Ä°lk bombadan önce 8.5 milyar dolar geliyor

ABD ile varılan ekonomik mutabakatı dün AKP grubuna anlatan Devlet Bakanı Ali Babacan, ABD BaÅŸkanı George W. Bush'un Irak'a ‘vur emri’ vermesi durumunda Türkiye'ye hemen 8.5 milyar dolarlık köprü kredisi geleceÄŸini söyledi.Devlet Bakanı Ali Babacan, ABD BaÅŸkanı George W. Bush'un Irak'a ‘vur emri’ vermesi durumunda Türkiye'ye hemen 8.5 milyar dolarlık köprü kredisi geleceÄŸini söyledi. ABD ile varılan ekonomik mutabakatı dün AKP grubuna anlatan Babacan, Türkiye'nin kullanacağı miktara ABD Kongresi'nden onay gerektiÄŸini ve bunun iki aylık bir süreci kapsayabileceÄŸini belirtti.Babacan, AKP grubunun basına kapalı bölümünde, bu süre beklenmeden, Türkiye'nin yardımdan ‘‘parçalı olarak’’ yararlanabileceÄŸini de söyledi.Babacan, ‘‘Bush, ‘Vur' emri verdiÄŸinde Türkiye'ye köprü kredisi olarak 8,5 milyar dolar gönderilecek. Bu miktar, kongrenin onayına kadar geçen sürede, parçalı olarak ödenecek. Ancak, Kongre onay verdikten sonra bu miktar Türkiye için öngörülen yardım miktarından kesilecek’’ dedi.1991’deki Körfez Krizi'nde Türkiye'nin zararının 102 milyar dolar olduÄŸunu hatırlatan Babacan, ‘‘EÄŸer Türkiye bu operasyona destek vermez ve dışında kalırsa bir yıl içindeki zararı 26 milyar dolar olacak. Bu da Türkiye'nin milli gelirinin daha da düşmesi anlamına gelir’’dedi.KREDÄ° DAHA CAZÄ°PBabacan, yapılan görüşmelerde varılan mutabakata göre, ya 24 milyar dolarlık kredi ya da 2 milyar doları askeri malzeme alımında kullanılmak üzere toplam 6 milyar dolar hibe teklif ettiÄŸini söyledi. Babacan, ‘‘Kredi koÅŸulları hibeden daha cazip’’ dedi.Ali Babacan, hibenin kullanılması durumunda kalan 4 milyar doların istenirse her bir milyar doları için 6'ÅŸar milyar dolarlık kredi alınabileceÄŸini bildirdi. Babacan bu durumda Türkiye'nin 24 milyar dolarlık kredi kullanma imkanının doÄŸacağını söyledi. Babacan, ‘‘Bu kredi kullanımının ÅŸartları da çok uygun. Ä°stersek, 4 yıl ödemesiz, toplam 15 yıllık vaadeli kredi kullanma imkanı olacak. Bunun için ABD bonosu faizleri uygulanacak’’ dedi.KDV-ÖTV PAZARLIÄžIBabacan, ekonomik konularda çok küçük bazı pürüzlerin kaldığını belirterek, ‘‘Amerikan askerlerin buradan alacakların malların KDV'siyle, kullanacakları akaryakıtlardaki ÖTV'den rahatsızlar. Akaryakıtın, Türk Silahlı Kuvvvetleri'ne verdilen fiyattan, hatta daha altından verilmesini istiyorlar’’ bilgisini verdi. Bu sorunun aşılabileceÄŸini ifade eden Babacan, ‘‘EÄŸer ABD'nin bu önerisini kabul edersek, Türkiye'nin günlük kaybı 1 milyon dolar olur. Harekat üç ay sürse 90 milyon dolara ulaşır ki, bu çok yüksek bir miktar deÄŸil’’ dedi. Türkiye, Arap petrolünden 1 milyar dolar kazanabilirDevlet Bakanı Ali Babacan, ABD'nin destek paketindeki hibe ve kredinin dışında Arap ülkelerinin petrol gelirlerinden Türkiye'ye bir defaya mahsus bir milyar dolarlık yardım yapılmasının da sözkonusu olduÄŸunu, ancak bu konuda kesin mutabakata varılmadığını da bildirdi. Babacan, serbest bölgelerin derhal iÅŸler hale getirilerek, ABD'ye ihracat konusunda da önemli adımlar atılacağını bildirdi. Babacan, serbest bölgelerden ABD'ye vergisiz ve gümrüksüz ihracat yapılacağını belirtti. Babacan, bu konuda ABD'nin tek çekincesinin tekstil olduÄŸunu belirterek, ‘‘Bu konuyu da şöyle sonuçlandırdık. Amerika, serbest bölgelerde Amerikan kumaşı kullanarak, üretim yapılması durumunda bunları satın alacağını taahhüt etti’’ dedi.Amerikan yardımının patronu Hazine olacakAsker tezkeresinin’ Meclis'ten geçmesi halinde, ABD'nin saÄŸlayacağı ekonomik yardımın nasıl kullanılacağı konusunda hiçbir resmi açıklama yapılmazken, bu kaynağın önemli bir bölümünün ‘güçlü borç idaresi’ için kullanılma olasılığı artıyor. Amerikan ekonomik yardımı; IMF gözetiminde uygulanan ekonomik programın mihenk taşını oluÅŸturan ‘borçların sürdürülebilirliÄŸi’ konusunda güçlü bir garanti niteliÄŸini taşıyacak. Dolayısıyla, saÄŸlanması muhtemel bu kaynak üzerindeki, ‘tasarrufta bulunma yetkisi’ nin, Hazine MüsteÅŸarlığı ve Hazine'nin baÄŸlı olduÄŸu bakanlıkta olma ihtimalinin çok yüksek olduÄŸu belirtiliyor. Hazine de müzakerelerde tercihini bu doÄŸrultuda yansıtırken, bu yaklaşımın kesinleÅŸmesi halinde saÄŸlanacak kaynak, ihtiyaç duyulması halinde borç servisi için de kullanabilecek. Devletin, iç ve dış borçlarının toplam tutarı Ocak ayı sonu kurlarına göre 153.2 milyar dolara ulaÅŸtı. 2002 sonunda 148.3 milyar dolar olan iç ve dış borç stoku, geçen ay 4.9 milyar dolar daha arttı. Toplam dış borçlar 64.5 milyar dolara yükseldi.ABD tarafı, bugüne dek yürütülen müzakerelerde, saÄŸlayacağı kaynağın, bazı kesimleri kısa dönemli sübvanse etmek amacıyla kullanılmamasına yönelik talebini dile getirmiÅŸti. SaÄŸlanacak hibe veya kredinin IMF denetiminde olmasına yönelik ısrarın altında da ‘paranın kısa dönemde çarçur edilmemesi’ isteÄŸi bulunuyor. Devlet Bakanı Ali Babacan da bu kredinin IMF ile iliÅŸkilendirilmek istenmesine karşı çıktıklarını kamuoyunda ve Hükümet içinde defalarca dile getirdi.Son geliÅŸmelere göre, ABD'den gelecek kaynak üzerinde, IMF'nin vesayeti anlamına gelebilecek bir denetim olmasa dahi, bu kaynağın IMF'nin en sıkı izlediÄŸi performans kriteri olan ‘borçların sürdürülebilirliÄŸi’ konusuyla iliÅŸki kurulacağı belirtiliyor. Böylece, saÄŸlanacak kredi ekonomik programın uygulanabilirliÄŸiyle, iliÅŸkili hale getirilecek.Köprü kredide teminat sorunuABD'den saÄŸlanacak ekonomik destek gelinceye kadar, bu kaynağın ‘köprü krediyle’ saÄŸlanması konusunda bazı tereddütler bulunuyor. Ãœst düzey bir yetkili, bir bankanın köprü kredi verebilmesi için elinde Amerikan yönetiminin yazılı garantisini içeren bir belge olması gerektiÄŸini dile getirdi. Kongre'den karar çıkmadıkça böyle bir belgeyi saÄŸlamanın da güç olduÄŸunu söyleyen yetkili, ABD'nin çok istisnai durumlarda baÅŸvurduÄŸu ‘özel fonları’ bulunduÄŸunu hatırlatarak, ‘‘Köprü kredi, klasik anlamda bankalardan deÄŸil, böyle bir özel fon yoluyla da saÄŸlanabilir’’ yorumunu getirdi.Â