kapasite kullanımında düşüş yaşanan diğer sektörler ise şöyle: Giyim eşyası imalatı yüzde 82.9`dan, yüzde 77.1`e, Ağaç ve mamülleri yüzde 92.5`den yüzde 61.1`e, Kağıt ürünleri yüzde 80.6`dan yüzde 73.6`ya, Basım ve yayım imalatı yüzde 71.3`den yüzde 60.5`e, Kimyasal maddeler yüzde 81.2`den yüzde 78.2`ye, Metalik olmayan diğer maddeler yüzde 82.1`den yüzde 66.6`ya, Ana metal sanayi yüzde 72.1`denyüzde 60.1`e, Makina ve teçhizat yüzde 76.3`den yüzde 63.6`ya, elektrikli makina cihazları yüzde 74.3`den yüzde 72.1`e, Radyo, TV cihazları yüzde 89.7`den yüzde 85.6`ya, Tıbbi optik hassas aletleri yüzde 89.7`den yüzde 57.5`e, taşıt araçları yüzde 82`den yüzde 49.4`e,Mobilya imalatı yüzde 66`dan yüzde 62`ye.``
Bu arada, sayıları az da olsa, geçen yılın Kasım ayına göre bu yılın aynı ayında üretim artışı yaşanan sektörler oldu.
Tütün ürünleri imalatı, kok kömürü, plastik ve kauçuk ürünleri ile diğer ulaşım araçları imalatı, bu sektörler arasında yer aldı.