Enflasyonla mücadele için tarihi uzlaşma

Merkez Bankası ile Hazine, ‘‘enflasyonla ortak mücadele ve parasal politikalarda işbirliği protokolü’’ imzaladı. Buna göre, Hazine tüm parasal ilişkilerini Merkez Bankası'na danışarak yürütecek. İki kurum yöneticileri her çarşamba biraraya gelip haftalık strateji belirleyecek.

Hazine ve Merkez Bankası, enflasyonu düşürmek için ortak hareket etme kararı aldı. İki kurum arasında işbirliğini öngören ve 7 maddeden oluşan ‘‘enflasyonla mücadele protokolü’’ dün Merkez Bankası Başkanı Gazi Erçel ile Hazine Müsteşarı Mahfi Eğilmez tarafından imzalandı.

Hazine Müsteşarı Eğilmez, piyasada sürpriz, şok, büyük dalgalanmalara neden olabilecek hiç bir olaya sebep vermeyeceklerini belirterek, ‘‘Hazine olarak, Merkez Bankası'nı ilgilendiren bütün parasal haraketleri, önceden Merkez Bankası'yla görüşüp, konuşarak yapacağız’’ dedi.

Mahfi Eğilmez, Hazine ve Merkez Bankası olarak toplumun ekonomik önceliğini, enflasyonun kontrol altına alınması ve düşürülmesi konusunun oluşturduğu konusunda tam anlamıyla mutabakata vardıklarını, protokolde de yer alan bu amacı gerçekleştirmek üzere, birlikte hareket etmeye karar verdiklerini söyledi.

PARA PROGRAMI

Bu protokolle, enflasyonun kontrol altına alınabilmesi için, Merkez Bankası tarafından 1998 yılından itibaren çok daha etkinlikle uygulanmasını planladıkları ‘‘para programının’’ temel altyapısını oluşturmayı amaçladıklarını anlatan Eğilmez, bu çerçevede 1997 yılının, bu temel altyapının oluşturulması için her iki kurumun da ortak çabasıyla geçmesini düşündüklerini belirtti. Eğilmez, şöyle devam etti:

‘‘Burada Hazine olarak biz, Merkez Bankası'nın uygulayacağı para programının altyapısını oluşturmak amacıyla, Merkez Bankası ile bütün parasal ilişkilerde bir uyum içine girme taahhüdünde bulunuyoruz. Bunun ötesinde hedefimiz, enflasyonun ilk aşamada durdurulması ve ondan sonra süratle düşürülmesine ilişkin olacaktır. Ama esas itibariyle enflasyonda öngörülecek, ortaya çıkabilecek olan düşüme, 1998 yılını kapsayacaktır.’’

ORTAK GÖRÜŞLER

Eğilmez bu arada, Hazine ve Merkez Bankası'nın, bundan böyle Merkez Bankası'nın uygulayacağı para programına ek olarak uygulayacakları parasal ve finansal politikalarla ilgili ortak çalışmalar yapacaklarını, bu doğrultuda zaman zaman bir araya gelerek, görüşlerini Hükümete ortaklaşa sunacaklarını belirtti.

Eğilmez, bir soru üzerine ek bütçe ile gelecek ek avans limitini şimdilik kullanmayı düşünmediklerini belirterek, ‘‘Böyle bir şeye ihtiyaç gözükmüyor’’ dedi.

Yıl sonu enflasyonu konusunda rakam vermeyen Eğilmez, buna karşılık daha önceden belirlenen yüzde 85-90'lık enflasyonda kalabilmek için çalışacaklarını söyledi.

Merkez Bankası Başkanı Gazi Erçel, Merkez Bankası'nın bağımsızlığını, özellikle Hazine ile beraber gerçekleştirme yolunda attıkları adımların, önümüzdeki dönemlerde mutlaka meyvelerini vereceğini bildirdi.

1989'DAN FARKLI

Dün imzalanan protokolü, 1989 yılında yine Mahfi Eğilmez tarafından imzalanan protokolden ayıran en önemli özellik yeni protokolde rakamsal limitlerin bulunmaması olarak göze çarptı.

O dönemde şartların farklı olduğunu belirten Eğilmez, 1989'de bütçenin yüzde 15'i oranında olan avans limitinin bu yıl yüzde 6 olduğunu, gelecek yıl ise yüzde 3'e ineceğini belirterek, ‘‘Şimdi 130 trilyonluk avans imkanı var. 30 trilyonu almıyorum deseniz bir anlam ifade etmiyor. 130 trilyon artık Hazine'nin 3 günde yaptığı borçlanma. Bu nedenle diğer protokolün önemli maddesi olan kısa vadeli avansları sınır getirilmesi uygulamasının artık bir anlamı kalmamıştı bu nedenle limitler koymadık’’ dedi.

Enflasyonla mücadele protokolü

Hazine, Merkez Bankası'nın para programını 1998 yılından başlayarak etkinlikle uygulamasını sağlamak üzere, Merkez Bankası nezdindeki kısa vadeli avans da dahil, her türlü parasal ilişkisini Merkez Bankası ile uyumlu olarak ve Merkez Bankası'nın para programını bozmayacak şekilde Merkez Bankası'nı önceden bilgilendirmek suretiyle kullanacaktır.

Hazine, Merkez Bankası'nın para programını 1998 yılında etkinlikle uygulanmasına zemin hazırlamak üzere 1. maddede öngörülen hususları, 1997 yılının geri kalan kısmında aynen gözetecektir. Para programının uygulanmasında Merkez Bankası kısa vadeli faiz oranları belirlemekte yetkilidir.

Merkez Bankası'nın kamu kurum-kuruluşlarına açacağı krediler, Hazine'nin bilgisi altında yürütülecek ve Merkez Bankası'nın para programını bozmamasına özen gösterecektir.

Merkez Bankası'nın hazırlayacağı para programı, Hazine'nin de katılımı ile tamamlandıktan sonra, Merkez Bankası ve Hazine'yi bağlayacak şekilde, kamuoyuna yılbaşında açıklanacak para programında, yıl içindeki gelişmeler kamuoyuna ait dönemler itibarıyla sunulacaktır.

Hazine ve Merkez Bankası, enflasyonun ilk aşamada durdurulması ve daha sonra düşürülmesi yönünde birlikte hazırlayacakları ek parasal ve finansal önlemlerle ilgili kamu kurumlarıyla tartışacak, hükümete önerecek.

Hazine Müsteşarı ve Merkez Bankası Başkanı, her hafta Çarşamba günü her iki kurumun üst düzey yetkilileriyle birlikte dönüşümlü olarak Merkez Bankası ve Hazine binasında bir araya gelerek geçen bir haftalık dönemi değerlendirerek, gelecek bir haftalık döneme ilişkin strateji belirleyecek. Bu strateji çerçevesinde, yılın kalan kısmını içine alınacak önlemleri ortaya koyacaklar. Hazine Müsteşarı'nın veya Merkez Bankası Başkanı'nın bulunmadığı günlerde, bu toplantılar vekilleri tarafından gerçekleştirilecek ve müsteşar veya başkanın dönüşlerinde ayrıntılı bilgi verilecek. Hazine Müsteşarı ve Merkez Bankası Başkanı, gerek gördüklerinde bu tarihle bağlı kalmaksızın ek toplantılar da yapacaklar.

Hazine Müsteşarı ve Merkez Bankası Başkanı'nın toplantılarının sonuçları, gerek görüldüğünde kamuoyuna ortak bir basın toplantısı ile duyurulacak. Her iki kurum, şeffaflığı gerçekleştirmek üzere tek tek ve ortaklaşa olarak azami çabayı göstereceklerdir.