Gelir ve Kurumlar Vergisi hasılatı azalıyor

GELİR Vergisi ve Kurumlar Vergisi hasılatının, toplam vergi gelirleri içindeki payı, özellikle son yıllarda, sürekli azalıyor.1980 yılından bu yana, Gelir ve Kurumlar Vergisi hasılatı ve toplam vergi gelirleri içindeki payı tabloda gösterilmiştir. DOLAYSIZ VERGİ AZALIYORTablodan da farkedileceği gibi, ‘Dolaysız Vergiler’ olarak adlandırılan, gelir ve kurumlar vergisi hasılatı, toplam vergi gelirlerine oranlandığında, sürekli olarak gerilediği göze çarpıyor. Buna göre; - Gelir Vergisi hasılatının, toplam vergi gelirleri içindeki payı; 1980 yılında yüzde 51.7 iken, 1990’da 40’a, 2001’de 29’a, 2002’de ise birdenbire 23’e düşmüş. Gerileme izleyen yıllarda da devam etmiş ve 2005’te 17,8 olarak öngörülmüş. Özetle, son 25 yıl içinde, gelir vergisinin toplam vergi gelirleri içindeki payı, yüzde 51,7’den 17,8’e gerilemiş.Tabloya dikkat edildiğinde, hayat standardı esasının yürürlükten kalkmasıyla, gelir vergisi tahsilatının, 2002 yılında aniden altı puan azaldığı göze çarpıyor.- Kurumlar Vergisi hasılatının, toplam vergi gelirleri içindeki payı ise, 2003 yılında yüzde 10,3 iken, 2004’te yüzde 9,6’ya düşüyor. 2005 yılında ise yüzde 7,5’e düşmesi öngörülüyor.Kurumlar vergisi mükellefi artmasına ve 630 bine ulaşmasına karşın bu artışa paralel bir hasılat göze çarpmıyor. Kurumlar Vergisi hasılatının, yüzde 60’ını ilk 100 mükellef, yüzde 27’sini ise ilk üç mükellefin ödüyor olması, ülkemizde suni bir kurumlaşma olduğunu ve kurumlaşmadan, gerekli hasılatın sağlanamadığını gösteriyor.NE YAPMALI?Aslında yapılması gereken belli; kapsamlı bir vergi reformuna ihtiyaç var. Yıllardır, vergi reformu yapılacağı söyleniyor ama nedense bu bir türlü gerçekleşmiyor.Gelir ve Kurumlar vergilerinin, gerilemesi buna karşılık, 1980’de yüzde 37 olan dolaylı vergilerin, sürekli olarak artarak, Cumhuriyet tarihinin en yüksek oranı olan yüzde 74’e dayanması, ciddi bir sorun olarak göze çarpıyor.Gelir üzerinden alınan vergilerde, otokontrol araçlarının yeniden getirilmesi, denetimin etkinleştirilmesi ve kayıtdışı ekonomi ile mücadelede etkili olabilecek düzenlemelerin yapılması, kısa dönemde alınabilecek önlemlerden bazıları olarak göze çarpıyor.