İhracat dibe vurdu

KÖTÜ HABER

Dövizdeki artış ile enflasyon arasındaki makasın açılması, dış ticareti uçurumun kenarına getirdi. Ekim ayında ithalat geçen yıla göre yüzde 38.8 artarken, ihracat ise yüzde 20.4 ile bu yılki en hızlı düşüşünü kaydetti.

Dış ticarette yaşanan olumsuz tablo, ekim ayında alarm noktasına geldi. Aylık bazda ithalat geçen yıla göre 2000'in en yüksek artışlarından birini gösterirken, ihracat ise yüzde 20.4 ile bu yılki en hızlı düşüşünü kaydetti.

DİE'den yapılan açıklamaya göre ihracat ekim ayında geçen yılın aynı ayına göre yüzde 20.4 düşerek 2 milyar 114.9 milyon dolara geriledi. İthalat ise ocak ve şubat ayları dışındaki en yüksek oran olmak üzere yüzde 38.8 artarak 4 milyar 939.1 milyon dolara ulaştı. Ekim ayında dış ticaret açığı yüzde 213.6 büyüyerek 2 milyar 824.2 milyon dolara yükseldi. Geçen yılın ekim ayında yüzde 74.7 olan ihracatın ithalatı karşılama oranı bu yıl aynı ayda yüzde 42.8'e kadar indi.

Bu yılın Ocak-Ekim döneminde, 22 milyar 79 milyon 136 bin dolar tutarında ihracat, 43 milyar 867 milyon 505 bin dolar tutarında ithalat yapıldı. Ocak-Ekim döneminde, geçen yılın aynı dönemi ile karşılaştırıldığında ihracat yüzde 0.8, ithalat yüzde 35.4 oranında arttı. Geçen yıl 10 ayda, 21 milyar 908 milyon 96 bin dolar tutarında ihracat, 32 milyar 404 milyon 334 bin dolar tutarında ithalat yapılmıştı.

Geçen yılın Ocak-Ekim döneminde 10 milyar 496 milyon 238 bin dolarolan dış ticaret açığı, yüzde 107.6 oranında artarak, bu yılın aynı döneminde 21 milyar 788 milyon 369 bin dolara yükseldi.

Bu yılın 10 ayında, ihracatın ithalatı karşılama oranı ise yüzde 50.3'e geriledi. Geçen yıl aynı dönemde, ihracatın ithalatı karşılama oranı yüzde 67.6 düzeyinde gerçekleşmişti.

İYİ HABER

BP’den Türkiye’ye 100 milyon dolarlık yatırım

Türkiye'deki faaliyetlerini 90 yıldır aralıksız sürdüren BP, Türkiye'de önümüzdeki dönemde 100 milyon dolarlık yatırım yapacağını açıkladı. BP, öngördüğü bu yatırım bedeliyle ExxonMobil'in varlıklarının bir bölümünü devralacak, işletme sermayesini artıracak.

BP, Türkiye'ye 100 milyon dolarlık yatırım yapma kararı aldı. Türkiye'deki faaliyetlerini 90 yıldır aralıksız olarak sürdüren BP, bu yatırımını, 1996 yılında Avrupa çapında güçbirliği yaptığı Mobil'den ayrılma sürecine bağlı olarak gerçekleştirecek.

Ayrışma anlaşması ve bu karar çerçevesinde BP, ExxonMobil'in Türkiye'deki varlıklarının bir bölümünü devralacak. BP'nin bu amaçla, işletme sermayesi de dahil olmak üzere Türkiye'ye toplam 100 milyon dolar kaynak transfer edeceği bildirildi.

BP'den yapılan açıklamada, Türkiye'ye yönelik yatırım kararlarının ve yabancı sermaye akışının ülkenin öncelikli konuları arasında yer aldığı belirtilerek, sermaye transferinin 60 milyon dolarlık bölümünün gerçekleştirdiği vurgulandı. BP'nin geri kalan 40 milyon doları da 2001 yılının ilk aylarında Türkiye'ye göndereceği belirtildi.

BİRLEŞMELERİN ÖYKÜSÜ

BP'den konuyla ilgili olarak yapılan açıklamada, şöyle denildi:

‘‘BP ve Mobil şirketleri, 1996 yılında, Avrupa çapında faaliyetlerini birleştirme kararı aldı. Akaryakıt pazarlama, rafinaj ve madeni yağ üretimi/pazarlaması alanlarında sorumlulukları paylaştı. Ancak, gerek BP, gerekse Mobil'in küresel yönetimleri, 1998'de, milenyumu kendilerine farklı hedefler ve yeni yönler belirleyerek karşılayacaklarını açıkladılar. Bunun üzerine Aralık 1998'de BP ve Amoco şirketleri, Kasım 1999'da ise Exxon ve Mobil şirketleri dünya çapında tüm faaliyet alanlarını birleştirdiklerini kamuoyuna duyurdu. BP ve ExxonMobil şirketlerinin yönetimleri, rekabet kural ve koşullarına uyum prensipleri ve imzaladıkları anlaşmalar çerçevesinde Avrupa'daki BP-Mobil güçbirliğini sona erdirme ve Avrupa çapında sahip oldukları mal varlıklarının bir kısmını birbirlerinden devralma konusunda mutabakata vardılar. Bu çerçevede BP, ExxonMobil'in Türkiye'deki akaryakıt istasyonlarının kontratlarını, akaryakıt depolama terminallerini ve BP Gaz'daki hisselerini devralacaktır.’’

Son aylarda dünyada hızlı bir değişim yaşayan BP, birleşme ve satın almalarla 200 milyar dolarlık bir büyüklüğe ulaştı. Türkiye'de 700'ün üzerinde akaryakıt istasyonu bulunan BP, toplam akaryakıt pazarının yüzde 22'sini elinde tutuyor.

BP'nin, Türkiye'de akaryakıt ve madeni yağ pazarlama faaliyetlerinin yanı sıra, petrol arama-çıkarma, doğalgaz ve enerji alanlarında da yatırımlarına devam etmeyi hedeflediği belirtildi.

İhracatta durumu sanayi kurtardı

Türkiye'nin bu yılın Ocak-Ekim dönemindeki 22 milyar 79 milyon 136 bin dolarlık ihracatındaki en yüksek paya yüzde 91.7 ile imalat sanayi ürünleri sahip olurken, bunu yüzde 6.5 ile tarım ve ormancılık ürünleri, yüzde 1.5 ile madencilik ve taşocakçılığı ürünleri izledi. DİE verilerine göre, Ocak-Ekim döneminde 20 milyar 242 milyon 683 bin dolar düzeyinde gerçekleşen imalat sanayi ihracatında, geçen yılın yılın aynı dönemine oranla yüzde 3.3 artış kaydedildi. Geçen yılın 10 aylık döneminde imalat sanayi ihracatı 19 milyar 605 milyon 13 bin dolar olmuştu. Söz konusu dönemler itibariyle balıkçılık ürünleri ihracatı ise yüzde 42.4 oranında düştü. Geçen yılın ilk 10 ayında 32 milyon 869 bin dolar olan balıkçılık ihracatı, bu yılın aynı döneminde 18 milyon 933 bin dolara geriledi.

İthalat tüketim malıyla patladı

DİE verilerine göre, ithalatın mal gruplarına dağılımı incelendiğinde ise en fazla artış yüzde 47.6 ile tüketim malları ithalatında görüldü. Tüketim malları ithalatı 1999 yılı Ocak-Ekim döneminde 3 milyar 941 milyon 430 bin dolar iken, bu yıl aynı dönemde 5 milyar 816 milyon 531 bin dolara yükseldi. Geçen yıl 10 ayda 6 milyar 835 milyon 322 bin dolar olan sermaye malları ithalatı ise yüzde 30.7 artışla, bu yılın aynı döneminde 8 milyar 936 milyon 906 bin dolara çıktı. Bu yıl söz konusu dönemde, ara malları ithalatı yüzde 35.8 artışla21 milyar 328 milyon 462 bin dolardan, 28 milyar 956 milyon 945 bin dolara yükseldi. İthalatta sermaye mallarının payı yüzde 20.4, ara mallarının payı yüzde 66, tüketim mallarının payı da yüzde 13.3 oldu.

İhracatın yüzde 69'u OECD'ye

Bu yıl Ocak-Ekim döneminde ihracatın yüzde 68.8'i, ithalatın da yüzde 65.5'i, Ekonomik İşbirliği ve Kalkınma Teşkilatı (OECD) ülkeleriyle gerçekleştirildi. Verilere göre, bu yıl 10 ayda OECD ülkelerine 15 milyar 196 milyon 763 bin dolarlık ihracat yapıldı. Geçen yıl aynı dönemde OECD ülkelerine yapılan ihracat, 14 milyar 855 milyon 855 bin dolar düzeyinde bulunuyordu. Buna göre, OECD ülkelerine yapılan ihracat söz konusu dönemde yüzde 2.3 arttı. Bu dönemde AB ülkelerine yapılan ihracat yüzde 0.7, EFTA ülkelerine yapılan ihracat yüzde 13.3 geriledi. Seçilmiş ülke gruplarına göre ise ihracat, Bağımsız Devletler Topluluğu ülkelerine yüzde 3, Karadeniz Ekonomik İşbirliği ülkelerine yüzde 6.9, Ekonomik İşbirliği Teşkilatı ülkelerine yüzde 0.3, Türk Cumhuriyetleri ülkelerine yüzde 0.6 arttı. İslam Konferansı Teşkilatı ülkelerine yapılan ihracat ise yüzde 14.1 geriledi.