Fındık üreticisi ‘10 lirayı veremeyen devlet 150 lirayı verir mi’ korkusunu yaşıyor

Güncelleme Tarihi:

Fındık üreticisi ‘10 lirayı veremeyen devlet 150 lirayı verir mi’ korkusunu yaşıyor
Oluşturulma Tarihi: Ağustos 30, 2009 00:00

Fındıkta fazla üretimi önlemek için üreticinin başka ürünlere geçiş yapmasını isteyen ve bunun için teşvik primi getiren hükümet, inandırıcı bulunmuyor. Üretici, “Tarımsal destekleme adıyla dönüm başına 10 lira veriyorlar. Bunu da almak için 40 yere para veriyoruz, o parayı da peşin alamıyorsun. 10 lirayı veremeyen devlet 150 lirayı nasıl verecek” diyor.

KARADENİZ bölgesinde yüzbinlerin geçim kaynağı olan fındıkta ‘devrim’ niteliğinde politika değişikliğine giden hükümete güven yok. Bu yüzden de, fazla üretimi önlemek için üreticiye alternatif ürünlere geçmesi önerisi yapılması ciddiye alınmıyor. Ordu’da fındık hasadına katılarak yaptığımız araştırmaya göre “ilk kez taban fiyatsız kalan” fındıkta büyük tedirginlik yaşanıyor. Tarım ve Köyişleri Bakanlığı’nın açıkladığı ve gazetelere ‘fındık yerine kesme çiçek üretin 101 kat daha fazla kazanın’ diye yansıyan alternatif ürün konusu için üreticiler, “Devlet tarımsal destekleme adıyla dönüm başına 10 lira veriyor. Bunu da almak içim 40 yere para veriyoruz, o parayı da peşin alamıyorsun. 10 lirayı veremeyen devlet 150 lirayı nasıl verecek” diyor.

Kivi üretenin hali ortada

Ulusal Fındık Konseyi Başkan Vekili Onur Şahin, fındıkta alternatif ürün projesinin 2003 yılında da yürürlüğe konduğunu hatırlatarak, “Bakanlık aynı masalı 2003’te de anlattı. 100 bin hektar hedeflendi, 5 bin hektarda uygulanabildi. O proje kapsamında oluşan mevcut kivi üreticileri mutsuz. Kasım ayı gelince nereye satacağız diye kara kara düşünüyorlar. Bir tane bile soğuk hava deposu yok” dedi. Şahin, şöyle devam etti: “Fındık sert iklim mahsülüdür, toplandığı yerde yol dahi yoktur, alternatif gösterilen ürünlerin hepsi meyvedir, üretici meyve kasasını nereden taşısın?”

‘101 kat hesabı’ gülünç

FİSKOBİRLİK Yönetim Kurulu Başkanı Lütfi Bayraktar ise Bakanlığın ‘fındık yerine, lale, karanfil gibi kesme çiçek üreten bir çiftçinin net kârını 101 kat artırabileceği’ şeklindeki açıklamasını şöyle değerlendirdi: “Ben şimdi ‘çiftçi fındık ağacından kalem yapsa 20 kat daha fazla kar eder’ desem ne kadar inandırıcı olur? Bilimsel olmayan şeyler söylüyorlar. Hiçbir alan çalışması yapmadan bunu nasıl açıklıyorlar? Yıllardır ‘fındık çok kârlı bir ürün’ diyorlardı. Bugün farklı şeyler söylüyorlar. Dünya fındığının yüzde 75’ini üretiyoruz ama farkında bile değiliz. Fındık bölgelerinde önemli bir söz vardır: Fındığın alternatifi fındıktır.”

Üretici de inanmıyor

Ordulu fındık üreticisi Mesut Tataroğlu da, “Devlet tarımsal destekleme adı altında dönüm başına 10 lira veriyor. Bunu da almak içim 40 yere para veriyoruz, o parayı da peşin alamıyoruz. 10 lirayı veremeyen devlet 150 lirayı nasıl verecek? 2009 bütçesinden bu uygulamaya para ayırabilecekler mi? 2009’da veremezlerse ne zaman verecekler. Çiftçi o zamana kadar ne yiyecek” diye soruyor.

Köylü ne diyor

Tüccara mı bağışlayalım

UZUNMUSA köylülerinden Mehmet Çelebi, “Yetkililer ‘Fındığı pazara indirmeyin, fiyatı artacak’ diyor ancak Karadeniz’de fındığı çuvalda bir aydan fazla tuttuğunuzda fındık nemden güveleniyor. Depolamaya dahi bir yer olmaksızın getirilen bu yeni uygulamayla fındığı ne yapalım? Gidelim de tüccara 2 liradan bağışlayalım mı?” diye soruyor.

Söküme itiraz ettik Danıştay’da kazandık
ORDU’da, 750 metre sınırlaması kapsamına giren 1200 rakımlı Gürgentepe ilçesi çiftçileri, 750 metre üstü arazilerde fındığın sökülmesine 2003 yılında itiraz ettiklerini ve davaların sonuç olarak Danıştay’da lehlerine sonuçlandığını söylüyor.

1993'ten beri fındığa söktürmeye çalışıyorlar

ULUSAL Fındık Konseyi Başkan Vekili Onur Şahin, Bakanlığın 14 Temmuz’da açıkladığı 2009-2012 yıları arasında uygulanacak olan fındık stratejisinin geçmişte de örnekleri bulunduğuna işaret ederek, “1993’ten beri isteğe bağlı söküm kararı var. 2002’de yine buna benzer
bir karar çıkarıldı. Hepsinin bahsettiği şey aynı. Ancak burada yeni olan fındığın tarihinde ilk kez serbest piyasaya bırakılması” diye konuştu. Şahin, bu yıl üreticinin fındığını pazara geç indirebilirse fındığını 4 liradan satabileceğini belirtti.

Kulağa hoş geliyor

FİSKOBİRLİK Yönetim Kurulu Başkanı Lütfi Bayraktar da, yeni stratejinin en önemli dayanağının ‘fındık fiyatının serbest piyasada şekillenmesi için müdahale alımının sonlandırılması’ olduğuna işaret ederek, şöyle konuştu: “Bu yaklaşım ilk duyulduğunda kulağa hoş gelmektedir. ‘Üretim alanları daraltılacak, Türkiye’de ihtiyaç fazlası fındık üretimi olmayacak, dolayısıyla serbest piyasa koşullarında üretici daha fazla para kazanacak’ beklentisi boşa çıkacaktır .”
Haberle ilgili daha fazlası:

BAKMADAN GEÇME!