İki milyon liranın vergisi iki milyar lira olur mu?

TÜRKİYE ilginç bir ülke, bazı durumlarda bırakınız iki milyon lirayı bir milyon liranın vergisi bile, 1 milyar 800 milyon lira olabiliyor!..Bazen de, trilyonlarca liralık gelirin, bir lira dahi vergisi olmuyor!.. Bu arada, bir milyon lira nedeniyle, yüzmilyonlarca lira vergi iadesi yapıldığına rastlayabiliyoruz. İşte size, memleketimden ilginç vergi manzaraları...MİLYONA MİLYARLIK VERGİAnonim veya limited şirket ortağı, kár dağıtımı nedeniyle 2004 yılında elde ettiği gelirin yarısı 14 milyar lirayı aşmadığı sürece beyan etmiyor. Bir milyon lira aşması, sözgelimi kár payının yarısı 14 milyar lirayı bir milyon lira aştığında, bu gelirinin tamamını yıllık gelir vergisi beyannamesi ile beyan etmek zorunda.Örneğin, 14 milyar liranın vergisi yok. Çünkü beyana tabi değil. Öte yandan 14 milyar lirayı bir milyon lira aşan temettü ya da kár payı gelirinin vergisi, yaklaşık 1 milyar 800 milyon lira oluyor. Yani bir milyon liralık artış nedeniyle, 1 milyar 800 milyon lira vergi ödüyor.TRİLYONA SIFIR VERGİBazı durumlarda trilyonluk gelirin, bir lira dahi vergisi olmuyor. Örnek mi? O kadar çok ki...Sözgelimi, borsada elde edilen kazançlar, üç ay geçtikten sonra sağlanmışsa, vergisi yok. Örneklemek gerekirse, 3 Ocak 2004’de, 1 trilyon liraya edinilen hisse senedi, 6 Nisan 2004’de, 3 trilyon liraya satılmışsa, bundan doğan 2 trilyon lira kazancın, bir lira dahi vergisi yok.Daha önce de yazdık, yüzmilyarlarca liralık Hazine Bonosu faiz geliri elde edenlerin de, faiz gelirinden yüzde 1 dahi stopaj (yani vergi kesintisi) yapılmadığı gibi, 2003’de elde edilen 314 milyar liraya kadar olan gelirler, beyana da tabi değil.Aslında, örnekler uzayıp gidiyor ama bu ikisi bile yeterli...1 MİLYONA YÜZMİLYONLARCA LİRA İADEBazı durumlarda da, elde edilen gelir, belli bir sınırı örneğin 14 milyar lirayı aştığında, vergi ödenmediği gibi, üste ‘vergi iadesi’ alınıyor. Örneğin, işyeri kira geliri 14 milyar lirayı aşmıyorsa, kira geliri nedeniyle beyanname verilmiyor. Buna karşılık 14 milyar lirayı bir milyon lira aşıyorsa, işyeri kira geliri nedeniyle beyanname verilecek. Bu durumda, stopaj mahsubu nedeniyle, bir lira dahi vergi ödenmeyeceği gibi, üste 755 milyon lira da ‘vergi iadesi’ alınacak.Bu da bir başka ilginç örnek...Tahmin ettiğiniz gibi, yukarıdaki üç ayrı örneğe rastlayabileceğiniz başka bir ülke dünyada yok. Bu bize özgü bir ‘vergi sistemi’, daha da ötesi vergi komedisi...