İçindeki sanayici virüsü turizme takılmadı, çimento ve enerjiye 1.7 milyar dolar yatırım yapacak

İÇDAŞ Çelik, Enerji, Tersane ve Ulaşım Sanayi, uzun yıllar Türkiye’nin önde gelen demir-çelik üreticisi konumundaydı. 2010 yılında 3.3 milyon ton üretim gerçekleştirip, 3.5 milyar TL ciroya ulaştı. İhracatı 1.3 milyar dolar. Armatörlük alanındaki cirosu ise 110 milyon dolar civarında. Grubun toplam cirosu 4 milyar liraya dayanmış. İÇDAŞ’ın 72 yaşındaki Yönetim Kurulu Başkanı Bayram Aslan hem yeni yatırımları hem de nasıl yaşadığını anlattı.
Enerji demir-çeliği geçti
*  Enerji alanında ne kadarlık kurulu güce ulaştınız? Yeni yatırımlar bunu nereye taşıyacak?
-  Çanakkale Biga’daki termik ve hidrolik santral 420 MW kapasiteye sahip. 1200 MW gücünde rüzgar santralları yapacağız. 2011’de 600 MW gücünde santral devreye girecek; 2012’de de kalan 600 MW. Demir-çelik ve enerji santrallarından çıkan külleri değerlendirmek için çimento yatırımını seçtik. Oradan çıkan atıkları kullanacağız. Kaldırım taşı olarak hayata geri dönecek. 2014’te faaliyete geçecek ve 2.5 milyon ton çimento üretim kapasitesi olacak.
*  Enerji ve çimentoya ne kadar yatırım yapıyorsunuz?

-  Çimento 250 milyon dolarlık bir yatırım. Şu anda kurulu 420 MW santral için 400 milyon dolar yatırım yaptık. 1200 MW rüzgar enerjisi için ise 1.5 milyar dolar yatırım yapıyoruz.
*  Yassı demir-çelik yatırımı planınız hâlâ geçerli mi?
-  Enerji projeleri peş peşe gelince bu plandan vazgeçtik. İleriki yıllarda tekrar gündeme gelebilir. Dediğimizi yaparız. Bu da sonuçta 700-800 milyon dolarlık bir yatırım olacaktı. Gemi inşa ediyoruz; yassı demir-çelik lazım. Katma değerli bu ürünü üretmek isteriz. Şu anda ya iç piyasadan alıyoruz ya da ithal ediyoruz. Sanayici, milliyetçi tarafım ağır basar ve hep iç piyasadan alırım. 7 gemi ürettik hep iç piyasadan aldık.
Turizmi daha çok sevdik
*  Bu alanda yatırımlarınız devam edecek mi?
-  Kâr marjları kısıtlı. Demir-çelik sanayine yatırım güçleşiyor.
*  Sonra çok farklı bir alana, turizme girdiniz. Susesi otelini yaptınız.
-  2005 yılındaki tahsiste 49 yıllığına kiraladık. Arazi dahil 130 milyon Euro harcadık. 55 yıldır ağır sanayideyiz. Turizm Türkiye’nin geleceği, bacasız sanayi. Bacasız sanayiyi daha çok sevmeye başladık.
Sanayici virüsü kalıcı
*  Turizm yatırımlarınız sanayinin önüne geçer mi?
-  Demir-çelik erir, haddelerden geçer. Onun sesiyle yaşadık. Çocuklarımız daha hafif işlerle hayatlarını geçirsinler istiyoruz. Demir-çelikte akşam zengin yatıp sabah fakir uyanabilirsin ya da tam tersi. Turizm bana daha kolay geliyor. Turizmde yeni fırsat çıkarsa elbette değerlendiririz. Sanayicilik bir virüs; bünyeye bulaşınca bir daha çıkmıyor. Susesi, 554 odalı, 2’si kapalı 7 yüzme havuzuna sahip. Otelimizin yüzde 15’i su ile kaplı. Önümüzdeki yıllarda sebze ve meyveyi kendi arazilerimizde organik olarak yetiştireceğiz. Otelin ihtiyacını karşılayacağız.
Kriz sonrası fiyatlar arttı
*  Yükselen emtia fiyatları sizce nasıl bir seyir izleyecek?
-  Emtia fiyatları düşer, çıkar. Son dönemde, özellikle mortgage krizinden sonra finans çevreleri yatırımlarını emtialara yöneltti. Hurda az çıkar. Demir cevheri bulmak kolay değil. Her gün yenisi devreye girmiyor. Tabiattan çıkan yetersiz ve krizden sonra talep de yüksek olunca fiyatları yükseldi. Bizim 5.5 milyon ton kapasitemiz var bunun 3.3 milyonunu kullanıyoruz.

KARİYER

En küçüğüm diye şımarmadım

- Çocukluk hayalim pilot olmaktı.
- Hasköy’de babamın tersanesi vardı. Hali vakti yerindeydi. Mesleğinde ‘ağa’ kabul edilirdi.
- Okuldan çıkar kızağa giderdim. Biz 7 kardeşiz, en küçüğü benim. Ben motorların arasında büyüdüm. Ağabeylerim tersanede çalışırdı.
- 11 yaşımdaydım, 5’inci sınıfa geçmeden babam vefat etti.
- En küçük çocuk şımarıklığım olmadı.
- Tophane Endüstri Meslek Lisesi’ni bitirdim. Sonra 3 kardeş ortak olduk. Her şeyin temeli böyle atıldı.
- 1970’ten buyana inşaat demiri ve alaşımlı çelik üreten İÇDAŞ var. Sonra enerji, turizm geldi.

TOPLANTI

Odamı iki oğlumla paylaşıyorum

- Bizim tesislerimiz durmadan sabaha kadar çalışır. Bir tek Kurban Bayramı’nda bir gün tatil yapılır.
- Yönetim kurulu toplantıları haftada bir yapılırdı artık ayda 3 kez yapılıyor.
- Biz burada her an toplantı yapabilir haldeyiz. Her an işin içindeyiz zaten.
- Odamı iki oğlumla paylaşıyorum. 17.00’den sonra toplantı yaparız, yemek yeriz. 22.00’ye kadar sürebilir.
- Genişletilmiş toplantılar yaparız, sadece yönetim kurulu katılmaz; müdürler, genel müdürler katılır.
- Satır başlarını konuşuruz. Çok konuştuğumu söylerler.

GÜNE BAŞLARKEN

Dua okur, meditasyon ve yoga yaparım

- Her sabah 07.00’de uyanırım.
- Günün şartlarına göre iyi ya da kötü kalkarım. Son yıllarda mutlu kalkmak zorlaştı.
- İçimden dualarımı okurum, meditasyon, yogamsı şeyler yaparım.
- Bizim gibi iş adamları için çok faydalı.
- Birkaç yıldır 5-6 saat uyku yetiyor. Yaşlandıkça uyku kaçarmış. Yakın zamana kadar 7 saat uyurdum.
- Bir saat spor yaparım.

BESLENME

Tavuk, inek ve sebzemizi kendimiz yetiştiriyoruz

- Eskiden çok et yerdik. Son 15 yıldır haftada 1-2’yi geçmiyor. Çoğunlukla balık yiyorum.
- Beslenmeye mecburen, ayakta kalmak için dikkat ediyoruz.
- Kahvaltıda 4-5 zeytin, domates, salatalık, yeşillik ve çavdar ekmeği yerim.
- Öğlen ofiste özel sebze çorbası pişer. Ya da sebze. Akşamları da az yerim.
- Tatlı severim, çikolata hastasıyım.
- Silivri Kavaklıköy’de kendi tavuğumuzu, ineğimizi, sebzemizi yetiştiriyoruz. Ticari değil sadece kendimize yetecek kadar.

MEKAN

Rezidans yaparken Yakup 2’yi keşfetti

- Balık restoranını tercih ederim.
- 40 yıldır Yeşilköy’de yaşıyoruz. O civardaki mekanları tercih ederim.
- Tazelik, kalite, lezzeti çok önemserim.
- Az olsun taze olsun.
- Asmalı’da bir rezidans projesi yaparken benim gittiğimden bambaşka mekanlar gördüm, keşfettim.
- Şimdi oraya takılmayı seviyorum. Yakup 2’yi denedim birkaç kez.

SPOR

Kendi halı sahamda top koştururdum

- Sabahları bir saat kültür fizik yapıyorum.
- Ayrıca haftada 3 gün yüzerim. 35 dakika hiç durmadan yüzmek iyi geliyor. Bu 1 kilometreden fazla mesafe demek.
- Aslında havuzda canım sıkılır. Denizde 2-3 saat yüzdüğümü bilirim.
- Birkaç yıl öncesine kadar top onlardım. Hakiki çim futbol saham vardı.
- 1980-2000 arası orada top oynadım. Futbolu yeni bırakmış futbolcular da katılırdı; top peşinde koştururduk.
- Şimdi oraya inşaat yapacağız.

HOBİ

İşkoliğin en büyük zevki iş

- Ben gerçek bir işkoliğim. Bir işkoliğin en büyük hobisi de doğal olarak işi.
- Koleksiyoner bir yanım yok. Bizde resimleri falan hanım alır.
- Benim hayatım iş, spor ve seyahat üzerine kurulu.
- Gemi, tersane gezmeyi çok severim.
- Türk sanat müziği severim. Çocukluğum öyle geçti. Hamiyet Yüceses, Perihan Altındağ Sözeri dinlerim.
- Gece uyumadan mutlaka birkaç satır da olsa okurum.

OTOMOBİL

İlk arabayı 3 kardeş ortak aldık

- Şu anda Mercedes kullanıyorum.
- Sadece bir tane otomobilim var. Benim için ihtiyaç, merak değil.
- Benim için önemli olan sağlam, güvenli, emniyetli bir araba olması.
- Daha evvel kendim kullanırdan ama 20 yıldır şoför var.
- Sitede spora giderken 1 kilometre falan araba kullanıyorum.
- İlk arabamı 1960’ta almıştım, 1956 model Mercedes’ti. Üç kardeş ortak alabilmiştik.

TATİL

Bodrumda guletim var

- 25 yaşımdan beri her yaz Bodrum’da 7-10 gün geçiririm.
- Biraz otelde kalırım, biraz eş dostla takılırım.
- Bir tane guletim var.
- Yavru vatana (KKTC) da tatil için bayılırım.
- Ben deniz çocuğuyum. 6 yaşında Haliç’te yüzmeyi öğrendim. Unkapanı’na kadar yüzerdik.
- Bazen yurtdışına da tatile giderim.