İnternet’te haksız rekabet
Güncelleme Tarihi:
Oluşturulma Tarihi: Mart 11, 2005 00:24
Türk Dil Kurumu Sözlüğü’ne göre ‘rekabet’, ‘aynı amacı güden insanlar veya kurumlar arasındaki çekişme’dir. Özellikle mal ve hizmet piyasalarında oluşan rekabet, usulüne uygun olduğu müddetçe her zaman kamu ve tüketici yararınadır. ‘Haksız rekabet’ ise bu çekişme ve yarışmada yapılan her tür hileli hareketi ifade eder. Türk Ticaret Kanunu’na göre haksız rekabet, aldatıcı veya iyiniyete aykırı çeşitli hareketlerle ekonomik rekabetin her türlü kötüye kullanımı demek oluyor. İnternette haksız rekabet, çok daha kolay ve sinsice yapılabilmekte.
Alan adı yoluyla haksız rekabette, rakibin alan adı önceden alınarak, ya park halinde bekletilmektedir ya da ilgisiz bir siteye yönlendirme yapılmaktadır. İnternet kullanıcılarının ilgili firmaya ulaşması engellenmek istenmektedir. Başka bir örnek, kullanıcıların yazım yanlışlarından faydalanarak benzer alan adları kullanmaktır (yahoo.com-yahhoo.com gibi).
Bazı firmalar ve kişiler, para harcamadan İnternet kaynaklarını tüketerek ve insanların kişilik haklarına saldırarak SPAM yoluyla tüketicilere ve müşterilere ulaşmaya çalışmaktadırlar. SPAM yolunu tercih etmeyip, reklam ve tanıtım için binlerce YTL para harcayan firmalara karşı SPAM yoluyla haksız rekabet yapılmaktadır.
Bazı arama motorları kayıtlı kelimelerden, bazıları ise sayfa içeriklerinden arama yapmaktadır. Rekabet kurallarına uymak istemeyenler, arama motorlarına rakiplerinin isim ve ürünlerini kaydettirebildikleri gibi, web sayfalarının kodlarında kullanıcılara görünmeyecek şekilde rakiple ilgili metinler yazmaktadırlar. Örneğin, arama motoruna X markayı yazdığınızda karşınıza rakip Y markanın gelmesi bir çeşit haksız rekabettir.
Sitenin içeriğine, rakip firmaları kötüleyici ifadeler koymak, yanlış bilgiler vermek, kendi ürünleri hakkında abartılı ve gerçekdışı ifadeler kullanmak, tüketiciyi aldatıcı yanıltıcı beyanlar kullanmak diğer haksız rekabet çeşitleridir. Bir ürünün zararlarını anlatan e.posta zincirleri de bu gruba girmektedir. Film ve müzik eserlerini indirilmeye hazır bir şekilde ve ücretsiz sunmak, gazete haberlerini kendi sitesinde aynı gün yayınlamak, hem haksız rekabet, hem de fikri haklara tecavüz oluşturmaktadır.
Doktorluk, avukatlık, mali müşavirlik gibi bazı meslekler, kamu hizmeti olarak görüldüğünden dolayı sıkı reklam yasaklarına tabi tutulmuştur. İnternet, reklam yasaklarını aşabilecek reklamlara ve tanıtımlara kolaylık sağlamış olduğundan, bu meslek mensuplarının İnternet üzerindeki bir takım faaliyetleri de diğer meslektaşlarına haksız rekabet sayılabilmektedir. Örneğin, bir doktor ‘doktor.net’ adresinde kendisine site açarsa, diğer doktorlarla haksız rekabet etmiş olur. Aynı şekilde, avukat olmadığı halde sitesinde hukuki danışmanlık yapanlar avukatlara karşı haksız rekabet yapmış olur.
Rekabeti bozucu, engelleyici her tür davranış İnternet’te de olsa, kanuni yaptırımlara bağlanmıştır. Mağdur olanlar, Türk Ticaret Kanunu’nun 56-63. maddeleri gereğince, haksız rekabetçilerin eylemlerini durdurabilir, maddi ve manevi tazminat isteyebilir.
Av. M. Gökhan Ahi mgahi@hurriyet.com.tr
Alan adı yoluyla haksız rekabette, rakibin alan adı önceden alınarak, ya park halinde bekletilmektedir ya da ilgisiz bir siteye yönlendirme yapılmaktadır. İnternet kullanıcılarının ilgili firmaya ulaşması engellenmek istenmektedir. Başka bir örnek, kullanıcıların yazım yanlışlarından faydalanarak benzer alan adları kullanmaktır (yahoo.com-yahhoo.com gibi).
Bazı firmalar ve kişiler, para harcamadan İnternet kaynaklarını tüketerek ve insanların kişilik haklarına saldırarak SPAM yoluyla tüketicilere ve müşterilere ulaşmaya çalışmaktadırlar. SPAM yolunu tercih etmeyip, reklam ve tanıtım için binlerce YTL para harcayan firmalara karşı SPAM yoluyla haksız rekabet yapılmaktadır.
Bazı arama motorları kayıtlı kelimelerden, bazıları ise sayfa içeriklerinden arama yapmaktadır. Rekabet kurallarına uymak istemeyenler, arama motorlarına rakiplerinin isim ve ürünlerini kaydettirebildikleri gibi, web sayfalarının kodlarında kullanıcılara görünmeyecek şekilde rakiple ilgili metinler yazmaktadırlar. Örneğin, arama motoruna X markayı yazdığınızda karşınıza rakip Y markanın gelmesi bir çeşit haksız rekabettir.
Sitenin içeriğine, rakip firmaları kötüleyici ifadeler koymak, yanlış bilgiler vermek, kendi ürünleri hakkında abartılı ve gerçekdışı ifadeler kullanmak, tüketiciyi aldatıcı yanıltıcı beyanlar kullanmak diğer haksız rekabet çeşitleridir. Bir ürünün zararlarını anlatan e.posta zincirleri de bu gruba girmektedir. Film ve müzik eserlerini indirilmeye hazır bir şekilde ve ücretsiz sunmak, gazete haberlerini kendi sitesinde aynı gün yayınlamak, hem haksız rekabet, hem de fikri haklara tecavüz oluşturmaktadır.
Doktorluk, avukatlık, mali müşavirlik gibi bazı meslekler, kamu hizmeti olarak görüldüğünden dolayı sıkı reklam yasaklarına tabi tutulmuştur. İnternet, reklam yasaklarını aşabilecek reklamlara ve tanıtımlara kolaylık sağlamış olduğundan, bu meslek mensuplarının İnternet üzerindeki bir takım faaliyetleri de diğer meslektaşlarına haksız rekabet sayılabilmektedir. Örneğin, bir doktor ‘doktor.net’ adresinde kendisine site açarsa, diğer doktorlarla haksız rekabet etmiş olur. Aynı şekilde, avukat olmadığı halde sitesinde hukuki danışmanlık yapanlar avukatlara karşı haksız rekabet yapmış olur.
Rekabeti bozucu, engelleyici her tür davranış İnternet’te de olsa, kanuni yaptırımlara bağlanmıştır. Mağdur olanlar, Türk Ticaret Kanunu’nun 56-63. maddeleri gereğince, haksız rekabetçilerin eylemlerini durdurabilir, maddi ve manevi tazminat isteyebilir.
Av. M. Gökhan Ahi mgahi@hurriyet.com.tr