Japonya Derviş'i bekliyor

JAPONYA'da işadamından diplomatına, hatta siyasetçisine, herkes ekonomiden sorumlu Devlet Bakanı Kemal Derviş'i bekliyor. Nedeni ise Derviş'in, Japonya dışında, bütün OECD ülkeleri ile G-7 ülkelerinin altısını ziyarette bulunmuş olması. Bir tek Japonya'ya gitmemesi alınganlık yaratmış. Nedeninin ne olabileceği konusuna ise anlam veremiyorlar. Oysa IMF'nin Türkiye'ye sağladığı destekte Japonya öncü rol oynamış. Son 30 yılda program ve proje kredilerinde Türkiye'nin birinci ortağı olmuş. Bu kredilerin toplam tutarı ise 13.5 milyar dolar... Bunun dörtte biri, Türkiye'nin Tokyo Büyükelçisi Yaman Başkut'un ‘‘modern-yeni diplomasi’’ anlayışı sayesinde son üç yılda alınmış. Kredilerin kullanımı için Japonların deyimiyle, Türk Büyükelçiliği bir diplomattan çok, ‘‘işadamı-bürokrat’’ gibi çalışıyor. İstanbul Boğazı Tüp Geçişi Projesi ise bugüne kadar alınan kredilerin dışında...Japonların yurtdışı yatırımlarında da Türkiye 6. sırada bulunuyor. İki ülke arasındaki ticaret hacmi ise ters orantılı gelişmiş. Türkiye'nin Japonya'dan ithalatı 2 milyar dolar olurken, ihracatı 150 milyon dolarda kalmış. TEZGÁH ÜSTÜ PİYASAİki ülke arasındaki kredi işbirliğinin yeniden canlanması için yapılan temaslar sonucunda Japonya, Türkiye'ye şu öneride bulunmuş:‘‘Küçük ve Orta Büyüklükteki İşletmeleriniz (KOBİ) için ikinci bir borsa yaratın. Tezgáh üstü piyasa oluşturun (Over The Counter Treade). Biz bununla ilgilenelim.’’Bunu önermesindeki neden Japonya'nın içerde yaşadığı ekonomik sıkıntı. Japon ekonomisi Türkiye'deki enflasyonun tam tersini, yani deflasyonu yaşıyor. Japon Yeni her yıl yüzde 6 oranında değer kazanıyor. Bunun sonucunda gelen durgunluk, işsizliğin de yüzde 6 seviyesine çıkmasına neden olmuş.KISA VADEDE YATIRIM YOKTürkiye'deki TÜSİAD ve DEİK'in benzeri olan, şirketlerin ortak kuruluşu KAİDENREN'in, Uluslararası İşbirliği Bürosu Direktörü Takashi Kudo da aynı duruma dikkat çekti. Geçmiş yıllarda DEİK ile yaptıkları organizasyon çerçevesinde Türkiye ile Orta Asya ve Balkanlar'da ortak yatırım planlamışlar. İşadamı Şarık Tara ile Orta Asya Türk Cumhuriyetleri ile Makedonya'yı gezip, ortak yatırım olanaklarını araştırmışlar. Türk cumhuriyetlerinde petrol konusundaki ortaklık fikrinden, petrol fiyatlarının düşmesi sonucu Japon firmalar vazgeçmiş. Diğer bölgelerdeki yatırıma da Japonya'daki deflasyon engel olmuş. Kudo, firmalarının deflasyon dolayısıyla borçlarını ödemekte zorlandıklarını, bunun için yurtdışı yatırım projelerini durdurup, Japonya'da yatırıma döndüklerini söyledi. Takashi Kudo, buna rağmen Toyota ve Isuzu'nun Türkiye'deki yatırımlarının devam ettiğini de anımsattı. Yakın gelecekte Japon firmalarının Türk firmalarıyla yeni yatırımlara girmesine ise Kudo, ‘‘Şu an için zor’’ yanıtını verdi ve ekledi: ‘‘Coğrafyasının özelliğinden dolayı kısa vadede Türkiye ile ortak yatırım zor. Belki uzun vadede tekrar olabilir.’’ Kudo bunları söylerken, Japon siyasetçiler yine de bir açık kapı bırakıyor. Özal dönemindeki gibi sıcak diyaloğun sağlanması halinde Japon firmalarının Türkiye'ye yönelmemeleri için bir neden bulunmadığına inanıyorlar. Bunun için Japonya Derviş'i bekliyor.