Gaz krizi elektriği vurdu, enerji devlerine tazminat hakkı doğdu
Güncelleme Tarihi:
Yelda ATAÇ/ANKARA
Oluşturulma Tarihi: Ocak 31, 2006 00:00
Gaz kesintileri, elektrik üretimine de darbe vurdu. BOTAŞ’ın zorunlu kılması nedeniyle kesintisiz tarifeye geçen, aralarında Enka, Zorlu, Sabancı ve Koç gruplarının da bulunduğu elektrik üreticilerinin, kesintili tarifede olmadıkları halde kesinti yaşadıkları için BOTAŞ’tan hak talebinde bulunma olasılıkları ortaya çıktı.
DOĞALGAZ krizi ile Enerji Bakanlığı’nın başladığı gaz kesintileri, ülkenin elektrik üretimine de darbe vurdu. Toplam 6 bin megavatlık; ülke elektriğinin yüzde 20’sini üreten Yap-İşlet’ler (Yİ) ile Yap-İşlet-Devret (YİD) santraline sağlanan arz yarıya indirilip; ülkenin önde gelen elektrik üreticileri olan serbest müşteri konumundaki büyük enerji şirketlerinden de kesintiye gidilince, ülke gazın ardından elektrik arzında da kritik noktaya geldi. Türkiye’nin toplam kurulu gücünün altıda birine karşılık gelen Yİ ve YİD dışında kalan ve BOTAŞ’ın zorunlu kılması nedeniyle kesintisiz tarifeye geçen, aralarında Enka, Zorlu, Sabancı ve Koç gruplarının da bulunduğu elektrik üreticilerinin, kesintili tarifede olmadıkları halde kesinti yaşadıkları için BOTAŞ’tan hak talebinde bulunma olasılıkları ortaya çıktı. Doğalgazın ardından elektrikte kriz süreci şöyle gelişti:
Yİ’LERDE YÜZDE 10 AZALDI:
Doğalgazda arz açığı doğunca Enerji Bakanlığı, kesintili müşterilerin ardından ilk olarak Yİ santrallerine elektrik üretimi için verdiği gazı yarıya indirdi. ENKA’ya ait 1520 megavatlık İzmir santralinde, 1540 megavatlık Gebze, 770 megavatlık Adapazarı santralinde ve ayrıca Baymina’ya ait 770 megavatlık Ankara santralinde gaz arzı yarıya inince, bu santraller ülke toplam elektrik üretiminin yüzde 20’sini karşıladığı için elektrikte yüzde 10’luk arz eksiği ortaya çıktı.
ÜLKENİN ALTIDA BİRİ:
Bakanlık, daha sonraki aşamada doğalgazdan elektrik üreten ülkenin en büyük dört YİD santraline sağlanan gazı da yarıya indirdi. Türkiye’nin toplam kurulu gücünün 36 bin megavat olduğu gözönüne alınınca, yarıya indirilen santrallerin toplam gücün altıda birini karşılaması elektrikte sorun yarattı. Bu santrallere devlet tarafından yüzde 85 alım garantisi verildiği için kesintinin uzun süreli olması durumunda, devletin almadığı elektriği ödemesi tehlikesi de doğdu. Yüzde 85’lik garanti yıl ortalamasında geçerli olduğu için bu dönemde doğan açığın sonraki aylarda kapatılması gerekecek.
Yİ’LERDE YÜZDE 10 AZALDI:
Doğalgazda arz açığı doğunca Enerji Bakanlığı, kesintili müşterilerin ardından ilk olarak Yİ santrallerine elektrik üretimi için verdiği gazı yarıya indirdi. ENKA’ya ait 1520 megavatlık İzmir santralinde, 1540 megavatlık Gebze, 770 megavatlık Adapazarı santralinde ve ayrıca Baymina’ya ait 770 megavatlık Ankara santralinde gaz arzı yarıya inince, bu santraller ülke toplam elektrik üretiminin yüzde 20’sini karşıladığı için elektrikte yüzde 10’luk arz eksiği ortaya çıktı.
ÜLKENİN ALTIDA BİRİ:
Bakanlık, daha sonraki aşamada doğalgazdan elektrik üreten ülkenin en büyük dört YİD santraline sağlanan gazı da yarıya indirdi. Türkiye’nin toplam kurulu gücünün 36 bin megavat olduğu gözönüne alınınca, yarıya indirilen santrallerin toplam gücün altıda birini karşılaması elektrikte sorun yarattı. Bu santrallere devlet tarafından yüzde 85 alım garantisi verildiği için kesintinin uzun süreli olması durumunda, devletin almadığı elektriği ödemesi tehlikesi de doğdu. Yüzde 85’lik garanti yıl ortalamasında geçerli olduğu için bu dönemde doğan açığın sonraki aylarda kapatılması gerekecek.